Τα ακίνητα βάζουν εμπόδια στις μικρές και νεοφυείς επιχειρήσεις

Το σημαντικότερο πλεονέκτημα αυτών των επιχειρήσεων είναι το εργατικό τους δυναμικό, το οποίο αντιμετωπίζει ουσιαστική έλλειψη προσιτής κατοικίας κοντά στην περιοχή της εργασίας τους. Το ενοίκιο για ένα διαμέρισμα με μια κρεβατοκάμαρα στο κέντρο της πόλης αντιπροσωπεύει το 55% του μέσου καθαρού μισθού σε 14 πόλεις του κόσμου, με τις τιμές να κυμαίνονται από 37% του μισθού στο Σικάγο έως 79% στο Χονγκ Κονγκ.

Ο ανταγωνισμός για χώρους γραφείων υψηλής ποιότητας επίσης αυξάνεται, αυξάνοντας ταυτόχρονα και τα ενοίκια. Η ζήτηση συνεχίζει να αυξάνεται, καθώς οι επιχειρήσεις αναζητούν ενεργειακά αποδοτικές, ευέλικτες, σχεδιασμένες με φαντασία μονάδες σε καλά συνδεδεμένες τοποθεσίες που θα προσελκύσουν κορυφαία ταλέντα. Μεταξύ 2019 και 2022 τα ενοίκια γραφείων υψηλής ποιότητας αυξήθηκαν κατά μέσο όρο κατά 4,9% σε 23 παγκόσμιες αγορές γραφείων.

Αυτή η ανοδική τάση των ενοικίων έχει πλήξει περισσότερο τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, πολλές εκ των οποίων έχουν αναγκαστεί να μετακομίσουν σε πιο απομακρυσμένες περιοχές και λιγότερο ελκυστικά κτίρια.

Διαθέσιμες λύσεις

Το ανωτέρω ζήτημα έγκειται εν μέρει στο πώς μπορούν οι οικονομίες να προστατεύσουν και να προωθήσουν τις μικρές επιχειρήσεις. Και αυτό γιατί, για τις νεοφυείς εταιρείες, κάθε εξοικονόμηση πόρων που γίνεται στις εγκαταστάσεις και διοχετεύεται πίσω στην επιχείρηση θα μπορούσε να αποτελέσει τη διαφορά μεταξύ επιτυχίας και αποτυχίας.

Μια πιθανή λύση είναι η προώθηση συνεργατικών επαγγελματικών χώρων, που προσφέρουν πλήρη πακέτα (all-in) χωρίς περιοριστικές μακροχρόνιες μισθώσεις. Δεδομένου του κόστους δημιουργίας και συντήρησης ενός γραφείου, αυτές οι συμφωνίες μπορούν να γίνουν απλούστερες και φθηνότερες με την πάροδο του χρόνου.

Για να συγκρίνει κανείς το κόστος μιας τέτοιας συμφωνίας, σε σχέση με το καθαρό πραγματικό κόστος ενός συμβατικού γραφείου, η Savills Research εξέτασε πώς το κόστος για μια επιχείρηση 10 ατόμων ποικίλλει σε 16 βασικές παγκόσμιες αγορές. Η μελέτη διαπίστωσε ότι ένας συνεργατικός χώρος είναι 40% φθηνότερος κατά μέσο όρο, αν και υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ των τοποθεσιών.

Όπου οι συμφωνίες συνεργασίας αποδεικνύονται πολύ ακριβές, κεφάλαια του δημόσιου τομέα χρησιμοποιούνται παράλληλα με ιδιωτικές επενδύσεις για τη δημιουργία κόμβων startup, προσφέροντας φθηνά ενοίκια και κοινόχρηστες υποδομές σε επιχειρήσεις μικρής κλίμακας, σε βολικές τοποθεσίες. Προωθούν επίσης τη συνεργασία μεταξύ των κοινοτήτων, τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και εντός των βιομηχανικών τους τομέων. Ομοίως, οι θερμοκοιτίδες πανεπιστημίων υποστηρίζουν επιχειρήσεις που καθοδηγούνται από την πανεπιστημιακή κοινότητα. 

Η ανάγκη για κοινωνική στέγαση

Στο μέτωπο της οικιστικής ακίνητης περιουσίας, επίσης, οι πιέσεις σχετικά με τις προσιτές τιμές είναι έντονες, επηρεάζοντας πολλούς κατοίκους των πόλεων – ιδιαίτερα τους νέους, τους φοιτητές τους εργαζόμενους με βασικό μισθό και τις οικογένειές τους.

Η γήρανση του πληθυσμού και η αύξηση των άγαμων νοικοκυριών έχουν επίσης εντείνει τον ανταγωνισμό για περιορισμένη προσφορά προσιτών κατοικιών στην πόλη. Τόσο οι αξίες κεφαλαίου όσο και οι αξίες ενοικίασης έχουν αυξηθεί, με τη ζήτηση για ενοικιαζόμενα καταλύματα να αυξάνεται κατακόρυφα επηρεασμένη από τις πρόσφατες αυξήσεις στα επιτόκια των στεγαστικών δανείων.

Οι ενοικιαστές αναγκάζονται να αναζητήσουν καταλύματα σε μακρινές τοποθεσίες, να μένουν στο σπίτι τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, να μετακομίσουν σε φθηνότερες πόλεις ή να καταφύγουν στην ενοικίαση ενός δωματίου σε κοινόχρηστο διαμέρισμα.

Αυτή η πίεση έχει επικεντρώσει εκ νέου την προσοχή στην ανάγκη παροχής πραγματικά οικονομικά προσιτών κοινωνικών κατοικιών, συνήθως μέσω κάποιας μορφής στήριξης του δημόσιου τομέα. Στην Ισπανία και σε άλλες χώρες της ΕΕ, για παράδειγμα, τα σχέδια ανάκαμψης του Covid-19 χρησιμοποιούνται για την επιδότηση οικονομικά προσιτών κατοικιών.

Επαναχρησιμοποίηση παλαιών εμπορικών αποθεμάτων

Άλλοι τρόποι για την ενίσχυση της διαθεσιμότητας προσιτού αποθέματος στα κέντρα των πόλεων περιλαμβάνουν την επαναχρησιμοποίηση παλαιών εμπορικών αποθεμάτων για νέες κατοικίες, όπως το Les Grand Voisins, που βρίσκεται στο πρώην νοσοκομείο Saint Vincent de Paul του Παρισιού. Μια άλλη πρωτοβουλία είναι η αναγέννηση των υποβαθμισμένων γειτονιών μέσω ενός συνδυασμού προσιτών και εμπορικών κατοικιών μαζί με εμπορικά ακίνητα.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη, ταμεία κοινωνικής στέγασης κλειστού τύπου με επίκεντρο το ESG από εταιρείες όπως η Man Group και η Civitas, φέρνουν ιδιωτικά κεφάλαια για τη στήριξη προγραμμάτων κοινωνικής στέγασης που χρηματοδοτούνται από το δημόσιο. Σε αυτή την περίπτωση, οι επενδυτές αποδέχονται χαμηλότερη οικονομική απόδοση.

Είναι σαφές ότι υπάρχει επιτακτική ανάγκη να επαναπροσδιορίσουμε τη ζωή και την εργασία στο κέντρο της πόλης, σε πολλές μεγάλες πόλεις που καλούνται να γίνουν πιο προσιτές, στα πλαίσια του 21ου αιώνα. Και σε αυτήν την προσπάθεια, φαίνεται πως τα πιο επιτυχημένα προγράμματα είναι εκείνα που μπορούν να παρέχουν ευρύτερα κοινωνικά και περιβαλλοντικά οφέλη.

Πηγή: Savills