Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η ευρωπαϊκή στατιστική αρχή (Eurostat) οι τιμές και τα ενοίκια κατοικιών στην ΕΕ ακολούθησαν παρόμοια αυξητική πορεία μεταξύ του 2010 και του δεύτερου τριμήνου του 2011. Ωστόσο, μετά από αυτό το τρίμηνο, οι τιμές των κατοικιών και τα ενοίκια εξελίχθηκαν διαφορετικά. Ενώ τα ενοίκια αυξάνονταν σταθερά καθ' όλη τη διάρκεια αυτής της περιόδου έως το τρίτο τρίμηνο του 2022, οι τιμές των κατοικιών παρουσίασαν σημαντικές διακυμάνσεις και από το πρώτο τρίμηνο του 2015 έχουν ανοδική τάση.
Μετά από μια απότομη πτώση μεταξύ του δεύτερου τριμήνου του 2011 και του πρώτου τριμήνου του 2013, οι τιμές των κατοικιών παρέμειναν λίγο πολύ σταθερές μεταξύ 2013 και 2014 όπως φαίνεται και στο σχετικό διάγραμμα. Κατόπιν τούτου παρατηρείται μια γρήγορη άνοδος στις αρχές του 2015, όπου οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν ταχύτερα από τα ενοίκια. Από το 2010 έως το τρίτο τρίμηνο του 2022, τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 18% και οι τιμές των κατοικιών κατά 49%.
Που υπερδιπλασιάστηκαν οι τιμές των κατοικιών
Συγκρίνοντας το τρίτο τρίμηνο του 2022 με το 2010, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν περισσότερο από τα ενοίκια σε 19 κράτη μέλη της ΕΕ. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν σε 24 κράτη μέλη της ΕΕ και μειώθηκαν σε τρία. Υπερδιπλασιάστηκαν στην Εσθονία (+199%), στην Ουγγαρία (+174%), στο Λουξεμβούργο (+140%), στη Λιθουανία (+137%), στη Λετονία (+134%), στην Τσεχία (+133%) και στην Αυστρία (+130%). Μειώσεις παρατηρήθηκαν σε Ελλάδα, Ιταλία και Κύπρο. Συγκρίνοντας το τρίτο τρίμηνο του 2022 με το 2010 για τα ενοίκια, οι τιμές αυξήθηκαν σε 26 κράτη μέλη της ΕΕ και μειώθηκαν σε ένα, με τις υψηλότερες αυξήσεις στην Εσθονία (+233%) και στη Λιθουανία (+151%). Μείωση καταγράφηκε στην Ελλάδα (-24%).
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που δημοσίευσε η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) για το τρίτο τρίμηνο του 2022, οι τιμές πώλησης σε πανελλαδικό επίπεδο σημείωσαν ετήσια αύξηση της τάξεως του 11,2%, με τα νεόδμητα ακίνητα να καταγράφουν άνοδο κατά 12,2%, τα δε παλαιότερα ακίνητα κατά 10,5%. Στην πρώτη θέση φυσικά βρίσκεται η περιοχή της Αττικής με ετήσια αύξηση 13%, ενώ ακολουθούν με 11,1% η Θεσσαλονίκη, 9,4% οι άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας και 8,9% οι λοιπές περιοχές. Πρόκειται για μια σαφή επιτάχυνση του ρυθμού ανόδου των τιμών, καθώς με βάση τα αναθεωρημένα στοιχεία της ΤτΕ, κατά το πρώτο και το δεύτερο τρίμηνο, η αύξηση στην Αττική διαμορφώθηκε σε 11,3% και 11,8%, ενώ στη Θεσσαλονίκη σε 9,6% και 10,8%. Για δε το σύνολο του 2021, η αύξηση στην Αττική διαμορφώθηκε σε 9,7% και στη Θεσσαλονίκη σε 7,4%.
Αβεβαιότητα στον ελληνικό κλάδο ακινήτων
Την αβεβαιότητα για το μέλλον του ελληνικού κλάδου ακινήτων εκφράζει η Τράπεζα της Ελλάδος στην ενδιάμεση έκθεσή της για τη νομισματική πολιτική. Οπως λέει χαρακτηριστικά στο ενδεκάμηνο του 2022 η ελληνική αγορά ακινήτων προσέλκυσε έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον και υψηλή ζήτηση για κατοικίες και υψηλών προδιαγραφών επαγγελματικές χρήσεις, αλλά παρά τη δυναμική η αγορά βρίσκεται πάλι αντιμέτωπη με σημαντικές αβεβαιότητες που σχετίζονται κυρίως με το συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία. Την ίδια ώρα, οι επιπτώσεις από τη σταδιακή αύξηση του κόστους των υλικών και της ενέργειας, την άνοδο των επιτοκίων και τις πληθωριστικές πιέσεις αποτυπώνονται ήδη στη μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας και στην υποχώρηση των προσδοκιών για την πορεία της αγοράς ακινήτων και της οικονομίας στη χώρα, αλλά και διεθνώς. Το γεγονός ότι η αύξηση που καταγράφεται στις τιμές και στη ζήτηση για ακίνητα υψηλών προδιαγραφών είναι συνυφασμένη με την άμεση ή έμμεση –μέσω του τουρισμού– εισροή ξένων κεφαλαίων στην αγορά καθιστά τη διατήρηση των υψηλών ρυθμών ανάπτυξης ευάλωτη στη διεθνή συγκυρία και ειδικά στα ζητήματα επάρκειας και κόστους της ενέργειας, επισημαίνει η ΤτΕ.
Οπως αναφέρει η ΤτΕ σε ετήσια βάση, καταγράφονται αρνητικοί ρυθμοί στον αριθμό νέων αδειών για την κατασκευή γραφείων (-8,0%) και καταστημάτων (-31,5%), ενώ υψηλοί είναι και οι ρυθμοί μείωσης σε όρους όγκου (-18,8% και -26,6% αντίστοιχα). Η οικοδομική δραστηριότητα στον τομέα των ξενοδοχείων παραμένει σε θετικά επίπεδα ως προς τον αριθμό των νέων αδειών (32,0%), αν και σε όρους όγκου σημειώνει υποχώρηση κατά 8,3%.
Επίσης κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022 τα κεφάλαια των ΑΕΕΑΠ
και άλλων επενδυτικών χαρτοφυλακίων και εταιριών ανάπτυξης ακινήτων,
που κατευθύνθηκαν σε νέες αγορές επαγγελματικών ακινήτων, τοποθετήθηκαν
στην πλειοψηφία τους σε ξενοδοχεία, γραφεία υψηλών προδιαγραφών και
επαγγελματικές αποθήκες, ενώ αποκτήθηκαν και σημαντικής αξίας εκτάσεις
για επενδυτική οικιστική ανάπτυξη. Τάση, που σύμφωνα με πολλούς παράγοντες της αγοράς ακινήτων θα εξακολουθήσει και το 2023 αν και οι ίδιοι κάνουν λόγο για "στάση αναμονής" εν όψει και των επερχόμενων εκλογών.
