Σύμφωνα με τα βασικά συμπεράσματα της 27ης Ετήσιας Παγκόσμιας Έρευνας Διευθυνόντων Συμβούλων της PwC (27th Annual Global CEO Survey) για την Ελλάδα,καταγράφεται κλίμα αισιοδοξίας για την πρόοδο που έχει σημειωθεί το τελευταίο έτος στις μακροοικονομικές επιδόσεις και προοπτικές της χώρας.
Αναλυτικά, όπως αναφέρει η έρευνα της PwC Ελλάδας, η διάκριση που έλαβε
η χώρα από τον Economist ως η οικονομία με τις καλύτερες επιδόσεις το 2023 -για
δεύτερη συνεχή χρονιά- επισφραγίζει ένα εντυπωσιακό ρεκόρ ανάπτυξης μετά την
πανδημία. Επιπλέον, το 2023 χαρακτηρίστηκε από καθοριστική βελτίωση στις
μακροοικονομικές προοπτικές της Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένων των υψηλών
επιπέδων κερδοφορίας για τις επιχειρήσεις και του σημαντικού ορόσημου της
επίτευξης επενδυτικής βαθμίδας.
Το θετικό κλίμα αποτυπώνεται και στα αποτελέσματα της έρευνας καθώς
περισσότεροι από τους μισούς Έλληνες CEOs δηλώνουν υψηλή εμπιστοσύνη στις
δυνατότητες ανάπτυξης της εταιρείας τους – σημαντικά υψηλότερη σε σχέση με την
προηγούμενη χρονιά. Παράλληλα, η έρευνα καταγράφει το κλίμα για την ελληνική
οικονομία ως πολύ πιο αισιόδοξο σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι οι Έλληνες CEO’s προβλέπουν υψηλότερη
αύξηση του αριθμού των εργαζομένων σε όλους τους κλάδους σε σχέση με τους
διεθνείς ομολόγους τους, ενώ είναι πιο συντηρητικοί όσον αφορά τις αυξήσεις των
τιμών, αντανακλώντας μια συνολική προσπάθεια ελέγχου των πληθωριστικών πιέσεων.
Ο Αιμίλιος Μελής, επικεφαλής υπηρεσιών
Στρατηγικής της PwC Ελλάδας, σχολίασε σχετικά: «Είναι προφανές ότι τώρα
είναι η στιγμή να μετατραπεί η αισιοδοξία σε πραγματικότητα, εστιάζοντας στον
ανθρώπινο παράγοντα και τις νέες τεχνολογίες. Οι θετικές προοπτικές για την ελληνική
οικονομία μπορούν να αποτελέσουν εφαλτήριο βιώσιμης ανάπτυξης, εξελίσσοντας το
προϊοντικό μείγμα και την οικονομική εξωστρέφεια της χώρας. Ανταποκρινόμενες
στη θετική αυτή περίοδο, οι ελληνικές επιχειρήσεις πρέπει να εφαρμόσουν
μακροπρόθεσμες, αναπτυξιακού χαρακτήρα στρατηγικές ώστε να αξιοποιήσουν τις
ευκαιρίες που παρουσιάζονται.»
Την ίδια στιγμή, οι CEOs τοποθετούν την καινοτομία στην ανάπτυξη νέων
προϊόντων και την τεχνολογική αλλαγή στην κορυφή της ατζέντας τους, ενώ
παράλληλα αντιλαμβάνονται πλήρως την ανάγκη για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων
του ανθρώπινου δυναμικού.
Παρά την αισιόδοξη προσέγγιση, σε παγκόσμια κλίμακα, οι ανησυχίες
σχετικά με την έκθεση στη μακροοικονομική αστάθεια και τον πληθωρισμό αποτελούν
πηγή ανησυχίας. Στην Ελλάδα, οι Διευθύνοντες Σύμβουλοι ανησυχούν για την
αντίδρασή τους στη διαχείριση της κλιματικής αλλαγής, ενώ, η πλειονότητα των
CEOs που συμμετείχαν στην έρευνα έχει ήδη εξασφαλίσει συναίνεση για
πρωτοβουλίες που σχετίζονται με τη βιώσιμη μετάβαση και προχωρά σε επενδύσεις
φιλικές προς το κλίμα -ακόμη και όταν αυτές παρουσιάζουν χαμηλότερες οικονομικές
αποδόσεις.
Καταλυτικός είναι ο ρόλος της Δημιουργικής Τεχνητής Νοημοσύνης
(Generative AI) με τους συμμετέχοντες στην έρευνα να εκτιμούν πως θα
μετασχηματίσει ευρύτερα τον τρόπο που λειτουργούν οι
εταιρείες τους, ενώ εκφράζουν ανησυχία για τις απειλές στην
κυβερνοασφάλεια και τη διάδοση της
παραπληροφόρησης.
Οι εκτιμήσεις
Σύμφωνα με τα επιμέρους ευρήματα της έρευνας, ως προς τις προοπτικές ανάπτυξης, το 76% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι η ελληνική οικονομία θα βελτιωθεί τους επόμενους 12 μήνες, εκφράζοντας μεγαλύτερη αισιοδοξία σε σχέση με τους ομολόγους τους παγκοσμίως. Αντίστοιχα, το 54% είναι εξαιρετικά ή πολύ σίγουροι για τις προοπτικές αύξησης των εσόδων της εταιρείας τους, δεδομένου του γεγονότος ότι οι ελληνικές εταιρείες παρουσίασαν τους υψηλότερους ρυθμούς αύξησης των εσόδων και της κερδοφορίας κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη στις μελλοντικές προοπτικές. Οι ελληνικές εταιρείες θεωρούν τις ΗΠΑ, τη Γερμανία και την Κύπρο ως τις 3 πιο σημαντικές χώρες για αύξηση των εσόδων τους, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στη Δυτική Ευρώπη σε σχέση με το 2023.
Παράλληλα, κοινή συνισταμένη στις απαντήσεις των συμμετεχόντων είναι η
ανάγκη για επανεφεύρεση του επιχειρηματικού τους μοντέλου. Οκτώ στους δέκα
συμμετέχοντες (79%) θεωρούν την τεχνολογία, τις προτιμήσεις των πελατών, τις
ενέργειες των ανταγωνιστών και τις κυβερνητικές ρυθμίσεις ως τους μεγαλύτερους
καταλύτες αλλαγών. Αντίστοιχα, στο ένα τρίτο των περιπτώσεων, περισσότερο από
το 20% των συνολικών πωλήσεων προήλθε από νέα προϊόντα και υπηρεσίες και
ταυτόχρονα πάνω από το 75% των εταιρειών έχουν αναπτύξει νέα προϊόντα και
υπηρεσίες και έχουν υιοθετήσει νέες τεχνολογίες με θετικό αντίκτυπο στις
επιδόσεις τους.
Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
Αισιόδοξα είναι τα μηνύματα που εκφράζονται ως προς την κλιματική αλλαγή
με δεδομένο ότι το 89% των Ελλήνων CEOs δηλώνει ότι σημειώνει πρόοδο ή έχει ήδη
ολοκληρώσει πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των
επιχειρήσεων τους. Μάλιστα το 35% έχει αποδεχθεί χαμηλότερα ποσοστά απόδοσης
για επενδύσεις φιλικές προς το κλίμα, ενώ ταυτόχρονα οι Έλληνες διευθύνοντες σύμβουλοι αναφέρουν
μεγαλύτερη πρόοδο στις προσπάθειες απεξάρτησης από τον άνθρακα σε σχέση με τους
παγκόσμιους ομολόγους τους, καθώς και στην ενσωμάτωση του κλιματικού κινδύνου
στον οικονομικό τους σχεδιασμό.
Οι αντιλήψεις των CEOs
Καταλυτική αναμένεται να είναι η επίδραση της νέας τεχνολογίας της
Generative AI, με σχεδόν δύο στους τρεις ερωτηθέντες (63%) να προβλέπουν ότι θα
αλλάξει σημαντικά τον τρόπο λειτουργίας της εταιρείας τους μέσα στα επόμενα 3
χρόνια. Εντούτοις, μέχρι τώρα, μόνο λίγοι έχουν υιοθετήσει μια τεχνολογική
στρατηγική εστιασμένη προς αυτή την κατεύθυνση. Σε κάθε περίπτωση, το 41%
αναμένει βελτίωση της κερδοφορίας του κατά περισσότερο από 5% λόγω του
Generative AI, εκτιμώντας ταυτόχρονα πως αυτή θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στη
δημιουργία αξίας για την εταιρεία τους, στις δεξιότητες που χρειάζεται να έχει
το ανθρώπινο δυναμικό και στο ευρύτερο τοπίο του ανταγωνισμού. Όσον αφορά τους
κινδύνους, οι CEOs ανησυχούν περισσότερο για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και
τη διάδοση της παραπληροφόρησης.
Ανησυχίες και απειλές
Τέλος, ως προς τις επικείμενες απειλές για τις επιχειρήσεις και την
οικονομία, το 27% θεωρεί την κλιματική αλλαγή και τις γεωπολιτικές συγκρούσεις
ως τις κυριότερες πηγές ανησυχίας, δηλώνοντας πως είναι εξαιρετικά ή πολύ
εκτεθειμένοι σε αυτές. Αντίστοιχα, το 64% αναμένει ότι ο κίνδυνος στο πεδίο της
κυβερνοασφάλειας θα αυξηθεί τους επόμενους 12 μήνες λόγω της Generative AI.