«Η προοπτική διατάραξης σε μεγάλη κλίμακα της ρωσικής παραγωγής απειλεί να προκαλέσει παγκόσμιο σοκ στην προσφορά πετρελαίου», ανέφερε στη μηνιαία του έκθεση ο οργανισμός, που συμβουλεύει τις ανεπτυγμένες χώρες σε ό,τι αφορά την ενεργειακή τους πολιτική.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία δημιούργησε ισχυρή μεταβλητότητα στις αγορές πετρελαίου, όπου οι τιμές πλησίασαν τα επίπεδα ρεκόρ τους (το μπρεντ άγγιξε τα 139,13 δολάρια στις 7 Μαρτίου) πριν υποχωρήσουν.
Η Ρωσία είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο χώρα εξαγωγής πετρελαίου, με 8 εκατ. βαρέλια την ημέρα αργού πετρελαίου και διυλισμένων προϊόντων να προορίζονται για τον υπόλοιπο κόσμο.
Αν και οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν αποφασίσει εμπάργκο του ρωσικού πετρελαίου ύστερα από την εισβολή στην Ουκρανία, ο ενεργειακός κλάδος εξαιρείται από τις ευρωπαϊκές κυρώσεις. Σε κάθε περίπτωση, η IEA σημειώνει ότι πολλές επιχειρήσεις --πετρελαϊκές εταιρίες, χρηματιστηριακές, τράπεζες-- έχουν ήδη γυρίσει την πλάτη τους στη Ρωσία.
Ο Οργανισμός εκτιμά ότι από τον Απρίλιο μπορεί να πάψουν να είναι διαθέσιμα 3 εκατ. βαρέλια την ημέρα ρωσικού πετρελαίου, μια ποσότητα που μπορεί να αυξηθεί εάν οι κυρώσεις γίνουν πιο σοβαρές ή εάν η δημόσια καταδίκη της Ρωσίας λάβει μεγαλύτερες διαστάσεις.
Απέναντι στις απώλειες αυτές, «υπάρχουν λίγες ενδείξεις αύξησης της προσφοράς από τη Μέση Ανατολή ή μιας σημαντικής ανακατανομής των εμπορικών ροών», σημείωσε ο IEA.
Ο Οργανισμός Πετρελαιοεξαγωγικών Κρατών (ΟΠΕΚ) και οι σύμμαχοί του, κυρίως η Ρωσία, αρνούνται να αυξήσουν την παραγωγή τους για να χαλαρώσουν τις πιέσεις στην αγορά, εμμένοντας σε μια σταδιακή αύξηση 400.000 βαρελιών την ημέρα κάθε μήνα.
Οι χώρες που έχουν επιπλέον παραγωγικές δυνατότητες --η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα-- δεν εμφανίζουν καμία προθυμία να ανοίξουν τις κάνουλες, ενώ η προοπτική μιας επιστροφής του Ιράν, στο πλαίσιο μιας πιθανής συμφωνίας για τα πυρηνικά, δεν θα είναι άμεση.
Ο IEA εκτιμά ότι οι ιρανικές εξαγωγές μπορούν να αυξηθούν περίπου κατά 1 εκατ. βαρέλια την ημέρα μέσα σε έξι μήνες, ποσότητα που δεν είναι αρκετή για να αντισταθμίσει την απώλεια του ρωσικού πετρελαίου.
Από την πλευρά της ζήτησης, ο IAE αναθεώρησε επίσης προς τα κάτω την πρόβλεψή του για την αύξηση του 2022 κατά περίπου 1 εκατ. βαρέλια την ημέρα, λόγω του αντίκτυπου από την αύξηση των τιμών των εμπορευμάτων και από τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας στην παγκόσμια οικονομία. Η παγκόσμια ζήτηση αναμένεται πλέον να αυξηθεί κατά 2,1 εκατ. βαρέλια την ημέρα φέτος, φθάνοντας συνολικά τα 99,7 εκατ. βαρέλια ανά ημέρα.
