Φορέας χρηματοδότησης του Προγράμματος Επενδύσεων «ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΣΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ» είναι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και διαχειριστικός Φορέας το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Ειδικότερα, μέσω του προγράμματος χρηματοδοτούνται έργα σε 8 άξονες:
1. ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΕΜΒΛΗΜΑΤΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ,
οι οποίες μπορούν να συμπεριλαμβάνουν ολοκληρωμένη ανάδειξη και αναβάθμιση ιστορικών κέντρων, ή άλλων ευρύτερων αστικών περιοχών, καθώς και αναπλάσεις μεγάλων παραλιακών ή άλλων ιστορικών και σημαντικών μετώπων. Ενδεικτικά έργα που χρηματοδοτούνται είναι:
α. Ανάπλαση ιστορικών κέντρων, ευρύτερη ανάπλαση υποβαθμισμένων περιοχών, ανενεργών βιομηχανικών περιοχών κ.λπ. συμπεριλαμβανομένου του υπαιθρίου Κ.Χ. και κτιριακών μονάδων
β. Σημαντικές πολεοδομικές και περιβαλλοντικές παρεμβάσεις σε υπαίθριους Κ.Χ. όπως δίκτυα ήπιας μετακίνησης για πεζούς και ποδηλάτες, μεγάλης κλίμακας πεζοδρομήσεις σημαντικών οδικών αξόνων, δημιουργία γραμμικών οδικών πάρκων κ.λπ.
γ. Επισκευή, αναβάθμιση και επανάχρηση κτίρίων (όπως π.χ. δημόσιων, δημοτικών, κτιρίων άλλων ΝΠΔΔ, κοινωφελών κτιρίων, κλπ,)
δ. Αποκατάσταση και αναβάθμιση όψεων μεγάλων αστικών ιστορικών μετώπων σε πλατείες, μεγάλους ή σημαντικούς οδικούς άξονες
ε. Εκτεταμένες αναπλάσεις παραλιακών μετώπων (κτίρια, ελεύθεροι δημόσιοι χώροι, πράσινο, λιμενικές εγκαταστάσεις, χώροι αναψυχής κ.λπ.).
2. ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ Η/ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΚΤΙΡΙΑΚΟΥ ΑΠΟΘΕΜΑΤΟΣ
(όπως δημόσιων, δημοτικών, κτιρίων άλλων ΝΠΔΔ, κλπ.) οι οποίες μπορούν να συμπεριλαμβάνουν αναβάθμιση και επανάχρηση κτιρίων ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής αξίας (διατηρητέα ή μη) καθώς και κάθε άλλου ανενεργού κτιριακού αποθέματος, αισθητική, λειτουργική και ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, αναβάθμιση και επανάχρηση ολόκληρων κτιριακών συνόλων. Ενδεικτικά έργα που χρηματοδοτούνται είναι:
α. Παρεμβάσεις αποκατάστασης ή/και επανάχρησης και βιοκλιματικής αναβάθμισης κτιρίων με ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, διατηρητέων και μη
β. Παρεμβάσεις αισθητικής ή/και λειτουργικής και ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων ή και κτιριακών συνόλων
γ. Παρεμβάσεις αποκατάστασης ή/και επανάχρησης και βιοκλιματικής αναβάθμισης ανενεργού κτιριακού αποθέματος –χρήση «έξυπνων εφαρμογών» και καινοτόμων τεχνολογιών ενίσχυσής τους, προς την ανθεκτικότητα τους
3. ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΥΔΑΤΙΝΩΝ ΔΙΑΔΡΟΜΩΝ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΛΕΓΜΑΤΟΣ ΠΡΑΣΙΝΟΥ
οι οποίες μπορούν να συμπεριλαμβάνουν αναπλάσεις περιοχών υδάτινων διαδρομών και χώρων (ρέματα, ποταμοί, λίμνες, άλλο) και δημιουργία εκτεταμένου πλέγματος πρασίνου σε επίπεδο δήμου (στην εν λόγω κατηγορία περιλαμβάνονται και ρέματα/παραρεμάτιες/παραποτάμιες/παραλίμνιες περιοχές, εκτός σχεδίου των οποίων η ανάπλαση κρίνεται αναγκαία για τον ολοκληρωμένο χαρακτήρα του έργου). Ενδεικτικά έργα και μελέτες που χρηματοδοτούνται είναι:
α. Μελέτες οριοθέτησης ρεμάτων, έργα για αναπλάσεις παραρεμάτιων περιοχών, παραποτάμιων περιοχών και παραλίμνιων περιοχών
β. Παρεμβάσεις αποκάλυψης μπαζωμένων και εγκιβωτισμένων ρεμάτων και ποταμών, αποκατάσταση της κοίτης, ανάπλαση της παρακείμενης περιοχής
γ. Παρεμβάσεις δημιουργίας συνολικού πλέγματος – δικτύου πρασίνου ή/και νερού, με αναβάθμιση των υφιστάμενων πράσινων χώρων, δημιουργία νέων και διασύνδεση όλων των παραπάνω με διαδρομές ήπιας μετακίνησης
4. ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΕ ΚΑΤΟΙΚΗΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ
οι οποίες μπορούν να συμπεριλαμβάνουν προσδιορισμό και έργα δημιουργίας περιοχών με ειδικά χαρακτηριστικά (π.χ. περιοχές με χαμηλές ταχύτητες ή/και ήπιας κυκλοφορίας, περιοχές με εσωτερικούς δρόμους χωρίς αυτοκίνητα, κ.λπ.), καθώς και δημιουργία δικτύου ήπιων διαδρομών σε επίπεδο δημ. κοινότητας – γειτονιάς. Ενδεικτικά έργα που χρηματοδοτούνται είναι:
α. Έργα ανάπλασης κατοικημένων περιοχών και δημιουργία θυλάκων χαμηλών ταχυτήτων ή/και χαμηλών εκπομπών ρύπων (low emission zones),
β. Έργα δημιουργίας περιοχών με εσωτερικούς δρόμους μόνο για πεζούς και ποδήλατα (superblocks), περιοχών με χαμηλές ταχύτητες ή/και ήπιας κυκλοφορίας, living streets, cycle streets κ.λπ.
γ. Έργα αναβάθμισης των κοινόχρηστων χώρων για ολόκληρες γειτονιές, δημιουργία δικτύου ήπιων διαδρομών, κ.α.
5. ΑΝΑΠΛΑΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΩΡΟΥ ΜΕ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΕΞΥΠΝΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ,
οι οποίες μπορούν να συμπεριλαμβάνουν δημιουργία δικτύων ήπιων μορφών μετακίνησης (πεζοδρόμων & οδών ήπιας κυκλοφορίας, διαπλατυμένων πεζοδρομίων, πλατειών, ποδηλατικών υποδομών, οριοθέτηση παρόδιας στάθμευσης, συστήματα ελεγχόμενης στάθμευσης κ.λπ.) καθώς και δημιουργία και εγκατάσταση σημείων φόρτισης Η/Ο, σταθμών κοινόχρηστων οχημάτων/ποδηλάτων/μικροκινητικότητας, κλπ. Ενδεικτικά έργα που χρηματοδοτούνται είναι:
α. Έργα βιοκλιματικού σχεδιασμού υπαίθριων Κ.Χ.
β. Έργα αναβάθμισης αστικού εξοπλισμού και χρήση «έξυπνων» στοιχείων υπαίθριων Κ.Χ.
γ. Έργα/Παρεμβάσεις για κατασκευές, smart εφαρμογές και λοιπά στοιχεία ενίσχυσης και βελτίωσης της προσβασιμότητας υπαίθριων Κ.Χ.
δ. Έργα για (ανα)κατασκευές και έξυπνες εφαρμογές αναβάθμισης των στάσεων ΜΜΜ
ε. Έργα για την εγκατάσταση συστημάτων παρακολούθησης, μετρήσεων και διαχείρισης α) της στάθμευσης, β) της αποκομιδής απορριμμάτων, γ) της ενεργειακής κατανάλωσης, δ) των ομβρίων, ε) του νερού ποτίσματος, άλλο κ.λπ.
στ. Έργα οριοθέτησης παρόδιας στάθμευσης και εγκατάστασης σημείων φόρτισης Η/Ο και σταθμών κοινόχρηστων οχημάτων/ποδηλάτων/μικροκινητικότητας
ζ. Δημιουργία ψηφιακών πλατφόρμων για την εξυπηρέτηση των ήπιων μορφών μετακινήσεων, δημοτικής συγκοινωνίας, τα δίκτυα ανακύκλωσης και διαλογής στην πηγή, τα δίκτυα επανάχρησης αντικειμένων και συσκευών κ.λπ.
6. ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ & ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ,
οι οποίες μπορούν να συμπεριλαμβάνουν εγκατάσταση παθητικών ή/και ενεργειακών συστημάτων. Ενδεικτικά έργα που χρηματοδοτούνται είναι:
α. Έργα για εγκατάσταση παθητικών ηλιακών συστημάτων (π.χ. θερμοκήπιο, τοίχους trombe, φωτοκαταλυτικές βαφές και επιφάνειες κελύφους κ.λπ.)
β. Έργα για συστήματα σκίασης σε δημόσια και δημοτικά κτίρια, σταθερά και κινητά με αισθητήρες
γ. Έργα για αναβάθμιση των όψεων, με ψυχρά ειδικά επιχρίσματα, διπλή πρόσοψη, κ.λπ.
δ. Έργο για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελς, μικρών ανεμογεννητριών κ.λπ.
7. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΑΣΤΙΚΟΥ ΠΡΑΣΙΝΟΥ,
που μπορούν να συμπεριλαμβάνουν δίκτυα αστικού πρασίνου καθώς και εφαρμογές και δράσεις ανάπτυξης πρασίνου σε δημοτικά και δημόσια κτίρια (στην εν λόγω κατηγορία περιλαμβάνονται και περιοχές περιαστικού πρασίνου εκτός σχεδίου, η ανάπλαση των οποίων κρίνεται αναγκαία για τον ολοκληρωμένο χαρακτήρα του έργου). Ενδεικτικά έργα που χρηματοδοτούνται είναι:
α. Δημιουργία και λειτουργία πληροφοριακών συστημάτων μεγάλων μητροπολιτικών πάρκων
β. Έργα ανάπλασης, ανανέωση μεγάλων, μεσαίων και μικρών χώρων πρασίνου, σε συνδυασμό με έξυπνα συστήματα παρακολούθησης και διαχείρισης ενέργειας και φυσικών πόρων
γ. Έργα δημιουργίας δικτύου pocket parks
δ. Έργα Δημιουργίας ψηφιακού χάρτη πράσινων χώρων, «πράσινων» και «μπλε» διαδρομών, και συνδυασμός με app εφαρμογή για την εξυπηρέτηση των πολιτών και των επισκεπτών μιας πόλης και την βελτίωση του city branding – συνέργεια με λοιπές λειτουργούσες app εφαρμογές
ε. Έργα δημιουργίας πράσινων οροφών και πράσινων τοίχων σε δημοτικά και δημόσια κτίρια
στ. Έργα για αντικατάσταση/εμπλουτισμό της περίφραξης με χαμηλό πράσινο, αντικατάσταση των σκληρών επιστρώσεων στους υπαίθριους χώρους στάθμευσης κτιρίων με πράσινο, πράσινες σχολικές αυλές
8. «Έξυπνα» συστήματα και εφαρμογές, οι οποίες μπορούν να συμπεριλαμβάνουν τα ανωτέρω για τον υπαίθριο Κ.Χ. και τα κτίρια με στόχο την ορθή διαχείριση των πόρων. Ενδεικτικά έργα που χρηματοδοτούνται είναι:
α. Έργα εγκατάστασης «έξυπνων» συστημάτων συντήρησης και αναβάθμισης λειτουργίας υποδομών του υπαίθριου Κ.Χ.
β. Έργα εγκατάστασης «έξυπνων» συστημάτων αποκομιδής απορριμμάτων
γ. Έργα εγκατάστασης αισθητήρων και μετρητών για την κατανάλωση και εξοικονόμηση ενέργειας και νερού στα κτίρια
δ. Έργα εγκατάστασης συστημάτων αξιοποίησης «γκρι» νερού από δημόσια και δημοτικά κτίρια για πότισμα, πλύσιμο οδών, πλύσιμο αυτοκινήτων κ.λπ.
ε. Έργα δημιουργίας υποδομών συλλογής και επανάχρησης ομβρίων υδάτων
στ. Έργα δημιουργίας δημοτικής ψηφιακής Πλατφόρμας διαχείρισης υλικών και αντικειμένων (π.χ. από ανακαινίσεις και κατεδαφίσεις, συσκευές από δεύτερο χέρι)
Ο συνολικός προϋπολογισμός της πρόσκλησης ανέρχεται σε €160.000.000.
Κάθε πρόταση μπορεί να συμπεριλαμβάνει παρεμβάσεις ή έργα με ελεύθερη επιλογή και συνδυασμό των επιλέξιμων δράσεων
Χρονοδιάγραμμα
Μέχρι την …. 2022 (Milestone 1) , θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η συμβασιοποίηση των έργων από πλευράς των δικαιούχων. Σε ειδικές περιπτώσεις και για ιδιαίτερους λόγους η συμβασιοποίηση των έργων μπορεί α γίνει και έως την …..2023 (Milestone 2).
Μετά το πέρας της ημερομηνίας αυτής όσες προτάσεις δεν έχουν συμβασιοποιηθεί απεντάσσονται αυτόματα από το Πρόγραμμα και τα υποβαλόμενα στοιχεία επιστρέφονται στους δικαιούχους
