Από το χωράφι στο ράφι και από το ράφι στο τραπέζι

Σύμφωνα με τα ετήσια στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, εντοπίζεται μείωση του κύκλου και όγκου εργασιών στο χονδρεμπόριο σε αντίθεση με την ετήσια αύξηση τζίρου στο λιανεμπόριο. Πτωτικές ήταν οι τάσεις που εμφάνισαν σε δωδεκάμηνη βάση ο τζίρος στο χονδρικό εμπόριο, αλλά και ο όγκος στο κλείσιμο του 2023. Σε ετήσια βάση, ο μέσος δείκτης κύκλου εργασιών μειώθηκε από 141,7 σε 138,5 μονάδες το 2023, με ετήσια μεταβολή -1,6%. 

Ο ετήσιος δείκτης όγκου στο χονδρικό εμπόριο από 103,5 το 2022 αυξήθηκε σε 108,6 το 2023, με ετήσια μεταβολή +5,1%. Ειδικότερα, ο κύκλος εργασιών κινήθηκε σταθερά πτωτικά την περίοδο Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου 2023, ενώ οι όγκοι μετά από μία σημαντική αύξηση τον Οκτώβριο και μικρή ενίσχυση τον Νοέμβριο τον Δεκέμβριο έδειξαν σημαντική κάμψη. Συγκεκριμένα, όπως ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, οι Δείκτες Κύκλου Εργασιών στο Χονδρικό Εμπόριο της περιόδου Οκτωβρίου-Δεκεμβρίου 2023, σε σύγκριση με τους αντίστοιχους δείκτες του δ´τριμήνου του 2022, παρουσίασαν ετήσια μεταβολή τον Οκτώβριο -2,0%, το Νοέμβριο -5,4% και τον Δεκέμβριο -10,9%. Αντίστοιχα, οι Δείκτες Όγκου στο Χονδρικό Εμπόριο παρουσίασαν αυξομειώσεις με ετήσια μεταβολή τον Οκτώβριος με αύξηση 6,9%, το Νοέμβριο με αύξηση 2,0% και τον Δεκέμβριο με μείωση -7,2 %. 

Σε αντίθεση με το χονδρικό εμπόριο, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν ότι ο τζίρος των επιχειρήσεων στο λιανικό εμπόριο το 2023 σημείωσε αύξηση 7% και ανήλθε πέρυσι σε 68,14 δισ. ευρώ, από τα 63,7 δις ευρώ σε σχέση με πρόπερσι. Παραταύτα για τις επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου, χωρίς τους κλάδους οχημάτων, τροφίμων και καυσίμων, ο κύκλος εργασιών ανήλθε σε 24,82 δισ. ευρώ από 23,5 δις ευρώ, σημειώνοντας μικρότερη ετήσια αύξηση 5,6%. Για το σύνολο των επιχειρήσεων του λιανικού εμπορίου, ο κύκλος εργασιών το δ' τρίμηνο 2023 ανήλθε σε 18,16 δισ. ευρώ, σημειώνοντας επίσης μικρότερη αύξηση 3,7%, ενώ τον Δεκέμβριο του 2023 σε μηνιαία βάση η αύξηση ήταν 3,2%. 

Στο σύνολο των ΜμΕ του λιανικού εμπορίου, χωρίς τους κλάδους οχημάτων, τροφίμων και καυσίμων, ο κύκλος εργασιών το δ' τρίμηνο του 2023 ανήλθε σε 5,12 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 1,3% και πολύ χαμηλότερη του τρέχοντος πληθωρισμού. Τέλος σύμφωνα και πάλι με την ΕΛΣΤΑΤ μείωση σε ετήσια βάση 5,2% κατέγραψε ο όγκος των πωλήσεων στο λιανικό εμπόριο.

Είναι ξεκάθαρο πως η μεγάλη μείωση του κύκλου εργασιών -10,9% και του όγκου πωλήσεων -7,2% στο χονδρικό εμπόριο τον Δεκέμβριο οφείλεται στις εισαγωγές εμπορευμάτων από την Ασία που καθυστέρησαν να έρθουν λόγω των εχθροπραξιών στην Ερυθρά θάλασσα και την αποφυγή της Διώρυγας του Σουέζ, με αποτέλεσμα να παραληφθούν τον Ιανουάριο. 

Στο λιανικό εμπόριο οι αυξήσεις είναι στα επίπεδα του πληθωρισμού με τις τιμές στα τρόφιμα να παίζουν καθοριστικό ρόλο. Απόδειξη είναι πως με τα τρόφιμα στο +8,3%  η συνολική αύξηση των πωλήσεων είναι 7%, ενώ χωρίς τα τρόφιμα 3,2%. Το γεγονός ότι στο λιανικό εμπόριο παρατηρείται αύξηση τζίρου και μείωση όγκου επιβεβαιώνει πως αγοράζουμε λιγότερα και πληρώνουμε περισσότερα.

Περιμένουμε λοιπόν να δούμε πως θα λειτουργήσουν τα μέτρα της κυβέρνησης κατα της ακρίβειας, που εφαρμόζονται από την Παρασκευή 1η Μαρτίου και σε πόσο χρονικό διάστημα θα διαπιστώσουμε τις επιδιωκόμενες μειώσεις έως και 15% σε 13 κατηγορίες προϊόντων. 

Σε αναμονή, λοιπόν, των στοιχείων του α’ τριμήνου του έτους ενδεχομένως θα δούμε πως κινείται το λιανικό και το χονδρικό εμπόριο, αλλά δεν θα δούμε ακόμα την επιθυμητή αποκλιμάκωση των τιμών σε καταναλωτικά αγαθά και τη συγκράτηση των τιμών στα τρόφιμα. Τέλος, επειδή το ζητούμενο δεν είναι μόνο η διαδρομή «από το χωράφι στο ράφι», αλλά και «από το ράφι στο τραπέζι» πρέπει η κυβέρνηση εκτός από «μέτρα καταστολής» να εστιάσει τον σχεδιασμό της στην αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος όλων των Ελλήνων.