Το πακέτο για Αποτελεσματική και Πράσινη Κινητικότητα προτάθηκε
από την Επιτροπή το Δεκέμβριο του 2021 και, εφόσον εγκριθεί, θα απαιτήσει από
τις 424 μεγαλύτερες πόλεις του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών (TEN-T), μεταξύ
των οποίων και αρκετές ελληνικές- να διεξάγουν σχέδια βιώσιμης αστικής
κινητικότητας (SUMPs). Με απώτερο σκοπό την επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής
Πράσινης Συμφωνίας, η οποία απαιτεί μείωση των εκπομπών από τα αυτοκίνητα κατά
55% μέχρι το 2030, τα εν λόγω σχέδια θα επικεντρωθούν αναπόφευκτα σε μορφές
κίνησης με μηδενικές εκπομπές.
Η ΕΕ έχει ήδη τριπλασιάσει τις δαπάνες της για έργα
ποδηλασίας και πεζοπορίας τα τελευταία χρόνια, επενδύοντας 2 δισεκατομμύρια
ευρώ μεταξύ 2014 και 2020. Ωστόσο, το πακέτο Αποτελεσματική και Πράσινη
Κινητικότητα είναι πρωτοπόρο, σύμφωνα με τις δηλώσεις της Ευρωπαϊκή ΟμοσπονδίαΠοδηλατών, καθώς αναδεικνύει το περπάτημα και το ποδήλατο σε μια προτεραιότητα
πολιτικής για όλη την ΕΕ.
«Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
δίνει προτεραιότητα στις επενδύσεις σε αυτούς τους τρόπους μεταφοράς, ως τη
ραχοκοκαλιά της αστικής κινητικότητας», ανέφερε η ομοσπονδία.
Οι προτάσεις περιλαμβάνουν τέσσερις τρόπους, με τους οποίους
το ευρωπαϊκό σύστημα μεταφορών μπορεί να απαλλαγεί από τις εκπομπές άνθρακα.
Μεταξύ των προτάσεων βρίσκεται η αναμόρφωση του σιδηροδρομικού
συστήματος του TEN-T, όσων αφορά πλωτές οδούς και δρόμους που διανύουν την
ευρωπαϊκή ήπειρο, η αύξηση της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας μεγάλων αποστάσεων
και της διασυνοριακής σιδηροδρομικής κυκλοφορίας, η ενημέρωση και η ανάπτυξη
έξυπνων υπηρεσιών κινητικότητας όπως οι εφαρμογές κινητικότητας και η βελτίωση
της αστικής κινητικότητας με έμφαση στα μέσα μαζικής μεταφοράς, το περπάτημα
και το ποδήλατο.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ευελπιστεί ότι αυτά τα μέτρα θα
μπορούσαν να μειώσουν τις εκπομπές των μεταφορών έως και 90%.
Ως μέρος της προτεινόμενης νομοθετικής αναθεώρησης, τα σχέδια
βιώσιμης αστικής κινητικότητας, τα οποία εισήχθησαν αρχικά προαιρετικά στο
πακέτο αστικής κινητικότητας της ΕΕ το 2013, θα καταστούν υποχρεωτικά για
εκατοντάδες μεγάλες και μεσαίες πόλεις στο δίκτυο του TEN-T.
Επιπλέον, οι κατευθυντήριες γραμμές για τη διαμόρφωση
αυτών των σχεδίων θα αναθεωρηθούν, ώστε να δοθεί προτεραιότητα στην επέκταση
και τη βελτίωση των υποδομών για ποδήλατα, πεζούς, ηλεκτρονικά ποδήλατα,
σκούτερ και δημόσια μέσα μεταφοράς.
Παράλληλα, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το νέο Σχέδιο
Κινητικότητας δεν θα προκαλέσει απλώς μειώσεις των εκπομπών, αλλά επιπλέον θα
συμβάλει στη βελτίωση της υγείας των κατοίκων κάθε περιοχής, ενώ μπορεί ακόμη
και να οδηγήσει σε οικονομικά οφέλη τις πόλεις, μειώνοντας σημαντικά τα ιατρικά
έξοδα και τους χρόνους ταξιδιού.
Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές θα υποστηριχθούν με
στοχευμένη χρηματοδότηση, προκειμένου να υλοποιήσουν τα σχέδιά τους. Επομένως,
η προώθηση πεζών και ποδηλάτων στις ευρωπαϊκές πόλεις αναμένεται να αποτελέσει
μια ακόμα πηγή χρηματοδότησης για έργα υποδομών και αστικής ανάπλασης.