Σήμα κινδύνου εκπέμπουν τα γραφεία

Οι ανησυχίες για την αντοχή του κλάδου κατασκευής γραφείων έχουν αυξηθεί από την αρχή της πανδημίας. Το χαμηλό ποσοστό επιστροφής στο γραφείο έχει οδηγήσει σε αυξανόμενα επίπεδα κενών θέσεων. Η άνοδος των επιτοκίων ήταν για πολλούς η χαριστική βολή καθώς αύξησε το κόστος αγοράς και αναχρηματοδότησης ακινήτων, ενώ συμπίεσε τις αξίες.

Την ώρα που ο αριθμός ιδιοκτητών γραφείων που αθετούν τα δάνειά τους αυξάνεται, οι περισσότεροι Developers πιστεύουν ότι το μέλλον διαγράφεται αβέβαιο δεδομένου ότι η πολιτική σύσφιξης των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες δεν έχει μέχρι σήμερα αποδώσει καρπούς.

Μέχρι τώρα, οι περισσότεροι ιδιοκτήτες ήταν σε θέση να παραμείνουν ενήμεροι για τις υποθήκες τους, επειδή οι μισθώσεις γραφείων συνήθως διαρκούν 10 χρόνια ή περισσότερο και οι δανειστές ήταν πρόθυμοι να παρατείνουν τις υποθήκες που λήγουν.

Ο αυξανόμενος αριθμός προβληματικών κτιρίων γραφείων αντικατοπτρίζει το γεγονός ότι η  επιστροφή στο γραφείο που ήλπιζαν ιδιοκτήτες και δανειστές, είναι πιθανό να μην υλοποιηθεί ποτέ. Ο αριθμός των εργαζομένων που επιστρέφουν στο γραφείο έχει σταθεροποιηθεί περίπου στο μισό πριν από την πανδημία, αντανακλώντας τη δημοτικότητα των πολιτικών απομακρυσμένης και υβριδικής εργασίας. Οι δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία αυξάνει τα δεινά των ιδιοκτητών.

Κίνδυνος να πληγεί σοβαρά το χρηματοπιστωτικό σύστημα

Η εταιρεία συμβουλευτικών υπηρεσιών ακινήτων Cushman & Wakefield προβλέπει ότι οι ΗΠΑ θα τελειώσουν τη δεκαετία με ρεκόρ 110 εκατ. κενού χώρου, σε σύγκριση με 68,8 εκατ. τμ. το 2019. Οι ιδιοκτήτες πιστεύουν ότι ο υψηλότερης ποιότητας χώρος γραφείων σε καλές τοποθεσίες εξακολουθεί να προσελκύει ζήτηση. Και ακόμη ότι η οικονομική ύφεση θα έδινε επιχειρήματα στους διευθυντές να φέρουν πίσω στο γραφείο τους υπαλλήλους, χωρίς κανείς να πιστεύει ότι η χρήση γραφείων θα επιστρέψει στο προ-πανδημικό της ποσοστό. 

«Η οικονομία έχτισε όλο αυτό το χώρο γραφείων για ένα εργατικό δυναμικό που πήγαινε στο γραφείο περισσότερες φορές», δήλωσε ο Κέβιν Θορπ, επικεφαλής οικονομολόγος της Cushman. «Με τα καινούργια δεδομένα οι περισσότερες επιχειρήσεις απλά δεν χρειάζονται τόσους χώρους γραφείων όσο πριν».

Για τους περισσότερους ιδιοκτήτες, η απώλεια κτιρίων από τους πιστωτές μετά από μια αθέτηση θα ήταν οδυνηρή αλλά όχι καταστροφική, καθώς πολλοί επενδυτές διαθέτουν  χαρτοφυλάκια  στα οποία τα κτίρια αποτελούν ξεχωριστές χρηματοπιστωτικές οντότητες (SPVs). 

Αλλά «οι επιπτώσεις από τις κατασχέσεις είναι πιθανό να πλήξουν σοβαρά το χρηματοπιστωτικό σύστημα καθώς περίπου $1,2 τρισ. χρέους υποστηρίχθηκε από κτίρια γραφείων μόνο στο τέλος του τρίτου τριμήνου πέρυσι, σύμφωνα με την Trepp. Και παρά το γεγονός οτι το ποσοστό αθέτησης για δάνεια κτιρίων γραφείων που υποστηρίζουν τίτλους εξασφαλισμένους με ενυπόθηκα δάνεια παραμένει χαμηλό, αυτό αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς.