Σήμερα και μετά από δυο περίπου χρόνια υγειονομικής κρίσης που επηρέασε σε μεγάλο βαθμό και τον κλάδο των ακινήτων «αγοραστής Α» είναι εκείνος που έχει όλο το ποσό σε μετρητά.
Επίσης οι εν λόγω αγοραστές σήμερα είναι πρόθυμοι να παραιτηθούν από αξιολογήσεις και επιθεωρήσεις και σε ορισμένες περιπτώσεις δεν βλέπουν καν το σπίτι που αγοράζουν οι ίδιοι αλλά δια αντιπροσώπου. Το κομμάτι της προσιτής στέγασης «υποφέρει», αναφέρουν οι μεσίτες της αγοράς καθώς οι τιμές συνεχίζουν την ανοδική τους κούρσα όχι μόνο στα νεόδμητα αλλά και στα παλαιότερα σπίτια, με τους δυνητικούς αγοραστές να πρέπει να αυξήσουν σημαντικά τον προϋπολογισμό τους ώστε να μπορούν να προχωρήσουν στην αγορά κατοικίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, οι τιμές των διαμερισμάτων σημείωσαν σημαντική αύξηση κατά 7,1% (4,5% το 2020) για τέταρτη συνεχή χρονιά, ενώ στα επιμέρους τρίμηνα παρατηρείται σημαντική σταδιακή επιτάχυνση του ετήσιου ρυθμού αύξησης των τιμών (4,5%, 6,5%, 8,3% και 9,1% το α΄, β΄, γ΄ και δ΄ τρίμηνο αντίστοιχα). Οι τιμές των “νέων” διαμερισμάτων το 2021 αυξήθηκαν με ετήσιο ρυθμό 7,4%, ελαφρά όμως ενισχυμένο έναντι των “παλαιών” διαμερισμάτων (6,9%).
H δυναμική της αγοράς κατοικιών κατά το 2021 επιβεβαιώνεται από επιμέρους σχετικούς δείκτες. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το 2021 η οικοδομική δραστηριότητα κατοικιών συνεχίζει σε επίπεδο χώρας να ενισχύεται έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2020, τόσο ως προς τον αριθμό όσο και σε όρους όγκου νέων οικοδομικών αδειών (47,6% και 54,1% αντίστοιχα), ενώ οι ρυθμοί αύξησης στην Αττική ήταν αξιοσημείωτα υψηλότεροι (64,1% και 70,5% αντίστοιχα).
Το 2021 οι επενδύσεις σε κατοικίες (σε σταθερές τιμές) ενισχύθηκαν σημαντικά κατά 26,5% (14,6% το 2020), αλλά παρέμειναν σε χαμηλό επίπεδο ως ποσοστό του ΑΕΠ (1,3%). Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, το 2021 οι καθαρές ξένες άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα για την αγορά ακινήτων ανήλθαν σε 1.176,1 εκατ. ευρώ (αυξημένες κατά 34,4% σε ετήσια βάση), με τις συναλλαγές μέσω Golden Visa για το 2021 να παρουσιάζουν μικρή αύξηση σε σχέση με το 2020 (10,3% στις άδειες διαμονής που χορηγήθηκαν σε επενδυτές-αγοραστές ακινήτων), παραμένοντας όμως αρκετά μειωμένες σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα.
Η δυναμική της αγοράς περιορίζεται στην κατοικία καθώς αντίθετα στον κλάδο των επαγγελματικών ακινήτων, με βάση τα στοιχεία που συλλέγονται από την Τράπεζα της Ελλάδος, το πρώτο εξάμηνο του 2021 οι τιμές γραφείων υψηλών προδιαγραφών αυξήθηκαν κατά μόλις 1,4% με την μεγαλύτερη αύξηση να παρατηρείται στην Αθήνα (3,2%), σε αντίθεση με τη Θεσσαλονίκη (0,9%) και κυρίως την υπόλοιπη Ελλάδα (-0,6%) σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο εξάμηνο. Ακόμα μικρότερη αύξηση παρατηρήθηκε στις τιμές των καταστημάτων υψηλών προδιαγραφών οι οποίες αυξήθηκαν ακόμα λιγότερο κατά 1,1%., με τους μεγαλύτερες αυξήσεις (2,1%), να καταγράφονται σε "πολυτελείς" τουριστικούς προορισμούς. Στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη οι αντίστοιχοι ρυθμοί αύξησης ήταν ήπιοι (0,7% και 0,3% αντίστοιχα).
Διεθνή «φούσκα» προβλέπουν οι αγοραστές
Χαρακτηριστικό είναι το αποτέλεσμα έρευνας της εταιρείας Momentive σε πάνω από 7.000 ενήλικες Αμερικανούς για την αγορά κατοικίας. Σε ποσοστό που ξεπερνά το 70% οι ερωτηθέντες απάντησαν ότι η αγορά κατοικίας βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε «φούσκα» και πάνω από το 50% είπε ότι σήμερα είναι μια κακή στιγμή για να αγοράσει κάποιος σπίτι. Η τιμή είναι ένας σημαντικός παράγοντας που κρατά τους δυνητικούς αγοραστές στο… περιθώριο. Ποσοστό 38% περίπου δήλωσε ότι έχει καθυστερήσει ή ακυρώσει τα σχέδιά του για την απόκτηση νέου σπιτιού λόγω του πληθωρισμού. Τον περασμένο μήνα, η μέση τιμή πώλησης κατοικιών στις ΗΠΑ ήταν 357.300 δολάρια, δηλαδή αυξημένη κατά 15% σε σχέση με πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία της Εθνικής Ένωσης Μεσιτών.
Την ίδια στιγμή, τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων αυξάνονται επίσης, πράγμα που σημαίνει ότι οι αγοραστές που χρειάζονται δάνεια θα πληρώσουν περισσότερα και για αυτά. Το γεγονός αυτό μπορεί να «χτυπήσει» τους νέους αγοραστές και εκείνους που θέλουν να αποκτήσουν για πρώτη φορά το δικό τους ακίνητο.
