Ως «Απάτητα Βουνά» ορίζεται η Περιοχή Άνευ Δρόμων (ΠΑΔ) με την περιμετρική ζώνη ενός χιλιομέτρου της (ΠΑΔ + ακτίνα 1 χλμ). Σε αυτές τις περιοχές απαγορεύεται η διάνοιξη νέων δρόμων και η δημιουργία άλλων τεχνητών επεμβάσεων, που μεταβάλλουν ή αλλοιώνουν το φυσικό περιβάλλον. Επιπλέον, υπάγονται σε καθεστώς υψηλής προστασίας
Η ρύθμιση αφορά, σε πρώτη φάση, στα Λευκά Όρη στην Κρήτη, στο Σάος στη Σαμοθράκη, στο Σμόλικα και στην Τύμφη στην Ήπειρο και στα Γρεβενά, στον Ταΰγετο στην Πελοπόννησο και στο όρος Χατζή στα Τρίκαλα.
Συγκεκριμένα ορίζονται ως περιοχές ΠΑΔ οι περιοχές:
- Λευκά Όρη - Έκταση: 382,06 τ.χλμ. | Υψόμετρο: 0-2.453 μ.
- Σάος - Έκταση: 97,30 τ.χλμ. | Υψόμετρο: 0-1.611 μ.
- Σμόλικας - Έκταση: 102,89 τ.χλμ. | Υψόμετρο: 782-2.637 μ.
- Τύμφη - Έκταση: 202,75 τ.χλμ. | Υψόμετρο: 460-2.497 μ.
- Ταΰγετος - Έκταση: 143,23 τ.χλμ. | Υψόμετρο: 432-2.407 μ.
- Χατζή - Έκταση: 45,61 τ.χλμ. | Υψόμετρο: 598-2.038 μ.
Με Υπουργική Απόφαση, εξουσιοδοτική άρθρου 47 ν.4685/2020, ανά περιοχή:
Απαγορεύεται η διάνοιξη δρόμων κίνησης μηχανοκίνητων οχημάτων, η επέκταση των υφιστάμενων ανεξαρτήτως κατηγορίας, καθώς και κάθε είδους τεχνική επέμβαση, μεταβολή ή αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος.
Δεν θίγονται νομίμως υφιστάμενα έργα και η συντήρηση τους.
Επιτρέπεται η σήμανση, επισκευή, συντήρηση και βελτίωση υφιστάμενων ορειβατικών και πεζοπορικών μονοπατιών, χωρίς τη χρήση μηχανοκίνητων μέσων πρόσβασης και με την προϋπόθεση ότι οι επεμβάσεις θα υλοποιούνται με φυσικά υλικά.
Εξαιρούνται από τους όρους και τους περιορισμούς έργα για σκοπούς Εθνικής Άμυνας, όπως καθορίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας.
Εξαιρούνται των ανωτέρω απαγορεύσεων έργα και επεμβάσεις που υλοποιούνται λόγω εκτάκτου ανάγκης (σεισμών, πλημμυρών, θεομηνιών, πυρκαγιάς κ.λπ.) εφόσον μετά λαμβάνεται μέριμνα για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος και έργα και επεμβάσεις που κρίνονται απαραίτητες για λόγους προστασίας ή/και αποκατάστασης του φυσικού και δασικού περιβάλλοντος.
Όσες άδειες έχουν εκδοθεί ως τώρα από τη ΡΑΕ θα ανακληθούν.
Οι εκτάσεις των έξι βουνών (Σάος, Σμόλικας, Τύμφη, Ταΰγετος, Λευκά Όρη, Χατζή), μαζί με τον Όλυμπο, έχουν οριοθετηθεί και χαρτογραφηθεί ως ΠΑΔ από το Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών & Τεχνολογιών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, με χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο (αρ. απόφασης 148.3/2018 - .ROADLESS - Περιοχές άνευ δρόμων και βιώσιμη ανάπτυξη στην Ελλάδα).
Για το βουνό του Ολύμπου, έχει ήδη εκδοθεί το ΠΔ προστασίας του Εθνικού Δρυμού του Ολύμπου, το οποίο πρακτικά ορίζει ΠΑΔ τον πυρήνα αυτού.
Με αυτή την πρωτοβουλία η Ελλάδα γίνεται η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που δημιουργεί ειδικό καθεστώς προστασίας για σημαντικούς ορεινούς όγκους απαγορεύει την κατασκευή οποιαδήποτε τεχνικής επιφάνειας σε βουνά της χώρας και τα θέτει σε καθεστώς υψηλής προστασίας.
Οι έξι ορεινοί αυτοί όγκοι αντιπροσωπεύουν μόλις το 1% του ορεινού όγκου της χώρας.
Το ΥΠΕΝ εξετάζει, σε συνεργασία με επιστημονικό προσωπικό, και άλλα 55 αδιατάρακτα φυσικά τοπία της χώρας, άνω των 10.000 τ.μ., τα οποία έχουν οριοθετηθεί και θα αποφασιστεί στη συνέχεια εάν θα χαρακτηριστούν κι αυτά ΠΑΔ, με τις αντίστοιχες απαγορεύσεις.
.
