Το νομοθετικό αυτό εργαλείο, που προορίζεται να εφαρμοστεί την περίοδο 2025-2026, θέτει ως στόχο τη μετάβαση της ελληνικής οικονομίας σε ένα νέο παραγωγικό πρότυπο, το οποίο θα είναι πιο ανθεκτικό, εξωστρεφές και τεχνολογικά εξελιγμένο.
Το σχέδιο νόμου προβλέπει επενδυτικά καθεστώτα συνολικού ύψους άνω του 1 δισ. ευρώ. Οι παρεμβάσεις στοχεύουν ιδιαίτερα σε τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως η μεταποίηση, οι μεγάλες επενδύσεις, η κοινωνική επιχειρηματικότητα και οι παραμεθόριες περιοχές.
Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος θεσπίζει 12 στοχευμένα επενδυτικά καθεστώτα, καλύπτοντας κλάδους από τις τεχνολογίες αιχμής και την αγροδιατροφή μέχρι τον τουρισμό, την εφοδιαστική αλυσίδα και τις τοπικές αλυσίδες αξίας. Οι εγκρίσεις των επενδυτικών σχεδίων θα ολοκληρώνονται σε μόλις 90 ημέρες από την υποβολή, με τη διαδικασία να είναι πλήρως ψηφιοποιημένη, διαφανής και με αυστηρά χρονοδιαγράμματα. Επίσης, καθιερώνεται ρήτρα υλοποίησης, σύμφωνα με την οποία η μη πρόοδος τουλάχιστον κατά 10% εντός διετίας οδηγεί σε απένταξη του έργου.
Δημιουργούνται 3 νέα καθεστώτα (α. καθεστώς «Σύγχρονες τεχνολογίες», β. «Καθεστώς Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας και Χειροτεχνίας» και γ. «Καθεστώς Περιοχών Ειδικής Ενίσχυσης») ενώ προβλέπονται κίνητρα ταχείας αδειοδότησης σε συγκεκριμένα καθεστώτα, όπως αυτό της «ταχείας αδειοδότησης», για τα καθεστώτα «Καθεστώς Περιοχών Ειδικής Ενίσχυσης» και «Μεγάλες Επενδύσεις».
Από πλευράς χρηματοδότησης, ο νόμος προβλέπει συνολικά 900 εκατ. ευρώ για την παροχή επιχορηγήσεων, φορολογικών απαλλαγών και άλλων ενισχύσεων, ενώ εισάγει τρία νέα καθεστώτα: «Σύγχρονες Τεχνολογίες», «Κοινωνική Επιχειρηματικότητα και Χειροτεχνία» και το «Καθεστώς Περιοχών Ειδικής Ενίσχυσης». Σημαντική καινοτομία αποτελεί η δημιουργία Ταμείου Εγγυοδοσίας ύψους 300 εκατ. ευρώ με τη συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου, το οποίο -μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ)- θα χρηματοδοτήσει επενδύσεις με δάνεια έως 1 δισ. ευρώ.
Ο νέος νόμος αυξάνει επίσης τα ανώτατα όρια ενίσχυσης: έως 20 εκατ. ευρώ για μεμονωμένες επιχειρήσεις και έως 50 εκατ. για συνεργαζόμενες ή συνδεδεμένες.
Ιδιαίτερη μέριμνα υπάρχει και για τις διαδικασίες αδειοδότησης. Στα καθεστώτα «Μεγάλες Επενδύσεις» και «Περιοχών Ειδικής Ενίσχυσης» καθιερώνεται το κίνητρο της «ταχείας αδειοδότησης»: όλες οι άδειες πρέπει να εκδίδονται εντός δύο μηνών από την αίτηση, ενώ η Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων πρέπει να ολοκληρώνεται εντός τριών. Εάν οι προθεσμίες παρέλθουν άπρακτες, η αρμοδιότητα μεταφέρεται απευθείας στον Υπουργό Ανάπτυξης, κατά το πρότυπο των Στρατηγικών Επενδύσεων.
Δυνατότητα εξέτασης αιτημάτων τροποποίησης και κατά το στάδιο της πιστοποίησης του 25% της επένδυσης.
Παράλληλα, διευρύνονται οι δυνατότητες ενίσχυσης με πέντε είδη χρηματοδοτήσεων: φορολογική απαλλαγή, επιχορήγηση, επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing), επιδότηση του κόστους απασχόλησης και χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου, ειδικά για τα καθεστώτα τεχνολογιών και κοινωνικής επιχειρηματικότητας.
Πρόβλεψη δυνατότητας χρήσης ωφέλειας φορολογικής απαλλαγής, κατ΄έτος, στο ένα δεύτερο (1/2) του συνολικού εγκεκριμένου ποσού της φορολογικής απαλλαγής, σε περίπτωση πιστοποίησης υλοποίησης του πενήντα τοις εκατό (50%) ή του εξήντα πέντε τοις εκατό (65%) του κόστους του επενδυτικού σχεδίου.
Προσθήκη στις επιλέξιμες δαπάνες εκτός περιφερειακών ενισχύσεων (σε όλα τα επιμέρους Καθεστώτα Ενίσχυσης, πλην του Καθεστώτος «Σύγχρονες τεχνολογίες»), των δαπανών για διασφάλιση της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία.
