Η συνολική πρόοδος του έργου που έχει πλέον ξεπεράσει το 65%, παρουσιάστηκε χθες (18/11) σε δημοσιογράφους από στελέχη της κατασκευάστριας εταιρείας ΤΕΡΝΑ και της διοίκησης του Διεθνούς Αερολιμένα Ηρακλείου Κρήτης (ΔΑΗΚ), η οποία και διαχειρίζεται το σύνολο της ανάπτυξης του έργου.
Ο νέος αερολιμένας θα αντικαταστήσει το σημερινό αεροδρόμιο «Ν. Καζαντζάκης» και κατασκευάζεται βάσει σύγχρονων τεχνικών και λειτουργικών προδιαγραφών, ώστε να καλύψει τις σημερινές αλλά και τις μελλοντικές ανάγκες αεροπορικής κίνησης.

Το έργο σχεδιάζεται για να λάβει την περιβαλλοντική πιστοποίηση LEED Silver, κάτι που απαιτεί υψηλής ποιότητας υλικά, έξυπνες κατασκευαστικές επιλογές και αυξημένη ενεργειακή απόδοση. Σε αυτό το πλαίσιο, οι στέγες του αεροσταθμού, των βοηθητικών κτιρίων και των στεγάστρων στάθμευσης θα καλυφθούν με φωτοβολταϊκά πάνελ, ενώ προβλέπεται και η δημιουργία οργανωμένων φωτοβολταϊκών πάρκων στον περιβάλλοντα χώρο. Έτσι, σημαντικό μέρος της ενεργειακής κατανάλωσης του αεροδρομίου θα καλύπτεται από «καθαρή» ενέργεια — μια ιδιαίτερα σπάνια πρακτική για αεροπορική υποδομή τέτοιου μεγέθους.

Το νέο αεροδρόμιο αναμένεται να εξυπηρετεί 9,5–10 εκατομμύρια επιβάτες ετησίως στην αρχική φάση, με δυνατότητα επέκτασης στα 15 εκατομμύρια και προοπτική να προσεγγίσει ακόμη και τα 20 εκατομμύρια στο μέλλον. Επιπλέον θα έχει την δυνατότητα να εξυπηρετεί πτήσεις από αγορές που σήμερα δεν καλύπτονται, όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, δημιουργώντας νέα τουριστικά ρεύματα υψηλής αξίας.
Ένα σημαντικό real estate project
Η διαδικασία μετάβασης από το σημερινό αεροδρόμιο στο νέο θα γίνει μέσα σε μία μόνο νύχτα, όπως είχε συμβεί και με τη μετάβαση στο «Ελευθέριος Βενιζέλος». Πρόκειται για μια εξαιρετικά απαιτητική επιχείρηση που απαιτεί συντονισμό δεκάδων υπηρεσιών — αεροπορικών εταιρειών, τελωνείου, συστημάτων αποσκευών, επίγειας εξυπηρέτησης και ασφάλειας. Η προετοιμασία υπολογίζεται να διαρκέσει περίπου είκοσι μήνες και έχει ήδη ξεκινήσει, ενώ η μετάβαση θα γίνει σε περίοδο χαμηλής επιβατικής κίνησης. Σε παγκόσμιο επίπεδο, τέτοιες επιχειρήσεις είναι σπάνιες: μόλις πέντε ή έξι αντίστοιχες έχουν πραγματοποιηθεί, γεγονός που κάνει τη νέα ελληνική προσπάθεια ιδιαίτερα σημαντική.
Η κατάργηση του αεροδρομίου «Ν. Καζαντζάκης» θα απελευθερώσει έκταση συνολικής εκτιμώμενης επιφάνειας περίπου 2.573.000 τ.μ., αξίας άνω του 1,5 δισ. ευρώ, ο ακίνητο του πρώην αεροδρομίου «Ν. Καζαντζάκης» θεωρείται στρατηγικής σημασίας και το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών έχει δεσμευτεί στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, για την ανάπτυξη του με ρήτρες οι οποίες έχουν εξαρτηθεί με την πορεία των έργων και τα στάδια εκταμίευσης των δανείων
Η ωρίμανση του έργου και η εκπόνηση μελέτης για τις εναλλακτικές επιλογές αξιοποίησης της έκτασης, τον προσδιορισμό της στρατηγικής κατεύθυνσης, την αποσαφήνιση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος και τη δημιουργία διοικητικής δομής με απόφαση της Κυβερνητικής Επιτροπής Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας (ΚΕΣΣΣ) έχει ανατεθεί ήδη από την 1η Μαρτίου 2022 στο ΤΑΙΠΕΔ.
Δικαιούχος ορίστηκε το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ενώ αποφασίστηκε να διερευνηθούν και διαθέσιμοι χρηματοδοτικοί πόροι, όπως το ΕΣΠΑ και η ΕΤΕπ. Στις 11 Ιουνίου 2024, η ΚΕΣΣΣ ενέκρινε την εκπόνηση μελέτης σκοπιμότητας.
Στις 24 Ιουλίου 2024, κατά σχετική συζήτηση στη Βουλή, ο τότε Υπουργός Υποδομών ανέφερε ότι το ΤΑΙΠΕΔ είχε ήδη προχωρήσει, από 11 Ιουνίου 2024, σε πρόσκληση υποβολής προσφορών για τεχνικό και νομικό σύμβουλο, με στόχο την πλήρη αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης και τη δημιουργία ενιαίου σχεδίου ωρίμανσης. Οι προσφορές υποβλήθηκαν στις 26 Ιουνίου 2024 και βρίσκονται σε διαδικασία αξιολόγησης.
Όσον αφορά στο ιδιοκτησιακό καθεστώς από τα 2.573.000 τ.μ. τα 2.219.774 τ.μ. ανήκουν στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, 253 τ.μ. στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ενώ για τα υπόλοιπα απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση.