Η Ευρώπη πρέπει να επιδιώξει πιο τολμηρούς στόχους για τις ΑΠΕ και τελικά την προστασία του κλίματος, παρά την πρόοδο-ρεκόρ που καταγράφεται σε όλο τον κόσμο. Το 2025 η παγκόσμια παραγωγή ηλιακής και αιολικής ενέργειας ξεπέρασε τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ οι ΑΠΕ μαζί παρήγαγαν περισσότερη ενέργεια από τον άνθρακα για πρώτη φορά στα χρονικά.
Σύμφωνα με το thinktank Ember, η παγκόσμια ηλιακή παραγωγή αυξήθηκε κατά 31% το πρώτο εξάμηνο του 2025, με την παραγωγή αιολικής ενέργειας επίσης να αυξάνεται κατά 7,7%. Ταυτόχρονα, η συνολική παραγωγή ορυκτών καυσίμων μειώθηκε ελαφρώς, κατά λιγότερο από 1%.
Ωστόσο, μια νέα έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA), της Βραζιλιάνικης Προεδρίας COP30 και της Παγκόσμιας Συμμαχίας Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (GRA) προειδοποίησε ότι ο κόσμος εξακολουθεί να υστερεί στους στόχους του για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την αποδοτικότητα. Μάλιστα οι παραπάνω καλούν τώρα όλα τα έθνη - συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ - να «κινηθούν πιο γρήγορα».
Τα βήματα
Η έκθεση, η οποία παρουσιάστηκε κατά τη διάρκεια μιας εκδήλωσης πριν από την COP30, διαπίστωσε ότι οι παγκόσμιες προσθήκες δυναμικότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έφτασαν τα 582 GW πέρυσι, σημειώνοντας ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 15,1% σε σύγκριση με τον ρυθμό ανάπτυξης 14,4% του 2023.
Ενώ αυτή η τάση είναι θετική, για να παραμείνει κανείς εντός πορείας για τον στόχο της COP28 για τριπλασιασμό των ΑΠΕ σε 11,2 TW έως το 2030, πρέπει να προστίθεται ένα εντυπωσιακό ποσό 1.122 GW ισχύος κάθε χρόνο από το 2025 και μετά. Εάν η αύξηση της ισχύος του 2024 συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό για το υπόλοιπο της δεκαετίας, μόνο 10,3 TW ανανεώσιμης ισχύος θα έχουν εγκατασταθεί έως το 2030.
Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, χαιρέτισε την επανάσταση της καθαρής ενέργειας ως «ασταμάτητη», αλλά υποστήριξε ότι ο κόσμος πρέπει να «επιταχύνει» την ενεργειακή μετάβαση. «Οι ΑΠΕ αναπτύσσονται ταχύτερα και φθηνότερα από τα ορυκτά καύσιμα, οδηγώντας την ανάπτυξη, τις θέσεις εργασίας και την προσιτή ενέργεια», είπε ο ίδιος τονίζοντας πως «το παράθυρο για να διατηρηθεί το όριο του 1,5℃ εντός εμβέλειας κλείνει γρήγορα».
Ποια η θέση της Ε.Ε
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές η Ευρωπαϊκή Ενωση πρόσθεσε 72,3 GW νέας δυναμικότητας ΑΠΕ το 2024, ανεβάζοντας τη συνολική εγκατεστημένη ισχύ στα 702,6 GW. Και μπορεί αυτό να σηματοδοτεί αύξηση λίγο πάνω από 11% σε σύγκριση με το 2023, όμως η δυναμικότητα ΑΠΕ πρέπει να φτάσει τα 1.247 GW έως το 2030 στο σενάριο των 1,5℃.
«Αυτό θα ανέβαζε το μερίδιο των ΑΠΕ στη συνολική εγκατεστημένη ισχύ στο 79%, από περίπου 60% το 2024», αναφέρει η έκθεση. Οι ειδικοί λένε ότι η ώθηση θα προέλθει από την ηλιακή ενέργεια - την φθηνότερη πηγή ενέργειας στον κόσμο - και την αιολική ενέργεια, οι οποίες μαζί αναμένεται να συμβάλουν στο 57% της συνολικής παραγωγής έως το 2030.
Πρόσφατα στοιχεία της Eurostat διαπίστωσαν ότι ο Ιούνιος του 2025 ήταν ο πρώτος μήνας στην ιστορία όπου η ηλιακή ενέργεια ήταν η κύρια πηγή ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται στην ΕΕ, αντιπροσωπεύοντας το 22% του ενεργειακού μείγματος.
