Στην πεντάδα των ταχύτατα αναπτυσσόμενων τεχνολογικών hub η Αθήνα

Δημήτρης Βλαχόπουλος, Εταίρος Επικεφαλής στρατηγικής χαρτοφυλακίου και τοποθεσίας για την ΕΜΕΑ, Cushman & Wakefield 

Σύμφωνα με την έρευνα οι εργοδότες επεκτείνουν τις τεχνολογικές δραστηριότητες στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη πέρα από τους αναγνωρισμένους παγκόσμιους κόμβους τεχνολογίας στη Δυτική Ευρώπη.

Το Πόρτο (Πορτογαλία), το Λήντς (Ην. Βασίλειο), η Τουλούζη (Γαλλία) και η Σεβίλλη (Ισπανία) συμπληρώνουν τις τέσσερις πρώτες θέσεις, με τις άμεσες ξένες επενδύσεις να αναπτύσσονται με ρυθμούς πάνω από 3 φορές υψηλότερους σε σύγκριση με την περίοδο 2014- 2017.

Αγορές όπως η Βουδαπέστη, το Βουκουρέστι, η Πράγα και η Βαρσοβία είναι όλες ελκυστικές για επέκταση και επενδύσεις. Σε συνδυασμό, αυτές οι τέσσερις αγορές της Ανατολικής Ευρώπης προσφέρουν μια δεξαμενή βάθους ταλέντων 148.819 εργαζομένων στους τομείς του προγραμματισμού, των δικτύων πληροφορικής και επιστημόνων δεδομένων και ανάλυσης. 

Το κόστος ταλέντων είναι απίστευτα ανταγωνιστικό σε αυτές τις αγορές, με τους σταθμισμένους μέσους μισθούς που κυμαίνονται από $28.009 έως $45.053. Όσον αφορά τα ενοίκια και τις κενές θέσεις, τα ενοίκια στις κεντρικές επιχειρηματικές περιοχές (CBD) κατηγορίας Α κυμαίνονται περίπου από $10,00 έως $11,00 ανά τμ και το ποσοστό κενών κυμαίνεται μεταξύ 8%-14,8%. 

Από το 2021 έως το δεύτερο τρίμηνο του 2022, αυτές οι αγορές προσέλκυσαν $ 13 δισ. σε χρηματοδότηση επιχειρηματικού κεφαλαίου μέσα από 616 συμφωνίες, κυρίως σε επιχειρήσεις ή λογισμικό υπηρεσιών B2B, fintech και ανάπτυξη εφαρμογών (πηγή: Pitchbook).

Σύμφωνα με τους αναλυτές οι αγορές αυτές έχουν ήδη αρχίσει να ακολουθούν παρόμοιες επιδόσεις με παγκόσμιους κόμβους τεχνολογίας στη Δυτική Ευρώπη, με μεγάλο όγκο επενδύσεων και σχετικά χαμηλότερη ανάπτυξη από άλλες περιφερειακές πόλεις της Ευρώπης. 

Βουδαπέστη, το Βουκουρέστι, η Πράγα και η Βαρσοβία συγκαταλέγονται στις 15 πιο ελκυστικές αγορές στην Ευρώπη όσον αφορά τις άμεσες ξένες επενδύσεις (ΑΞΕ) στον τομέα του λογισμικού και των υπηρεσιών πληροφορικής από το 2017-22 (πηγή: FDiMarkets). Άλλες περιφερειακές αγορές στην Ευρώπη με μεγάλο όγκο επενδύσεων σε τεχνολογία περιλαμβάνουν τη Λισαβόνα, το Βίλνιους και τη Σόφια. 

Τα ενοίκια για γραφεία CBD Κατηγορίας Α στη Λισαβόνα ανήλθαν κατά μέσο όρο στα $11,00 ανά τμ και η αγορά έφτασε τα $5,6 δισ. σε επενδύσεις επιχειρηματικού κεφαλαίου, μέσα από 158 συμφωνίες από τις αρχές του 2021.

Στην ευρύτερη περιοχή της EMEA (Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική), το Τελ Αβίβ υπήρξε μια άλλη σημαντική αγορά ταλέντων. Πέρυσι, οι εταιρείες τεχνολογίας στο Τελ Αβίβ συγκέντρωσαν $ 125,6 δισ., σύμφωνα με το Pitchbook, υπερδιπλάσιο από αυτό του προηγούμενου έτους. Το Τελ Αβίβ διαθέτει σχεδόν 3,5 εκατομμύρια τμ χώρους γραφείων σε 180 κτίρια σε κεντρικές επιχειρηματικές περιοχές κατηγορίας Α. Η αγορά εκτιμάται ότι θα προσθέσει επιπλέον 2,6 εκατομμύρια τμ πρόσθετου χώρου γραφείων έως το 2026. Οι κενοί χώροι έχουν παραμείνει σε γενικές γραμμές μεταξύ 6%-7%.