Συγκρατημένα αισιόδοξο το κλίμα για γραφεία και καταστήματα

Σύμφωνα με την έρευνα Global Real Estate Perspective 2023 της JLL, η αβεβαιότητα οδηγεί τους χρήστες, σε πιο αργή λήψη αποφάσεων και σε πιο αμυντικές στρατηγικές, ενώ στις κεφαλαιαγορές, οι επενδυτές αντιμετωπίζουν ένα δύσκολο περιβάλλον στο οποίο να πρέπει να αποτιμήσουν περιουσιακά στοιχεία.

Εντείνεται το φαινόμενο γραφείων δύο ταχυτήτων

Τα σημάδια επιβράδυνσης της δυναμικής έγιναν πιο εμφανή στην αγορά γραφείου κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2022. Οι παγκόσμιοι όγκοι μίσθωσης γραφείων ήταν 6% χαμηλότεροι από το προηγούμενο τρίμηνο και 19% χαμηλότεροι από το τέταρτο τρίμηνο του 2021, με τη δραστηριότητα μίσθωσης να μετριάζεται παγκοσμίως. Επιπλέον, η παγκόσμια καθαρή απορρόφηση έγινε αρνητική το τέταρτο τρίμηνο για πρώτη φορά το 2022.

Στις περισσότερες αγορές, τα υψηλής ποιότητας περιουσιακά στοιχεία συνεχίζουν να ξεπερνούν σημαντικά την υπόλοιπη αγορά, καθώς οι κάτοχοι επικεντρώνονται στην αναβάθμιση του χώρου. Το παγκόσμιο ποσοστό κενών ακινήτων εκτινάχθηκε κατά 40 μονάδες βάσης στο 14,9% το τέταρτο τρίμηνο, με τη μεγαλύτερη άνοδο να καταγράφεται στις ΗΠΑ.

Σε πολλές περιπτώσεις, η ολοκλήρωση κατασκευών αναβλήθηκε για το 2023, λόγω μεγάλων αυξήσεων του κόστους και ζητημάτων εφοδιαστικής αλυσίδας. Ανησυχίες σχετικά με τα μελλοντικά επίπεδα ζήτησης σε συνδυασμό με υψηλότερο κόστος κατασκευής και χρηματοδότησης είναι πιθανό να σημαίνουν ότι η ολοκλήρωση νέων κατασκευών θα επιβραδυνθεί αισθητά στις περισσότερες αγορές, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Οι ανακαινίσεις αναμένεται να επικρατήσουν, καθώς θεωρούνται μια φθηνότερη, ταχύτερη και πιο βιώσιμη επιλογή.

Εντός του 2023, η JLL προβλέπει πως η δραστηριότητα χρηματοδοτικής μίσθωσης είναι πιθανό να είναι υποτονική το πρώτο εξάμηνο του έτους, καθώς οι διαδικασίες λήψης αποφάσεων καθυστερούν ή αναβάλλονται λόγω οικονομικής αδυναμίας. Ωστόσο, βελτιώσεις αναμένονται κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 2023, με τη ζήτηση για περιουσιακά στοιχεία υψηλής ποιότητας να παραμένει πιο ισχυρή καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Μακροπρόθεσμα, η συνεχιζόμενη τάση για ποιοτικά κτίρια γραφείων θα συνεχίσει να διευρύνει το χάσμα στην αγορά, καθώς τα περιουσιακά στοιχεία Β κατηγορίας και χαμηλότερης ποιότητας, ιδιαίτερα σε μη κεντρικές τοποθεσίες, θα δυσκολευτούν να βρουν μισθωτές και ίσως χρειαστεί να εξεταστούν εναλλακτικές χρήσεις. Σε πιο κεντρικές τοποθεσίες, θα χρειαστούν ριζικές επεμβάσεις, ώστε να ανταποκριθούν τα ακίνητα στα πρότυπα των χρηστών.

Η ανθεκτικότητα των καταναλωτών στηρίζει το λιανεμπόριο

Οι καταναλωτικές δαπάνες ήταν καλύτερες από τις αναμενόμενες σε πολλές μεγάλες αγορές προς το τέλος του 2022. Ωστόσο, με τον πληθωρισμό να παραμένει υψηλός, οι λιανικές πωλήσεις προβλέπεται να μειωθούν κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και στη Βόρεια Αμερική. Ανάκαμψη σε αυτές τις αγορές αναμένεται κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2023, σε συνάρτηση με τη χαλάρωση του πληθωρισμού. Η ζήτηση νέων χώρων επιβραδύνθηκε στις περισσότερες ευρωπαϊκές αγορές λιανικής προς το τέλος του έτους, αν και αρκετοί διεθνείς λιανοπωλητές συνεχίζουν να αναζητούν επιλεκτικά χώρους υψηλής ποιότητας στην Ευρώπη.

Από την άλλη πλευρά, η κατασκευή νέων χώρων λιανικής σε πολλές ανεπτυγμένες αγορές έχει πέσει κάτω από τον ιστορικό μέσο όρο και αυτή η έλλειψη προσφοράς πιθανότατα θα υποστηρίξει την αύξηση των ενοικίων για τους χώρους καλύτερης ποιότητας σε αυτές τις αγορές, καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις μειώνονται και η ανάπτυξη συνεχίζεται.