Πώς οραματίζονται το μέλλον τους οι νεαροί Έλληνες

Αυτά είναι μόνο μερικά από τα βασικά ευρήματα της έρευνας Next Generation που διεξήγαγε το Allianz Foundation σε Γερμανία, Ελλάδα, Ιταλία, Πολωνία και Ηνωμένο Βασίλειο. Όπως και οι συμμετέχοντες στις υπόλοιπες χώρες, οι νεαροί Έλληνες προβληματίζονται για το μέλλον της χώρας τους, με το 66% να είναι απαισιόδοξοι σχετικά με αυτό, και να δείχνουν έλλειψη εμπιστοσύνης στο κατεστημένο και τους θεσμούς συνολικά.

Η έρευνα Next Generations Study 2023 του Allianz Foundation πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το SINUS Institute, με τη συμμετοχή 10.000 νεαρών ενηλίκων, ηλικίας 18-39, στις προαναφερθέντες χώρες. Σαν γενικό συμπέρασμα, οι νεαροί ενήλικες σε όλες τις χώρες μοιράζονται μια βαθιά αίσθηση ανησυχίας για το μέλλον: 8 στους 10 αμφισβητούν ανοιχτά το εάν η γενιά τους πρέπει να κάνει παιδιά, καθώς αναμένουν ότι οι κοινωνίες θα γίνουν λιγότερο βιώσιμες στα επόμενα χρόνια. 

«Οι νεαροί ενήλικες στην Ελλάδα μοιράζονται κοινές απόψεις και πεποιθήσεις με τους νέους στις άλλες τέσσερις χώρες,» σχολίασε ο Δρ. Simon Morris-Lange, Επικεφαλής της Έρευνας στο Allianz Foundation. «Η πλειοψηφία των νέων αισθάνονται ότι οι κοινωνίες τους γίνονται λιγότερο ισότιμες, λιγότερο ασφαλείς και περισσότερο διχασμένες, και διεκδικούν τον λόγο στον τρόπο αντιμετώπισης των ζητημάτων αυτών. Σχεδόν 3/4 συμφωνούν απόλυτα ότι ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος και ένα ανεξάρτητο δικαστικό σύστημα θα έπρεπε να είναι το θεμέλιο για τις μελλοντικές κοινωνίες και δίνουν μεγάλη προτεραιότητα στους ισχυρούς δημοκρατικούς θεσμούς. Επίσης, οι νεαροί Έλληνες ανησυχούν για τα fake news και τη χειραγώγηση των μέσων ενημέρωσης, αλλά και για τη διάβρωση του συστήματος δικαιοσύνης», καταλήγει.  

Οι προτεραιότητες των Ελλήνων

Οι νέοι ενήλικες στην Ελλάδα εκφράζουν πιο εμφατικές προτεραιότητες από ό,τι οι νέοι ενήλικες στις άλλες χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα, εστιάζοντας στη φιλικότητα προς τα παιδιά, στις ευκαιρίες για υψηλόμισθες θέσεις εργασίας και στην ισχυρή οικονομική ανάπτυξη ως απαραίτητες για την καθημερινή διαβίωση και την οικονομική βιωσιμότητα. Θεωρούν επίσης ότι η φιλικότητα προς το κλίμα και η χαμηλή ανισότητα είναι πολύ σημαντικές για το μέλλον στο οποίο θέλουν να ζήσουν.

Έλλειψη εμπιστοσύνης στους δημοκρατικούς θεσμούς 

Στην Ελλάδα, οι νέοι έχουν πολύ χαμηλό βαθμό εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση και τα μέσα ενημέρωσης, με μόλις το ένα τρίτο (σε αντίθεση με το 45% κατά μέσο όρο) να πιστεύει ότι η κυβέρνησή τους θα αναλάβει ηγετικό ρόλο στην επίλυση κοινωνικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων. Αυτή η πεποίθηση έχει οδηγήσει πολλούς από τους νέους να συμμετέχουν σε διαμαρτυρίες, περισσότερο από ό,τι σε άλλες χώρες που συμμετείχαν στην έρευνα. Συν τοις άλλοις, το 38% δείχνει πολύ μεγάλη δυσπιστία στους πολιτικούς (σε σύγκριση με το 20% κατά μέσο όρο σε σύνολο χωρών) και ένα εντυπωσιακό 58% είναι απόλυτα πεπεισμένο ότι τα μέσα ενημέρωσης προωθούν και εξυπηρετούν τα δικά τους συμφέροντα αντί να καταγράφουν και να παρουσιάζουν τα γεγονότα.

Επίσης, οι νέοι Έλληνες φαίνεται να είναι προνοητικοί απέναντι στα κοινωνικά προβλήματα και τα εργασιακά ζητήματα, με μεγαλύτερο ποσοστό από τους συνομηλίκους τους στις υπόλοιπες χώρες να αναλαμβάνουν ατομικές δράσεις, όπως η προσαρμογή της χρήσης ή κατανάλωσης ενέργειας, η υπεράσπιση εργασιακών θεμάτων (58% έναντι 44% κατά μέσο όρο) ή ακόμη και η επιλογή ή η αλλαγή του χώρου εργασίας τους για ηθικούς λόγους (37% έναντι 22% κατά μέσο όρο). Η δωρεά χρημάτων ή αγαθών (78%) και το μποϊκοτάζ κοινωνικά και περιβαλλοντικά ανεύθυνων προϊόντων (54%) συναντώνται επίσης πιο τακτικά στην Ελλάδα από ό,τι στο σύνολο του δείγματος (63% και 45%, αντίστοιχα).

Η Esra Kücük, Διευθύνουσα Σύμβουλος του Allianz Foundation δήλωσε: «Η έρευνα μας δείχνει ότι οι νέοι στην Ευρώπη ανησυχούν ιδιαίτερα για το μέλλον. Τουλάχιστον τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων έχουν ήδη αλλάξει τις καθημερινές τους συνήθειες, για παράδειγμα, έχουν γίνει πιο βιώσιμοι καταναλωτές και περίπου οι μισοί είναι έτοιμοι να δεσμευτούν ακόμη περισσότερο για ένα δίκαιο και πράσινο μέλλον. Αυτή η κατεύθυνση κρύβει τεράστιες δυνατότητες! Ωστόσο πολλοί από αυτούς είναι διστακτικοί και απλά δεν ξέρουν με ποιον τρόπο να εμπλακούν. Και ακριβώς εδώ υπεισέρχονται οι φορείς χάραξης πολιτικής και η κοινωνία των πολιτών, οι οποίοι καλούνται να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη και να δημιουργήσουν μονοπάτια που θα ενισχύσουν τη συμμετοχή των νέων».

Συμπερασματικά, στο ερώτημα κατά πόσον οι νέοι ενήλικες είναι πραγματικά οι «διαμορφωτές του αύριο», η απάντηση είναι δυνητικά ναι, ωστόσο δεν μπορούν να αλλάξουν την πορεία των κοινωνιών μόνοι τους. Οι νέοι ενήλικες απαιτούν από την κοινωνία των πολιτών και τους δημόσιους και ιδιωτικούς χρηματοδότες της να λάβουν τις ανησυχίες και τα εμπόδιά τους πιο σοβαρά υπόψη απ’ αυτό που ισχύει σήμερα.