Το 2023 για τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών έκλεισε με ιστορικό ρεκόρ για την επιβατική κίνηση ξεπερνώντας για πρώτη φορά το φράγμα των 28 εκατομμυρίων επιβατών ενώ με το δεξί μπήκε και το 2024, με τον Ιανουάριο να κλείνει με νέο ρεκόρ αφίξεων και σπάζοντας το φράγμα του ενός εκατ. αφίξεων από το εξωτερικό.
Ειδικότερα, αυξημένες κατά 12,8% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023, ήταν τον Ιανουάριο του 2024 οι αφίξεις από το εξωτερικό στο Διεθνές Αεροδρόμιο Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος» ξεπερνώντας το 1 εκατ. επιβάτες. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία έφτασε τις 1.116.359 αφίξεις έναντι 989.806 τον Ιανουάριο του 2023.
Η συνολική επιβατική κίνηση του αεροδρομίου της Αθήνας κατά τη διάρκεια του Ιανουαρίου 2024 ανήλθε σε 1,6 εκατ., αυξημένη κατά 10,7% σε σύγκριση τα επίπεδα του Ιανουαρίου 2023, με τους επιβάτες να ανέρχονται σε 1.602.499 έναντι 1.447.547 πέρυσι τον ίδιο μήνα. Η εγχώρια κίνηση αυξήθηκε κατά 6,2% στους 486.140 επιβάτες.
Master Plan- Επενδύσεις σε τρεις φάσεις
Οι επιδόσεις ρεκόρ σε ότι αφορά την επιβατική κίνηση θέτουν σε εφαρμογή το επενδυτικό πλάνο του, το οποίο και θα είναι σε τρεις διακριτές φάσεις από φέτος και μέχρι το 2050, όπως προκύπτει από το Ενημερωτικό Δελτίο που συνόδευε την διάθεση των μετοχών του ΔΑΑ στο Χρηματιστήριο της Αθήνας. Στο Master Plan όπως παρουσιάζεται από το συνοδευτικό υλικό της εισαγωγής του ΔΑΑ φαίνεται πως αυτές οι τρεις φάσεις των επεκτάσεων θα φτάσουν το αεροδρόμιο μέχρι τους 50 εκατ. επιβάτες.
Οι δύο πρώτες φάσεις αφορούν την επέκταση του υφιστάμενου τερματικού σταθμού και των θέσεων στάθμευσης αεροσκαφών μέχρι τα μέσα της επόμενης δεκαετίας και θα έχουν κόστος 1,35 δισ. ευρώ (με τιμές 2022). Η τρίτη φάση θα είναι το αποφασιστικό βήμα ώστε το αεροδρόμιο να αποκτήσει ένα δεύτερο τέρμιναλ εκεί που σήμερα είναι ο χώρος στάθμευσης μακράς διάρκειας. Το κόστος του δεν έχει διευκρινιστεί ακόμα και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΔΑΑ θα ολοκληρωθεί μέχρι το 2045 δίνοντας στο αεροδρόμιο τη δυνατότητα να εξυπηρετεί μέχρι και 50 εκατ. επιβάτες ετησίως.
Η πρώτη φάση της επέκτασης
Η πρώτη φάση της επέκτασης των υποδομών του αεροδρομίου (33ΜΑΡ) είναι όχι απλά προ των πυλών αλλά σε εξέλιξη καθώς έχει ξεπεραστεί η μάξιμουμ ικανότητα του αεροδρομίου (είναι τυπικά 26 εκατ. επιβάτες και το 2023 εξυπηρετήθηκαν 28 εκατ. επιβάτες). Τα έργα θα ξεκινήσουν είτε τέλος του 2024, είτε στις αρχές του 2025 και αναμένεται να ολοκληρωθούν το 2028. Στόχος αυτής της πρώτης φάσης είναι να καλύψει επιβατική κίνηση μέχρι και 33 εκατ. επιβατών ετησίως. Το κόστος της πρώτης επέκτασης που αφορά το υφιστάμενο τέρμιναλ αλλά και απομακρυσμένες θέσεις στάθμευσης αεροσκαφών και πολυώροφο πάρκινγκ, σύμφωνα πάντα με τις εκτιμήσεις του ΔΑΑ, είναι 650 εκατ. ευρώ. Μέχρι το 2025 θα έχει αποδοθεί το 25% της επένδυσης, άλλο ένα 30% το 2026, επιπλέον 25% το 2027 και το υπόλοιπο 20% το 2028.
Η πρώτη φάση των επεκτάσεων των υποδομών του ΔΑΑ περιλαμβάνει 4 διαφορετικές δράσεις:
Την επέκταση του κτιρίου του κεντρικού τερματικού σταθμού κατά περίπου 81.000 τετραγωνικά μέτρα, που θα αποτελείται κυρίως από νέες αίθουσες επιβίβασης επιβατών με φυσούνα και λεωφορεία, επέκταση του χώρου check-in συμπεριλαμβανομένης μιας νέας πρόσοψης του τερματικού σταθμού, μιας νέας αίθουσας διαλογής αποσκευών που συνοδεύεται από επέκταση της περιοχής παραλαβής καθώς και νέους χώρους για εμπορικά καταστήματα και χώρους γραφείων.
Την ανάπτυξη μιας νέας απομακρυσμένης πίστας στάθμευσης 32 αεροσκαφών με τροχόδρομους, δύο νέες γέφυρες εξυπηρέτησης αεροσκαφών (ramp service).
Ένα νέο VIP τέρμιναλ.
Επέκταση του οδικού δικτύου στην περιοχή του τέρμιναλ, καθώς και κατασκευή νέου πολυώροφου πάρκινγκ.
Η πρώτη φάση των επεκτάσεων είχε μπει σε τροχιά υλοποίησης από το 2018 αλλά «πάγωσε» το 2020 λόγω της πανδημίας covid-19. Η ταχεία ανάκαμψη όμως της κίνησης του ΔΑΑ, ειδικότερα το 2022 και το 2023 επανέφερε στο προσκήνιο την ανάγκη για την πρώτη μεγάλη επέκταση των υποδομών του αεροδρομίου. Μάλιστα ο καθοριστικός μήνας ήταν ο Απρίλιος του 2023, καθώς η επιβατική κίνηση έπιασε το 95% της δυναμικότητας του αερολιμένα θέτοντας και πάλι στο προσκήνιο την ενεργοποίηση των επεκτάσεων.
Η δεύτερη φάση της επέκτασης
Η δεύτερη φάση στο «Ελευθέριος Βενιζέλος» για την επέκταση των υποδομών θα ξεκινήσει την επόμενη από τη χρονιά που το αεροδρόμιο θα καταγράψει 31,35 εκατ. επιβάτες. Εφόσον διατηρηθεί η υπάρχουσα τάση στην εξέλιξη της κίνησης τότε αυτό το όριο μπορεί να καλυφθεί μέχρι το 2027. Με τη δεύτερη φάση της επέκτασης, το αεροδρόμιο της Αθήνας θα μπορεί να εξυπηρετεί μέχρι και 40 εκατ. επιβάτες ετησίως. Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Ενημερωτικού Δελτίου, το κόστος αυτής της επένδυσης ξεπερνά τα 700 εκατ. ευρώ (σε τιμές 2022). Στόχος είναι τα έργα να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα της επόμενης δεκαετίας, αλλά είναι πολύ πιθανό αν η ανάπτυξη του ΔΑΑ συνεχιστεί θετικά η επένδυση να έρθει χρονικά πιο μπροστά. Σε αυτή τη δεύτερη φάση αύξησης της χωρητικότητας θα έχουμε μια νέα επέκταση του υφιστάμενου τερματικού σταθμού με νέους χώρους εξυπηρέτησης επιβατών (όπως αίθουσες επιβίβασης, check in), εστίασης και εμπορικών καταστημάτων, την κατασκευή της νέας πίστας στάθμευσης αεροσκαφών με τους αντίστοιχους τροχοδρόμους, χώρους εξοπλισμού υποστήριξης εδάφους, και μια νέα γέφυρα αεροσκαφών πάνω από τον αυτοκινητόδρομο. Με την ολοκλήρωση των δύο επεκτάσεων ο τερματικός σταθμός του «Ελευθέριος Βενιζέλος» θα είναι από τους μεγαλύτερους στην Ευρώπη (ως μοναδικό τέρμιναλ) και θα έχει φτάσει στο απόγειο των δυνατοτήτων του.
Η τρίτη φάση με το νέο τέρμιναλ
Η τρίτη φάση στο Αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» για την επέκταση των υποδομών (50ΜΑΡ) θα έχει ως αποτέλεσμα την δημιουργία ενός νέου τέρμιναλ απέναντι από το υφιστάμενο. Όπως σημειώνεται στο Ενημερωτικό Δελτίο για να ενεργοποιηθεί θα πρέπει το αεροδρόμιο να φτάσει σε επιβατική κίνηση τους 36 εκατ. επιβάτες και να διαφαίνεται πως ο αριθμός θα ανέβει στους 38 εκατ. σε διάστημα δύο ετών. Με το νέο τέρμιναλ το αεροδρόμιο της Αθήνας θα μπορεί να εξυπηρετεί μέχρι και 50 εκατ. επιβάτες ετησίως. Το χρονοδιάγραμμα αυτής της νέας υποδομής έχει εκτιμηθεί ότι μπορεί να έχει συντελεστεί μέχρι το 2045 και προς το παρόν δεν υπάρχει κάποια κοστολόγηση. Περιλαμβάνει την ανάπτυξη ενός δεύτερου τερματικού σταθμού στην περιοχή που σήμερα είναι ο χώρος στάθμευσης μακράς διαρκείας και την περαιτέρω ανάπτυξη της πίστας στάθμευσης αεροσκαφών, νέων τροχοδρόμων, μια νέα γέφυρα αεροσκαφών πάνω από τον αυτοκινητόδρομο, νέων οδικών προσβάσεων καθώς και την ολοκλήρωση του νέου πολυώροφου πάρκινγκ. Τέλος, αναφορικά με τη χρηματοδότηση για την επέκταση των υποδομών, το Αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» σημειώνει πως οι προγραμματισμένες επενδύσεις στο πλαίσιο του Master Plan αναμένεται να χρηματοδοτηθούν από πρόσθετο χρέος από τις τράπεζες με ανταγωνιστικά επιτόκια, και θα συνιστά «Προκαθορισμένο Χρέος».
