Τα μέτρα αποσκοπούν στη βελτίωση του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής στις πόλεις, περιλαμβάνουν:
- Αγορά ή απαλλοτρίωση ακινήτων από το Δημόσιο για να δημιουργηθούν πάρκα, πλατείες και άλλοι κοινόχρηστοι χώροι.
- Διαμόρφωση ή βελτίωση υπαρχόντων κοινόχρηστων χώρων, π.χ. πλατειών, πεζοδρόμων, πάρκων, με δυνατότητα να κατασκευαστούν και υπόγειοι χώροι στάθμευσης.
- Δημιουργία δικτύων πρασίνου, όπως δενδροφυτεύσεις, πράσινοι διάδρομοι και μικρές παρεμβάσεις σε όλο τον αστικό ιστό.
- Κατεδάφιση αυθαίρετων ή επικίνδυνων κτισμάτων.
- Αναπλάσεις σε υποβαθμισμένες περιοχές, για να αυξηθεί ο ελεύθερος χώρος και να γίνει η περιοχή πιο βιώσιμη και φιλική προς το περιβάλλον.
- Χρηματοδότηση έργων που στηρίζουν την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για «100 κλιματικά ουδέτερες και έξυπνες πόλεις».
- Απόκτηση και αποκατάσταση διατηρητέων κτιρίων και μνημείων από τους δήμους. Καθαρισμός και ανάδειξη ρεμάτων και έργα για την προστασία τους.
- Δημιουργία και συντήρηση χώρων πρασίνου.
Τα μέτρα εφαρμόζονται σε επίπεδο δημοτικής ενότητας, εκτός από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, όπου ισχύουν σε επίπεδο δήμου.
Για την επιλογή των καταλληλότερων μέτρων περιβαλλοντικού ισοδυνάμου ανά δημοτική ενότητα ή δήμο εκπονείται ένα Ειδικό Σχέδιο Περιβαλλοντικού Ισοδύναμου Αναβάθμισης Πόλεων (Ε.Σ.Π.Ι.Α.Π.), το οποίο σχεδιάζεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος ή τον δήμο και χρηματοδοτείται από το Πράσινο Ταμείο.
Το σχέδιο εγκρίνεται επίσημα από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, αφού προηγηθεί ο απαραίτητος περιβαλλοντικός έλεγχος. Το ποσό του «περιβαλλοντικού ισοδυνάμου» καταβάλλεται από όσους ωφελούνται από επιπλέον δόμηση ή πολεοδομικά κίνητρα. Το ποσό είναι 8% της αξίας της επιπλέον δόμησης ενώ για όσες έχουν αιτηθεί να ενταχθούν σε χρηματοδοτικά εργαλεία του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ θα επιβαρύνονται αντίστοιχα με 15%. Η αξία υπολογίζεται με βάσει την τιμή ζώνης για τον υπολογισμό της οποίας ς λαμβάνεται η ισχύουσα κατά την 11.12.2024.
Τα χρήματα κατατίθενται σε ειδικό λογαριασμό στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων διατίθεται αποκλειστικά στον δικαιούχο δήμο και χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τα έργα περιβαλλοντικού ισοδυνάμου του δήμου.
Έναρξη εργασιών
Ως εκκίνηση των οικοδομικών εργασιών νοούνται:
Η πραγματοποίηση εργασιών εκσκαφής για την ανέγερση της οικοδομής (ενδεικτικά εργασίες εκσκαφής για αντιστήριξη πρανών ή θεμελίωση) ή σε περίπτωση προσθήκης (για την οποία δεν απαιτείται εκσκαφή) η πραγματοποίηση εργασιών σκυροδέτησης, ο χρόνος πραγματοποίησης των οποίων αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο τρόπο, ιδίως με:
- τη γνωστοποίηση της έναρξης των εργασιών σε οποιαδήποτε διοικητική αρχή,
- την ηλεκτρονική υποβολή Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης από τον εργοδότη στη βάση δεδομένων του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, εφόσον η γνωστοποίηση ή η υποβολή των ως άνω στοιχείων έχει λάβει χώρα εμπροθέσμως, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις,
- αεροφωτογραφίες που έχουν ληφθεί από δημόσιο ή άλλον τυχόν εγκεκριμένο φορέα, ώστε να καθίσταται βεβαία η σχετική ημερομηνία,
- συμβάσεις με βέβαιη χρονολογία που αφορούν στην εκκίνηση οικοδομικών εργασιών ή και σε μεταγενέστερο στάδιο αυτής,
Η κατεδάφιση προϋφιστάμενων κτισμάτων εντός του ιδίου ακινήτου, εφόσον δεν είναι προγενέστερη των έξι (6) μηνών από την 11η Δεκεμβρίου 2024,
Η διενέργεια έως την 11η Δεκεμβρίου 2024 ανασκαφικών εργασιών της αρχαιολογικής υπηρεσίας στο πλαίσιο υφιστάμενης οικοδομικής άδειας, η οποία αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο μέσο, όπως και η διενέρ- γεια δοκιμαστικών τομών της αρχαιολογικής υπηρεσίας, στο πλαίσιο υφιστάμενης οικοδομικής άδειας
