Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Savills, μεταξύ 2014 και 2020, τα ενοίκια Α και Β κατηγορίας γραφείων σε κεντρικές επιχειρηματικές περιοχές ακολούθησαν μια παρόμοια πορεία. Τα μέσα ποσοστά κενών γραφείων μειώθηκαν στον απόηχο της κρίσης της ευρωζώνης σε μόλις 5,5% έως το 1ο τρίμηνο του 2020, σε ένα περιβάλλον που ευνοούσε έντονα τους ιδιοκτήτες γραφειακών χώρων. Πολλοί ένοικοι που αναζητούσαν γραφεία σε κεντρικά σημεία αναγκάστηκαν να αρκεστούν σε παλαιότερους και Β κατηγορίας χώρους, αυξάνοντας τον ετήσιο ρυθμό ζήτησης για τις περιφερειακές επιχειρηματικές περιοχές, ο οποίος ξεπερνούσε τη ζήτηση για ακίνητα υψηλής ποιότητας.
Το καθεστώς αυτό έχει ανατραπεί μετά την πανδημία, με τα μέσα ποσοστά των κενών χώρων να έχουν αυξηθεί στο 7,6%. Ωστόσο, τα μέσα ενοίκια για ακίνητα πρώτης κατηγορίας σε κεντρικές περιοχές αυξήθηκαν κατά 7,4% από το 1ο τρίμηνο του 2020, έναντι μόλις 1,1% για γραφεία δεύτερης κατηγορίας, κατά την ίδια περίοδο.
Υπάρχουν σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη στροφή σε πιο πράσινους χώρους γραφείων. Από τη μία πλευρά, οι ένοικοι επιλέγουν πιο πράσινους χώρους γραφείων, τόσο για να προσελκύσουν όσο και για να διατηρήσουν ταλέντα έναντι των ανταγωνιστών του κλάδου, εν μέσω ρεκόρ χαμηλών ποσοστών ανεργίας. Επιπλέον τα τελευταία τρία χρόνια, έχει αυξηθεί σημαντικά η ζήτηση για χώρους σε κεντρικές επιχειρηματικές περιοχές που βρίσκονται παράλληλα κοντά σε κόμβους μεταφοράς. Ενδεικτικά, πρόσφατη ανάλυση της εταιρείας στο κέντρο του Λονδίνου δείχνει ότι οι εταιρείες υπογράφουν μισθώσεις για ακίνητα τα οποία βρίσκονται κατά μέσο όρο τρία λεπτά με τα πόδια από σταθμούς μετρό.
Οι αναλυτές της Savills αναμένουν ότι οι αγορές της ηπειρωτικής Ευρώπης θα καταγράψουν παρόμοια απόκλιση στα ενοίκια, μόλις εφαρμοστούν νέοι και αναπόφευκτα αυστηρότεροι κανονισμοί EPC, ενώ αναμένεται εάν εισαχθούν περαιτέρω ρυθμίσεις, οι ιδιοκτήτες να επανεξετάσουν τις επιλογές τους και να προχωρήσουν σε μετατροπή των χώρων σε άλλες εναλλακτικές χρήσεις. Για παράδειγμα στη Μαδρίτη, οι κατασκευαστές έχουν ήδη μετατρέψει 130.000 τ.μ. αποθέματος γραφείων δεύτερης κατηγορίας τα τελευταία πέντε χρόνια (το 66% εκ των οποίων έγιναν κατοικίες).
Σε αυτό το περιβάλλον, σύμφωνα με την εκτίμηση της Savills, οι ιδιοκτήτες που θα αναλάβουν το ρίσκο της διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων παλαιότερων κτιρίων γραφείων σε κεντρικές επιχειρηματικές περιοχές, σε πόλεις με χαμηλά ποσοστά κενών χώρων, αναμένεται ότι θα ανταμειφθούν με μεγαλύτερη απόδοση ενοικίων στο μέλλον.
Πηγή: Savills
