Το Μορφωτικό Ίδρυμα του Δήμου Αθηναίων (Μ.Ι.Δ.Α.) συνεστήθη με απόφαση του Δημάρχου κ. Μπακογιάννη, ώστε να λειτουργήσει ως θεματοφύλακας της ιστορικής και αρχειακής μνήμης του πρώτου δήμου που συνεστήθη – πριν από σχεδόν δύο αιώνες – στη χώρα. Η πράξη δωρεάς, υπεγράφη από τον δωρητή Αρχιτέκτονα Ηλία Γ. Μπίρη και τον πρόεδρο του Δ.Σ. του Μορφωτικού Ιδρύματος του Δήμου Αθηναίων και Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου, Ελ. Σκιαδά, παρουσία του Δημάρχου Αθηναίων.
«Είναι μια ιστορική στιγμή και τη γράφετε εσείς και η οικογένειά σας η οποία είναι συνυφασμένη με την Αθήνα. Αυτή η δωρεά είναι η έμπρακτη απόδειξη της αγάπης σας για την πόλη. Και σας βεβαιώ ότι είστε ο μόνος εν ζωή στον οποίο ανήκει ο τίτλος, ευεργέτης της Αθήνας» δήλωσε ο Δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης και πρόσθεσε: «Με την προσφορά σας αυτή, ενισχύετε την προσπάθεια που ξεκινήσαμε με τη σύσταση του Μορφωτικού Ιδρύματος, προκειμένου να περισώσουμε τον αρχειακό πλούτο της πόλης μας, κατά τη διάρκεια σχεδόν δύο αιώνων, και να τον παραδώσουμε στις επόμενες γενιές Αθηναίων. Ο Δήμος μας έχει μια μακρά και μεγάλη πολιτισμική και πολιτιστική διαδρομή στην σύγχρονη ιστορία της χώρας και είναι χρέος όλων μας να την αναδείξουμε. Σας ευχαριστώ και πάλι από καρδιάς».
«Είμαι πολύ τυχερός που ζω αυτή τη στιγμή» δήλωσε ο δωρητής Ηλίας Μπίρης και πρόσθεσε: «Η δική σας παρουσία κύριε Δήμαρχε διασφαλίζει τις αξίες και το μέλλον της πόλης και η ομάδα σας ότι η δωρεά αυτή θα επιτελέσει το σκοπό της. Εγώ και η σύζυγός μου Μελίνα, αισθανόμαστε μεγάλη συγκίνηση και χαρά».
«Πολύτιμα κειμήλια, λησμονημένα και στοιβαγμένα, ως τώρα – σε κατά τεκμήριο- ακατάλληλους αποθηκευτικούς χώρους, θα αποδοθούν πλέον σταδιακά στον κόσμο της επιστημονικής έρευνας, σε ελληνικούς και διεθνείς ακαδημαϊκούς – ερευνητικούς οργανισμούς, αλλά και στους πολίτες και τους επισκέπτες της Αθήνας. Ένα τεράστιο ευχαριστώ στον ευεργέτη Ηλία Γ. Μπίρη εκ μέρους όλων των Αθηναίων» δήλωσε ο Ελ. Σκιαδάς.
Η αποδοχή της δωρεάς ήταν ομόφωνη και πανηγυρική τόσο από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων, όσο και από το Δ.Σ. του Μ.Ι.Δ.Α. καθώς πρόκειται περί μιας ιδιαίτερου ήθους και ιδεολογικής αξίας δωρεάς, η οποία προικίζει το Ίδρυμα, με μια μοναδικής αξίας, στέγη.
Η αθηναϊκή οικογένεια Μπίρη και η αξία της δωρεάς
Ο αρχιτέκτονας Ηλίας Γ. Μπίρης είναι ανιψιός του αρχιτέκτονα, πολεοδόμου, αθηναιολάτρη και πολυγραφέστατου αθηναιογράφου, Κώστα, γιός του αδελφού του, Γεωργίου Μπίρη, ο οποίος και αγόρασε από τους συγγενείς του τις συνιδιοκτησίες, προκειμένου να προσφέρει το σύνολο του κτιριακού συγκροτήματος στον Δήμο Αθηναίων και στο ίδρυμά του.
Ο ίδιος έχει υπηρετήσει την Αθήνα και το Δήμο Αθηναίων επί σειρά ετών καθώς διετέλεσε Δημοτικός Σύμβουλος, Γραμματέας του Δημοτικού Συμβουλίου και Πρόεδρος της Επιτροπής Σχεδίου Πόλεως, στην πρώτη μεταπολιτευτική Δημοτική Αρχή του Ιωάννη Παπαθεοδώρου. Ο Δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης ξενάγησε προσωπικά το ζεύγος Μπίρη στην αίθουσα Γουναρόπουλου, όπου συνεδρίαζε το Δημοτικό Συμβούλιο μεταπολιτευτικά αλλά και στην αίθουσα όπου γίνονται πλέον οι συνεδριάσεις.
Το εμβληματικό κτίριο της Οδού Ηπείρου
Το οικιστικό συγκρότημα στην οδό Ηπείρου αποτελείται από δύο αυτόνομα κτίρια του Μεσοπολέμου, συνολικής έκτασης 750 τ.μ, τα οποία βρίσκονται σε οικόπεδο 411 τ.μ. Το ένα κτίριο είναι στην πρόσοψη του οικοπέδου και το άλλο στο βάθος του και επικοινωνούν με ένα θαυμάσιο εσωτερικό αίθριο. Η αποκατάσταση του ιστορικού κτιρίου θα γίνει από τον Δήμο Αθηναίων.
Το Μορφωτικό Ίδρυμα του Δήμου Αθηναίων
Το Μορφωτικό Ίδρυμα του Δήμου Αθηναίων καλείται να διασώσει και να αναδείξει τα αρχεία και μορφωτικά αγαθά του Δήμου Αθηναίων από την ημέρα ίδρυσής του το 1834. Πρόκειται για έναν τεράστιο όγκο πάσης φύσεως γνωστών και άγνωστων ως σήμερα τεκμηρίων, που καθόρισαν την ιστορική διαδρομή της πόλης. Το Μ.Ι.Δ.Α οφείλει μεταξύ άλλων να τα καταστήσει προσεγγίσιμα στους ερευνητές. Επίσης στους στόχους του Ιδρύματος είναι η λειτουργία Ιστορικού Αρχείου καθώς και η συντήρηση και ο εμπλουτισμός των πάσης φύσεως αρχείων και ιστορικών τεκμηρίων του Δήμου.
Η αξιοποίηση του υλικού και πνευματικού πλούτου της πόλης των Αθηνών θα ενισχύσει καθοριστικά την διεθνή εικόνα και την αναμφισβήτητη πνευματική επιρροή της πόλης στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Επιπλέον, με την έναρξη της λειτουργίας του, το «Μορφωτικό Ίδρυμα του Δήμου Αθηναίων», θα επικεντρωθεί στην προστασία και ανάδειξη της δημόσιας γλυπτικής και των μνημείων της πόλης.
Επίσης στους σκοπούς του, περιλαμβάνονται η οργάνωση δικτύων ξεναγήσεων και η δημιουργία εκδοτικής σειράς με την ονομασία «Αθηναϊκή Βιβλιοθήκη», προκειμένου να καταστεί σύντομα, η λειτουργική κιβωτός της πνευματικής και ιστορικής παρακαταθήκης της πρωτεύουσας.
