Σκάει η "φούσκα" των εμπορικών ακινήτων
Σκάει η "φούσκα" των εμπορικών ακινήτων

Σκάει η "φούσκα" των εμπορικών ακινήτων

Ειρήνη Θεοφανίδου
02.05.2023

Μετά το "ντόμινο" πτωχεύσεων τραπεζών όπως οι Silvergate, Signature NY, Silicon Valley Bank και Credit Suisse, τώρα γίνεται λόγος για μεγάλη κρίση όχι μόνο στον τραπεζικό κλάδο, αλλά και σε άλλους τομείς, όπως τα εμπορικά ακίνητα.

Υπάρχει υπερπροσφορά χώρων γραφείων σε μεγάλες πόλεις των ΗΠΑ όπως το Λος Άντζελες, το Σαν Φρανσίσκο και η Νέα Υόρκη, που περιπλέκεται από την τηλεργασία και την "μεγάλη παραίτηση". Ενώ μια πιθανή οικονομική ύφεση μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στον τομέα των εμπορικών ακινήτων, η επένδυση σε τομείς υψηλής ζήτησης και η αποφυγή του πανικού μπορεί να βοηθήσει στον μετριασμό των προσωρινών διαταραχών λένε οι ειδικοί της αγοράς.

Η πίστωση και το χρέος είναι απαραίτητα για την εύρυθμη λειτουργία των οικονομιών, ειδικά στον κλάδο των ακινήτων, επειδή τα περισσότερα έργα είναι μοχλευμένα. Αν συρρικνωθεί, συρρικνώνεται και η οικονομία.

Τα περισσότερα στεγαστικά δάνεια στις ΗΠΑ εκδίδονται από μικρότερες περιφερειακές τράπεζες και όχι από τράπεζες της Wall Street. Οι σχέσεις τους με τοπικούς πελάτες κατά τη λήψη αποφάσεων για δάνεια είναι συχνά πιο προσωπικές από τους αλγόριθμους που βασίζονται σε δεδομένα τεχνητής νοημοσύνης που χρησιμοποιεί η Wall Street. Καθώς η Fed αυξάνει τα επιτόκια, αυτό έχει κάνει τις τράπεζες να έχουν υποτιμήσει τα περιουσιακά τους στοιχεία στους ισολογισμούς τους, επειδή οι παλαιότεροι τίτλοι με στεγαστικά δάνεια και τα μακροπρόθεσμα ομόλογα που αποκτήθηκαν στο παρελθόν έχουν γίνει λιγότερο εμπορεύσιμα σε σύγκριση με τα νεότερα ομόλογα υψηλότερου επιτοκίου. Πολλές τράπεζες που κατέχουν κατέχουν αυτά θα μπορούσαν να δουν τις αξίες των περιουσιακών τους στοιχείων να υποχωρούν, όπως συνέβη με την SVB. 

Πολλές μετοχές περιφερειακών τραπεζών βρίσκονται στο "έλεος" των πωλητών στις αγορές αυτές τις μέρες, όμως, δεν λείπουν και εκείνοι που τις αγοράζουν ως "ευκαιρίες". 

Επιπτώσεις μιας πιθανής κατάρρευσης των εμπορικών ακινήτων

Αν και μπορεί να υπάρχουν συγκεκριμένα μέρη που θα μπορούσε να συμβεί κατάρρευση στον κλάδο των ακινήτων, οι αναλυτές δεν πιστεύουν ότι αυτό θα γίνει σε ολόκληρο τον κλάδο. Ωστόσο, βλέπουν σίγουρα κάποια προβλήματα σε ορισμένους τομείς. Σε γενικές γραμμές, σε ολόκληρο τον κλάδο, πιθανότατα θα υπάρχουν λιγότεροι αγοραστές, καθώς έχουν πρόβλημα να λάβουν φθηνά στεγαστικά δάνεια και αναπτυξιακά δάνεια. Εκτός αν υπάρχει έλλειψη, οι τιμές φαίνεται να παραμείνουν χαμηλές σε ορισμένες περιοχές λόγω έλλειψης αγοραστών. Αλλά μπορεί επίσης να είναι ισχυρή σε περιοχές όπου η ζήτηση υπερβαίνει την περιορισμένη προσφορά.

Κενοί Χώροι Γραφείων

Οπως λένε οι ειδικοί της αγοράς, το ότι η ζήτηση υπερβαίνει την προσφορά δεν είναι η τυπική περίπτωση για πόλεις όπως το Λος Άντζελες, το Σαν Φρανσίσκο ή η Νέα Υόρκη, όπου υπάρχει υπερπροσφορά εμπορικών ακινήτων, ειδικά με πολλούς κενούς χώρους γραφείων. Μια πρόσφατη έκθεση της CommercialEdge δείχνει ότι τα ποσοστά πληρότητας για εμπορικά ακίνητα σε πολλές μεγάλες πόλεις των ΗΠΑ είναι πολύ χαμηλά. Αυτό προστείθεται στο πρόβλημα για τις τράπεζες και μπορεί να καταλήξουν να αποκλείσουν χώρους γραφείων που έχουν μόνο μερικούς ενοικιαστές να υπογράφουν μισθώσεις. 

Εκτός από την επιθετική υπερκατασκευή χώρων γραφείων σε ορισμένες μεγάλες πόλεις, υπάρχει επίσης η τάση της εργασίας από το σπίτι αλλά και το φαινόμενο της "μεγάλης παραίτησης". Αν και αυτοί οι χώροι γραφείων μπορεί να έχουν ακόμη μισθώσεις, με μια επικείμενη ύφεση και με πολλούς ανθρώπους να εργάζονται από το σπίτι, είναι πιθανό ορισμένοι ενοικιαστές να λήξουν τα συμβόλαια ή να προχωρήσουν στην εκμίσθωση λιγότερων τετραγωνικών. 

Εμπορικά ακίνητα

Παρόμοια είναι η εικόνα και στα εμπορικά ακίνητα του κλάδου λιανικής. Αν και οι άνθρωποι αρχίζουν να επιστρέφουν στα εμπορικά κέντρα, η πανδημία έδωσε πραγματική ώθηση στο ηλεκτρονικό εμπόριο που συνεχίζει να προτιμάται από πολλούς. Στοιχεία της Federal Reserve δείχνουν μια μακροπρόθεσμη τάση ανάπτυξης του ηλεκτρονικού εμπορίου σε σχέση με το σύνολο του λιανικού εμπορίου. Εάν ένας developer έχει ένα εμπορικό δάνειο με κυμαινόμενο επιτόκιο, μπορεί να έχει ξεκινήσει ένα υψηλότερο επιτόκιο, αλλά οι πληρωμές μίσθωσης μπορεί να μην επαρκούν για την κάλυψη των οφειλών του δανείου. Μερικοί μπορούν να επωφεληθούν από αντιστάθμιση επιτοκίου για να προστατευθούν, αλλά δεν το κάνουν όλοι. Μερικοί μπορεί απλώς να απομακρυνθούν από το έργο και να προχωρήσουν σε κατάσχεση εάν η νέα κατάσταση δεν έχει πλέον νόημα.