Μετά το Ταμείο Ανάκαμψης, τι; Ποιά μοντέλα χρηματοδότησης προτείνουν οι κατασκευαστές
Μετά το Ταμείο Ανάκαμψης, τι; Ποιά μοντέλα χρηματοδότησης προτείνουν οι κατασκευαστές

Μετά το Ταμείο Ανάκαμψης, τι; Ποιά μοντέλα χρηματοδότησης προτείνουν οι κατασκευαστές

Share Copy Link
RE+D magazine
03.07.2025

Τις σοβαρές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα στο πεδίο της χρηματοδότησης υποδομών, λόγω της σταδιακής λήξης του Ταμείου Ανάκαμψης και του περιορισμένου διαθέσιμου πλαισίου του ΕΣΠΑ , επεσήμανε στο πλαίσιο του συνέδριου «Χρηματοδότηση έργων και υποδομών», ο πρόεδρος του Σύνδεσμου Τεχνικών Εταιριών Ανωτέρων Τάξεων (ΣΤΕΑΤ), Γιώργος Συριανός.

Υπογράμμισε την ανάγκη για ένα νέο, σταθερό και θεσμικά κατοχυρωμένο μοντέλο, το οποίο να εξασφαλίζει τη συνέχιση των επενδύσεων χωρίς επιπλέον δημοσιονομικό βάρος.

Κεντρική του πρόταση αποτελεί η ίδρυση ενός Εθνικού Ταμείου Έργων Υποδομής, που θα αντλεί πόρους από διόδια, φόρους καυσίμων, λιμενικά τέλη, εθνικά και ευρωπαϊκά κονδύλια, λειτουργώντας συμπληρωματικά με το ήδη θεσμοθετημένο Ελληνικό Επενδυτικό Ταμείο Υποδομών. Παράλληλα, υποστήριξε την ανάγκη ενεργότερης εμπλοκής των τραπεζών, επισημαίνοντας ότι ακόμα και με χαμηλό ρίσκο, υπάρχουν σημαντικές δυνατότητες απόδοσης.

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στην αξιοποίηση των λεγόμενων up-front fees, συνολικού ύψους 5 έως 5,5 δισ. ευρώ, τα οποία σήμερα διοχετεύονται εξ ολοκλήρου στην εξυπηρέτηση του χρέους. Ο κ. Συριανός πρότεινε τη διοχέτευσή τους σε υποδομές, με στόχο την τόνωση τόσο μεγάλων όσο και μικρών έργων, δίνοντας ουσιαστικό ρόλο και στους μικρότερους κατασκευαστές.

Επιπλέον, πρότεινε τη σταδιακή μετάβαση από την τραπεζική χρηματοδότηση στην ανάπτυξη δευτερογενούς αγοράς χρέους στον τομέα των υποδομών, μέσω της τιτλοποίησης υφιστάμενων χρεών. Τέτοιες πρακτικές –όπως δήλωσε– έχουν ήδη προταθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και εφαρμόζονται με επιτυχία σε χώρες όπως ο Καναδάς, όπου λειτουργεί η Canada Infrastructure Bank ως στρατηγικό εργαλείο ανάπτυξης.

Παράλληλα, αναφέρθηκε στις Πρότυπες Προτάσεις ως ένα εργαλείο που μπορεί να επιταχύνει την υλοποίηση έργων προσαρμοσμένων στις τοπικές ανάγκες, τονίζοντας την ανάγκη αναμόρφωσης του θεσμικού πλαισίου ώστε να επιτρέπεται η υποβολή τους από περισσότερους φορείς – μεταξύ αυτών και οι ΟΤΑ – ακόμα και για έργα μικρότερης εμβέλειας.

Απέναντι σε αυτές τις προτάσεις, ο υφυπουργός Υποδομών Νίκος Ταχιάος εμφανίστηκε επιφυλακτικός, ιδιαίτερα ως προς τη δυνατότητα αξιοποίησης της τιτλοποίησης χρέους. Όπως δήλωσε, η σημερινή πιστοληπτική ικανότητα της χώρας δεν επιτρέπει την έκδοση αντίστοιχων ομολόγων, καθώς η αγορά δεν θα τα απορροφήσει με ευνοϊκούς όρους. Υπενθύμισε ότι τέτοια εργαλεία απαιτούν εξαιρετικά σταθερό μακροοικονομικό περιβάλλον και μεγάλη εμπιστοσύνη από τις αγορές – προϋποθέσεις που, όπως είπε, ακόμη δεν πληρούνται στην περίπτωση της Ελλάδας.

Αναφερόμενος στον θεσμό των Πρότυπων Προτάσεων, εξέφρασε προβληματισμό για την ασάφεια του θεσμικού πλαισίου και την ενδεχόμενη ασυμβατότητα με το ευρωπαϊκό νομικό περιβάλλον. Επικαλέστηκε παραδείγματα από την Ιταλία, όπου παρόμοιες εφαρμογές συνοδεύτηκαν από αβεβαιότητα και καθυστερήσεις. Κατέστησε σαφές ότι η αξιοποίηση των Πρότυπων Προτάσεων στην Ελλάδα θα παραμείνει περιορισμένη σε έργα που υλοποιούνται μέσω παραχωρήσεων ή Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), όπου υπάρχει μεγαλύτερη ευελιξία και μικρότερη άμεση δημοσιονομική επιβάρυνση.