Σε πτώση οι παγκόσμιες επενδύσεις στο fintech από τα υψηλά του 2021

Ενώ τα αποτελέσματα ήταν σημαντικά χαμηλότερα σε σύγκριση με τα υψηλά του 2021, το 2022 δεν ήταν γενικά μια κακή χρονιά. Στην πραγματικότητα, ήταν η τρίτη καλύτερη χρονιά για τις επενδύσεις fintech και η δεύτερη ισχυρότερη σε όγκο συναλλαγών, σύμφωνα με το Pulse of Fintech του β’ εξάμηνου του 2022 –  την εξαμηνιαία έκθεση της KPMG που αναδεικνύει τις παγκόσμιες τάσεις επενδύσεων σε fintech.

Η απότομη πτώση στις επενδύσεις fintech μεταξύ του α’ και του β’ εξαμήνου του 2022 - από τα US$ 119,2 δισ. στα US$ 44,9 δισ. αναδεικνύει τις ταχέως μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς. Το α’ εξάμηνο του 2022 καταγράφηκαν πολυάριθμες συναλλαγές ύψους άνω του US$ 1 δισ., συμπεριλαμβανομένων οκτώ εξαγορών και συγχωνεύσεων, μεταξύ τους και η εξαγορά της αυστραλιανής Afterpay από την Block αξίας US$ 27.9 δισ., δύο αντλήσεις VC, της γερμανικής Trade Republic και της βρετανικής Checkout.com και μία συναλλαγή PE, της Genesis Digital Assets με έδρα τις ΗΠΑ.
Συγκριτικά, το β’ εξάμηνο του 2022 καταγράφηκαν μόλις τρεις συναλλαγές εξαγορών και συγχωνεύσεων άνω του US$ 1 δισ.-  όλες τους στις ΗΠΑ, μεταξύ τους οι εξαγορές αξίας US$ 8,4 δισ. της Avalara, US$ 1,7 δισ. της Billtrust και 1,6 δισ. της Computer Services Inc. Η μεγαλύτερη άντληση VC του β’ εξαμήνου του 2022 άγγιξε τα US$ 800 εκατ. από την σουηδική Klarna, σε έναν σημαντικό γύρο πτώσης (Α). Η μεγαλύτερη συναλλαγή PE ήταν μια άντληση US$ 250 εκατ. από την Avant που εδρεύει στις ΗΠΑ.

Σε επίπεδο περιοχής, η Αμερικανική ήπειρος παρέμεινε η κυρίαρχη δύναμη των επενδύσεων fintech παγκοσμίως, με US$ 68,6 δισ. σε επενδύσεις το 2022, ενώ τα US$ 61,6 δισ. αυτού του συνόλου προέρχεται από τις ΗΠΑ. Η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού έφτασε στο οριακό νέο υψηλό των US$ 50,5 δισ. το 2022, ενώ η περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής προσέλκυσε US$ 44,9 δισ. Ενώ ο τομέας των πληρωμών προσέλκυσε το μεγαλύτερο μερίδιο χρηματοδότησης fintech το 2022 (US$ 53,1 δισ.), το regtech αποτέλεσε τον πιο δημοφιλή τομέα του έτους, με τις επενδύσεις να αυξάνονται από τα US$11,8 δισ. το 2021 στα US$ 18,6 δισ. το 2022.

«Κατά το 2022 είδαμε δύο διαφορετικές αγορές fintech. Η διακύμανση μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου εξαμήνου του έτους αναδεικνύει την ταχεία μετατόπιση του επενδυτικού κλίματος εν μέσω ενός συνδυασμού προκλήσεων: υψηλός πληθωρισμός και αύξηση των επιτοκίων, έλλειψη δραστηριότητας IPO, πτωτική πίεση στις αποτιμήσεις και, φυσικά, αναταράξεις στον χώρο των κρυπτονομισμάτων», αναφέρει ο Anton Ruddenklau, Global Head of Financial Services Innovation and Fintech της KPMG International. «Αλλά τα νέα δεν ήταν όλα αρνητικά. Στο regtech, ειδικότερα, έγιναν απίστευτες επενδύσεις το 2022, ενώ οι συναλλαγές στα στάδια σποράς συγκέντρωσαν εξαιρετικό ενδιαφέρον από τους επενδυτές μετά από μια σειρά ετών κατά τα οποία οι συναλλαγές τελικού σταδίου αποτελούσαν προτεραιότητα».
Όπως σχολιάζει ο Nίκος Δημάκος, Partner, Head of Consulting,KPMG in Greece, «Με πολλές εταιρείες, τόσο στον τομέα των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών όσο και άλλων, να επικεντρώνονται στη μείωση του κόστους και στην αύξηση της παρεχόμενης αξίας στους πελάτες, θεωρώ ότι θα υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για λύσεις fintech οι οποίες βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη, ιδιαίτερα σε τομείς όπως η ανάλυση δεδομένων που βασίζεται σε τεχνητή νοημοσύνη, η αξιολόγηση κινδύνου σε πραγματικό χρόνο, αλλά και η προσέλκυση και διακράτηση πελατών. Στην ίδια βάση, οι λύσεις B2B θα παραμείνουν βασική προτεραιότητα για επενδύσεις καθώς πολλές επιχειρήσεις αναζητούν συνεργασίες οι οποίες θα τις βοηθήσουν να προσεγγίσουν αγορές που με ιδία μέσα δεν θα ήταν εύκολο».

Βασικά σημεία του 2022

•    Οι παγκόσμιες επενδύσεις σε fintech άγγιξαν τα US$ 164,1 δισ μέσω 6 006 συναλλαγών το 2022 - σημειώνοντας πτώση από το ρεκόρ των US$ 238,9 δισ. μέσω 7 321 συναλλαγών το 2021.
•    Οι πληρωμές παρέμειναν ο ισχυρότερος τομέας επενδύσεων fintech παγκοσμίως το 2022, με επενδύσεις US$ 53,1 δισ. έναντι US$ 57,1 δισ. 2021. Το regtech ήταν ο μόνος κλάδος που αντιστάθηκε στην πτωτική τάση, με τις επενδύσεις να αυξάνονται από τα US$ 11,8 δισ. το 2021 στο ρεκόρ των US$ 18,6 δισ. το 2022.
•    Οι επενδύσεις στο blockchain και τα κρυπτονομίσματα σημείωσαν πτώση από τα US$ 30 δισ. το 2021 στα US$ 23.1 δισ. το 2022. Η μείωση το δεύτερο εξάμηνο του έτους ήταν ιδιαίτερα απότομη - καθώς ο έλεγχος στον τομέα εντάθηκε αρκετά, ιδιαίτερα μετά την καταστροφή της May Terra (Luna) και τη χρεοκοπία της FTX τον Νοέμβριο.
•    Η παγκόσμια αξία εξαγορών και συγχωνεύσεων σημείωσε πτώση από τα US$ 105,1 δισ. το 2021 στα US$ 73,9 δισ. το 2022 ενώ οι παγκόσμιες επενδύσεις VC μειώθηκαν από τα US$ 122,9 δισ. στα US$ 80,5 δισ. σε ετήσια βάση. Η πτώση για τις επενδύσεις στην ανάπτυξη PE ήταν λιγότερο απότομη, υποχωρώντας από σχεδόν US$ 11 δισ. το 2021 στα US$ 9,7 δισ. το 2022.
•    Η αμερικανική ήπειρος προσέλκυσε US$ 68,6 δισ. μέσω 2 786 συναλλαγών το 2022 - εκ των οποίων τα US$ 61,6 δισ. αφορούν τις ΗΠΑ μέσω 2 222 συναλλαγών, ενώ η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού προσέλκυσε US$ 50,5 δισ. μέσω 1 227 συναλλαγών και η περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής προσέλκυσε US$ 44,9 δισ. μέσω 1 977 συναλλαγών.
•    Οι εταιρικές επενδύσεις VC μειώθηκαν παγκοσμίως από τα  US$ 62,8 δισ. το 2021 στα US$ 39,6 δισ. το 2022.
•    Το μέσο μέγεθος συναλλαγής αυξήθηκε τόσο για τις συναλλαγές σταδίου αγγέλου και σποράς (από US$ 1,8 εκατ. το 2021 στα 2,4 εκατ. το 2022) όσο και για τις συναλλαγές VC αρχικού στάδιο (από US$ 5,75 εκατ. σε US$ 6 εκατ.) – ενώ μειώνεται για το τις συναλλαγές VC μεταγενέστερου σταδίου (από τα US$ 15 εκατ. στα US$ 13,9 εκατ.).

Οι επενδυτές κρυπτονομισμάτων και blockchain στρέφουν την προσοχή τους σε περιπτώσεις θεσμικής χρήσης και GRC
Οι επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα και blockchain μειώθηκαν στα US$ 23,1 δισ. το 2022 έναντι US$ 30 δισ. το 2021. Η πτώση ήταν ιδιαίτερα αισθητή το β’ εξάμηνο του έτους, καθώς το επενδυτικό κλίμα σε σχέση με τον καταναλωτικό τομέα των κρυπτονομισμάτων και τις ανταλλαγές κρυπτονομισμάτων βούλιαξε μετά την καταστροφή της Terra (Luna) στα τέλη του α’ εξαμήνου του 2022 και την πτώχευση του hedge fund κρυπτονομισμάτων Three Arrows Capital τον Ιούλιο. Με τα καταναλωτικά προϊόντα κρυπτονομισμάτων να χάνουν τη λάμψη τους, οι επενδυτές έχουν αρχίσει να στρέφουν την προσοχή τους σε ευρύτερες λύσεις και προτάσεις αξίας που βασίζονται στο blockchain, συμπεριλαμβανομένων περιπτώσεων θεσμικής χρήσης και εφαρμογών GRC. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιο διαφοροποιημένες επενδύσεις στον τομέα του blockchain το 2023.

Ρεκόρ στις ΗΠΑ

Οι επενδύσεις fintech στην αμερικανική ήπειρο άγγιξαν τα US$ 68,6 δισ. το 2022, με τις ΗΠΑ να αντιστοιχούν στη συντριπτική πλειοψηφία αυτού του συνόλου (US$ 61,6 δισ.). Συγκριτικά, η Βραζιλία προσέλκυσε US$ 1,8 δισ. και ο Καναδάς US$ 1,3 δισ. σε επενδύσεις fintech. Ενώ οι συνολικές επενδύσεις μειώθηκαν σε ετήσια βάση στην αμερικανική ήπειρο, οι συναλλαγές σταδίου αγγέλου και σποράς προσέλκυσαν ένα ρεκόρ US$ 4,5 δισ., σημειώνοντας άνοδο από τα US$ 3,4 δισ. το 2021. Οι συναλλαγές σταδίου αγγέλου και σποράς είδαν επίσης το μέσο μέγεθος συναλλαγής να αυξάνεται από τα US$ 2,4 εκατ. στα US$ 3 εκατ. σε ετήσια βάση. Η αμερικανική ήπειρος κατέγραψε επίσης τη δεύτερη ισχυρότερη χρονιά επενδύσεων CVC το 2022, με US$ 18,2 δισ. σε επενδύσεις, με τα US$ 14,9 δισ. αυτού του συνόλου να προέρχονται από τις ΗΠΑ.

Οι επενδύσεις στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού

Οι επενδύσεις fintech στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού κατέγραψαν οριακό νέο ρεκόρ το 2021, με αύξηση από τα US$ 50,2 δισ. το 2021 στα US$ 50,5 δισ. το 2022. Η εξαγορά αξίας US$ 27,9 δισ. της αυστραλιανής Afterpay, εταιρείας «αγόρασε τώρα, πλήρωσε αργότερα», από την Block το α’ εξάμηνο του 2022, αντιστοιχεί σε περισσότερο από το ήμισυ αυτού του συνόλου. Ο αντίκτυπος ενός megadeal ήταν ιδιαίτερα αξιοσημείωτος αν εξετάσουμε τα αποτελέσματα του α’ και β’ εξαμήνου του 2022 χωριστά - με τις επενδύσεις fintech το β’ εξάμηνο το 2022 μόλις στα US$ 5,8 δισ., έναντι US$ 44,6 δισ. το α’ εξάμηνο του 2022.
Ως αποτέλεσμα της εξαγοράς της Afterpay, η Αυστραλία βρέθηκε στο επίκεντρο των επενδύσεων fintech στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού—με US$ 30,2 δισ. σε επενδύσεις. Παρά τη μείωση από τα US$ 7,9 δισ. του 2021, οι επενδύσεις στην Ινδία παρέμειναν ισχυρές στα US$ 6 δισ. Η Σιγκαπούρη είδε τις επενδύσεις στο fintech να αυξάνονται από τα US$ 3,4 δισ. στα US$ 4,1 δισ. σε ετήσια βάση. Οι επενδύσεις fintech στην Κίνα παρέμειναν ιδιαίτερα υποτονικές το 2022, αγγίζοντας μόλις τα US$ 770 εκατ.

Μεγάλη πτώση στη χρηματοδότηση σε Ευρώπη, Μ. Ανατολή και Αφρική

Οι επενδύσεις fintech στην περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής μειώθηκαν από τα US$ 79 δισ. μέσω 2 379  συναλλαγών στα US$ 44,9 δισ. μέσω 1 977 συναλλαγών το 2022. Οι επενδύσεις στο α’ εξάμηνο του 2022 ήταν πολύ πιο ισχυρές σε σύγκριση με το β’ εξάμηνο, με US$ 32,8 δισ. έναντι US$ 12,1 δισ. αντιστοίχως. Η έλλειψη συναλλαγών fintech άνω του US$ 1 δισ. το β’ εξάμηνο του 2022 προκάλεσε πολύ μεγαλύτερες πτώσεις - με τη μεγαλύτερη συναλλαγή κατά το α’ εξάμηνο του 2022 να αφορά την εξαγορά ύψους US$ 3,9 δισ. της ιταλικής SIA σε σύγκριση με την εξαγορά αξίας US$ 840 εκατ. της βρετανικής Nucleus Financial Group το β’ εξάμηνο 2022.

Εκτιμήσεις για το 2023

Χωρίς να διαφαίνεται κάποιο τέλος στις μακροοικονομικές προκλήσεις που μαστίζουν τις δημόσιες αγορές και το παράθυρο των IPO να αναμένεται να παραμείνει κλειστό κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023, οι επενδύσεις fintech παγκοσμίως αναμένεται να παραμείνουν αρκετά υποτονικές, ακόμη και σε σύγκριση με το β’ εξάμηνο του 2022. Ενώ η δραστηριότητα εξαγορών και συγχωνεύσεων ενδεχομένως να αρχίσει να παίρνει τα πάνω της, τα μεγέθη των συναλλαγών θα είναι πιθανότατα πολύ μικρότερα καθώς οι επενδυτές περιμένουν να σταθεροποιηθούν οι αποτιμήσεις των εταιρειών τελικού σταδίου. Ο τομέας τους regtech θα παραμείνει πιθανότατα ένα από τα πιο ανθεκτικά κομμάτια των επενδύσεων fintech, πέρα από τις λύσεις B2B σε όλους τους κλάδους fintech. Ενώ οι επενδύσεις σε κρυπτονομίσματα αναμένεται να είναι ιδιαίτερα αδύναμες το α’ εξάμηνο του 2023, καθώς οι επενδυτές επανεξετάζουν τις διαδικασίες δέουσας επιμέλειας και οι ρυθμιστικές αρχές εξετάζουν το ενδεχόμενο αυστηρότερων κανονισμών για τα κρυπτονομίσματα, ο ευρύτερος τομέας των λύσεων που βασίζονται στο blockchain - συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων θεσμικής χρήσης, των διασυνοριακών πληρωμών, των τυχερών παιχνιδιών και των NFT - πιθανότατα θα προσελκύσει πρόσθετη προσοχή από τους επενδυτές.

Παρά τη βραχυπρόθεσμη υποχώρηση στην παγκόσμια αγορά του fintech, οι μακροπρόθεσμες προοπτικές για τις επενδύσεις fintech παραμένουν αρκετά θετικές, δεδομένου του συνεχιζόμενου μετασχηματισμού των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών σε πολλές δικαιοδοσίες και της αυξανόμενης εστίασης παγκοσμίως στην ενσωμάτωση προϊόντων χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και σε άλλους τομείς.

«Με τα επιτόκια να συνεχίζουν να αυξάνονται, οι αποτιμήσεις θα παραμείνουν ένα αρκετά δύσκολο θέμα για κάποιο διάστημα. Αυτό πιθανότατα θα οδηγήσει σε αναβολή πολλών από τις μεγαλύτερες πιθανές συναλλαγές συγχωνεύσεων και εξαγορών, καθώς οι επενδυτές περιμένουν να δουν εάν οι τιμές θα μειωθούν ακόμη περαιτέρω», αναφέρει ο Anton Ruddenklau, Global Head of Financial Services Innovation and Fintech της KPMG International. «Με βάση τα παραπάνω, η δραστηριότητα συγχωνεύσεων και εξαγορών πιθανότατα θα αυξηθεί για συναλλαγές μικρότερου μεγέθους, καθώς οι εταιρείες και τα μεγαλύτερα fintech θα επιδιώξουν να αποκτήσουν δυνατότητες fintech σε καλή τιμή».