Αλλάζει τους κανονισμούς για τις «πράσινες» εταιρείες η ΕΕ

Τα πρότυπα ESRS περιλαμβάνουν ευρύτερες απαιτήσεις αναφοράς για το περιβάλλον, την κοινωνία και τη διακυβέρνηση, μια ανάγκη που προέκυψε από την άνοδο του ESG ως επενδυτικό κριτήριο, γεγονός που προκάλεσε την ανάγκη για προτυποποίηση των συστημάτων αναφοράς.

Προς το παρόν, η Επιτροπή προβλέπει 12 ESRS, χωρισμένα σε τέσσερις κατηγορίες αναφοράς: τη γενική, την περιβαλλοντική, την κοινωνική και την κατηγορία της διακυβέρνησης.  Εξ αυτών, τα δύο ESRS είναι γενικά, ενώ μεγάλη έμφαση δίνεται στο περιβάλλον με πέντε πρότυπα, τα οποία επικεντρώνονται ως ακολούθως: E1 – Κλιματική Αλλαγή, E2 – Ρύπανση, E3 – Υδάτινοι και θαλάσσιοι πόροι, E4 – Βιοποικιλότητα και οικοσυστήματα και E5 – Χρήση πόρων και κυκλική οικονομία. 

Όσον αφορά το κοινωνικό τμήμα, αυτό περιλαμβάνει τέσσερις κατηγορίες, οι οποίες περιλαμβάνουν: S1 – Εργατικό δυναμικό της ίδιας της εταιρείας, S2 – Εργαζόμενοι στην αλυσίδα αξίας, S3 – Επηρεαζόμενες κοινότητες και S4 – Καταναλωτές και τελικοί χρήστες. Τέλος, μια κατηγορία απευθύνεται στο ζήτημα της διακυβέρνησης, επικεντρωνόμενη στην ηθική που σχετίζεται με τις εταιρικές πρακτικές. 

Τα πρότυπα έρχονται ως απάντηση στην απαίτηση της νομοθεσίας της ΕΕ, η οποία προβλέπει ότι οι μεγάλες εταιρείες και όλες οι εισηγμένες (εκτός από τις πολύ μικρές εισηγμένες επιχειρήσεις) οφείλουν να δημοσιεύουν πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους και τις ευκαιρίες που προκύπτουν από κοινωνικά και περιβαλλοντικά ζητήματα, καθώς και για τον αντίκτυπο των δραστηριοτήτων τους στους ανθρώπους και το περιβάλλον. Αυτό βοηθά τους επενδυτές, τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, τους καταναλωτές και άλλους ενδιαφερόμενους φορείς να αξιολογήσουν τις επιδόσεις βιωσιμότητας των εταιρειών, ως μέρος της ευρωπαϊκής πράσινης συμφωνίας.

Παρόλα αυτά, οι πληροφορίες βιωσιμότητας που αναφέρονται επί της παρούσης δεν είναι πάντοτε επαρκείς ούτε ακριβείς, ενώ έντονο παραμένει και το ζήτημα της σύγκρισης επιδόσεων των εταιρειών, οι οποίες συχνά αναφέρουν με βάση διαφορετικών προτύπων. Όπως είναι κατανοητό, τα προβλήματα στην ποιότητα των εκθέσεων βιωσιμότητας έχουν αρνητικές επιπτώσεις, δεδομένου ότι οι επενδυτές δεν διαθέτουν αξιόπιστη γνώση των κινδύνων που σχετίζονται με τη βιωσιμότητα στους οποίους εκτίθενται οι εταιρείες.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, σύμφωνα με την Οδηγία για την Έκθεση για την Εταιρική Αειφορία (CSRD), η Επιτροπή υιοθετεί κοινά πρότυπα που θα βοηθήσουν τις εταιρείες να επικοινωνούν και να διαχειρίζονται τις επιδόσεις τους όσον αφορά τη βιωσιμότητα πιο αποτελεσματικά και, συνεπώς, να αποκτούν καλύτερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση. 

Προκειμένου να διευκολύνει τις διαδικασίες με δεδομένο ένα ήδη περίπλοκο διεθνές σύστημα προτυποποίησης της βιωσιμότητας, η Επιτροπή έλαβε υπόψη τα ήδη τα πρότυπα του Διεθνούς Συμβουλίου Προτύπων Αειφορίας (ISSB) και της Πρωτοβουλίας Παγκόσμιας Αναφοράς (GRI).

Τα πρότυπα εκκινούν από την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, η οποία απαιτεί αξιολόγηση των επιδόσεων βιωσιμότητας των εταιρειών. Συντάχθηκαν από την Ευρωπαϊκή Συμβουλευτική Ομάδα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς και προορίζονται για την κάλυψη των απαιτήσεων αναφοράς της Οδηγίας της ΕΕ για την Αναφορά Εταιρικής Βιωσιμότητας (CSRD) και του Κανονισμού για τη Γνωστοποίηση Αειφόρων Χρηματοοικονομικών (SFDR). 

Τα προσχέδια των προτύπων υποβλήθηκαν αρχικά στην Επιτροπή το Νοέμβριο του 2022, αλλά η EFRAG έχει πραγματοποιήσει ουσιαστικές αλλαγές, με βάση τα σχόλια των ενδιαφερομένων μερών και της Επιτροπής. Τα τελικά πρότυπα που εγκρίθηκαν από την Επιτροπή είναι λιγότερο αυστηρά, ενώ επανακατηγοριοποιούν ορισμένους τομείς από υποχρεωτικούς σε εθελοντικούς, με σκοπό τη διευκόλυνση των υπόχρεων εταιρειών και την ομαλή μετάβαση στο νέο καθεστώς

Τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα Αναφοράς Αειφορίας (ESRS) θα είναι υποχρεωτικά για χρήση από εταιρείες που υποχρεούνται να συμπεριλαμβάνουν στα οικονομικά τους αποτελέσματα ορισμένες πληροφορίες βιωσιμότητας. Ωστόσο, η συμμόρφωση των εταιρειών θα επέλθει σταδιακά, με βάση προκαθορισμένα κριτήρια, κατά το σύνηθες πρότυπο της ΕΕ.