«Πάγος» του ΣτΕ στην κυπριακή επένδυση στη νήσο Αλατάς

Φρένο στην υλοποίηση μιας μεγάλης τουριστικής μονάδας με ξενοδοχείο και τρία παραθεριστικά χωριά στη νησίδα Αλατάς στον Παγασητικό Κόλπο, βάζει το Συμβούλιο της Επικρατείας.

Το Ε' τμήμα του ΣτΕ (ΣτΕ 387/2014) φρενάρει την επένδυση η οποία έχει προϋπολογισμό άνω των 80 εκατ. ευρώ καθώς κρίνει παράνομη τη σχετική υπουργική απόφαση για την περιβαλλοντική αδειοδότηση και χωροθέτηση του συγκεκριμένου επενδυτικού σχεδίου.

Κάνοντας δεκτή σχετική αίτηση περιβαλλοντικού σωματείου και κατοίκων της ευρύτερης ζώνης που υποστήριζαν ότι με το συγκεκριμένο έργο θα υποβαθμιστεί το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον της περιοχής και του νομού, το δικαστήριο ακύρωσε την έγκριση περιβαλλοντικών όρων για την κατασκευή του τουριστικού συγκροτήματος.

Η απόφαση του Ε΄ Τμήματος αναφέρει ότι το εν λόγω έργο είναι σύνθετο και οι εγκαταστάσεις του έχουν ως αναπόφευκτη συνέπεια την ανάλωση του φυσικού κεφαλαίου της περιοχής και την αλλοίωση τις φυσιογνωμίας της με την ανάπτυξη εντόνων ανθρωπογενών δραστηριοτήτων που συνιστούν εκτεταμένη επέμβαση στην εν λόγω νησίδα εκτάσεως 550,000 τμ, η οποία προορίζεται για γεωργική χρήση και της οποίας η συγκεκριμένη αξιοποίηση δεν καλύπτεται από υπερκείμενο τομεακό σχεδιασμό..

Οι σύμβουλοι Επικρατείας επισημαίνουν ότι σύμφωνα με το άρθρο 24 του Συντάγματος, η πραγματοποίηση έργων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων είναι επιτρεπτή μόνο σε περιοχές οι οποίες εκ των προτέρων και με βάση νόμιμα κριτήρια έχουν καθοριστεί ως περιοχές προοριζόμενες για την ανάπτυξη συγκεκριμένων δραστηριοτήτων.

Πολύ περισσότερο ισχύει, ιδίως για σύνθετα και μεγάλης κλίμακας έργα που έχουν λόγω της φύσεως τους, σημαντικές και μη ανατρέψιμες επιπτώσεις στο φυσικό, πολιτιστικό και οικιστικό περιβάλλον, προσθέτουν οι δικαστές. Τα έργα αυτά, πρέπει να γίνονται μετά από έγκριση σχεδίων χωρικού και πολεοδομικού σχεδιασμού και μετά από έγκριση περιφερειακών πλαισίων χωροταξικού σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης.

Κατόπιν αυτών, υπογραμμίζεται στην απόφαση του ΣτΕ, δεν είναι νόμιμη η έκδοση διοικητικών πράξεων, με τις οποίες καθορίζεται συγκεκριμένη παραγωγική δραστηριότητα, χωρίς να έχει προηγηθεί χωροταξικός ή πολεοδομικός σχεδιασμός, δηλαδή, χωρίς να υπάρχει σχέδιο χρήσεων γης.

Η συγκεκριμένη αξιοποίηση πάνω στην επίμαχη νησίδα, υπογραμμίζεται στην δικαστική απόφαση, δεν καλύπτεται από τομεακό σχεδιασμό, αλλά ούτε υπάρχει Γενικός Πολεοδομικός Σχεδιασμός, όπως προβλέπει ο νόμος 2508/1997.

Το περιφερειακό πλαίσιο, δεν περιλαμβάνει την νήσο Αλατά ως επιλογή για τουριστική αξιοποίηση αναφέρει η απόφαση του ΣτΕ.

Η απόφαση αποτελεί «πιλότο» και για άλλες επενδύσεις σε ευαίσθητα οικοσυστήματα εφόσον δεν βεβαιώνεται με τεκμηριωμένες μελέτες ότι διατηρείται ο χαρακτήρας τους, το ανθρωπογενές και φυσικό περιβάλλον και δεν εξαντλείται η αντοχή τους ("φέρουσα ικανότητα"), με συνέπεια να απειλείται η βιώσιμη ανάπτυξη.

Η επένδυση αυτή είναι «κολλημένη» εδώ και 14 χρόνια και προβλέπει την κατασκευή πεντάστερων ξενοδοχείων με 950 κλίνες καθώς και τουριστικών χωριών.

Φορέας της επένδυσης είναι o κυπριακών συμφερόντων όμιλος United Five Development Co και βασικοί μέτοχοι φέρονται πέντε οικογένειες Κυπρίων επιχειρηματιών (Στρογγυλού, Έλληνα, Κοκκινίδη, Αντωνιάδη και Πέτσα).

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό που ξεκίνησε από το 1998 οπότε και ενοικιάστηκε το μικρό αλλά πανέμορφο νησάκι για 65 χρόνια με δυνατότητα επέκτασης 99 χρόνια προβλεπόταν:

1. συγκροτήματα κτισμάτων τα οποία θα φέρουν την εικόνα τριών χωριών. Συγκεκριμένα θα πρόκειται για: α) το Harbour village, που θα αποτελεί το σημείο άφιξης στο θέρετρο και β) το Hillside village και το village of spa που θα βρίσκονται στους δύο λόφους του βορειοανατολικού τμήματος του νησιού, αποκτώντας έτσι το πλεονέκτημα της θέας της θάλασσας από όλα τα σημεία τους.

2. συνεδριακό κέντρο το οποίο θα έχει χωρητικότητα 500 συνέδρων και θα βρίσκεται στο harbour village. Θα δύναται να χρησιμοποιεί για διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις (σεμινάρια, γάμοι κλπ) ειδικά διαμορφωμένες για σπορ εγκαταστάσεις.

Η φυσική ομορφιά του νησιού, η θάλασσα και τα ελαιόδεντρα παρέχουν το κατάλληλο φυσικό περιβάλλον για την ανάπτυξη αθλητικών και δραστηριοτήτων ψυχαγωγίας και διασκέδασης. Το αθλητικό κέντρο που θα διαθέτει τόσο εσωτερικές όσο και εξωτερικές εγκαταστάσεις θα βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του Αλατά. Θα έχει σπορ θαλάσσης όπως ναυσιπλοΐα, θαλάσσιο σκι, ιστιοπλοΐα, scuba diving κλπ. και γήπεδα: τένις, μπάσκετ, squash, badminton κλπ.

3. αμφιθέατρο, χωρητικότητας 100 ατόμων.

4. κέντρο ιατρικής και φαρμακευτικής περίθαλψης

5. παιδότοπο

6. εξωτερική ντίσκο

7. διαμορφωμένα μονοπάτια για περπάτημα ή τζόκινγκ

8. την ταβέρνα με την ονομασία Promenade η οποία θα προσφέρει, αγνά και υγιεινά υλικά, γεύσεις και πιάτα μεσογειακής κουζίνας καταστήματα διαφόρων ειδών (π.χ. κομμωτήρια κλπ.) στα τρία χωριά στα οποία οι πελάτες του Αλατά θα μπορούν να βρουν και να αγοράσουν τοπικά παραδοσιακά αγαθά .

9. βιβλιοθήκες

10. προβλήτα λιμανιού

11. τη σύνδεση των τμημάτων του νησιού η οποία θα γίνεται με ένα μικρό δρόμο που θα καλύπτει όλη την έκταση του Αλατά και στον οποίο θα κινούνται αποκλειστικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ιδιοκτησίας της The United Five Development.