Η αναθεωρημένη Οδηγία για την Ενεργειακή Απόδοση Κτιρίων θα επιταχύνει την υιοθέτηση ηλιακών φωτοβολταϊκών και ηλιακών θερμικών συστημάτων - τόσο σε οικιστικά όσο και σε μη οικιστικά κτίρια - και θα αυξήσει τις δυνατότητες αυτοκατανάλωσης και ενεργειακής ανταλλαγής.
Η οδηγία απαιτεί τα νέα κτίρια να σχεδιάζονται με στόχο τη βέλτιστη εκμετάλλευση της ηλιακής ενέργειας. Ο κανονισμός θα εφαρμοστεί σε κτίρια για τα οποία η αίτηση για οικοδομική άδεια υποβάλλεται μετά τις 29 Μαΐου 2026 και θα εξασφαλίσει ότι κατάλληλες ηλιακές εγκαταστάσεις μπορούν να προστεθούν στο μέλλον χωρίς σημαντικές και δαπανηρές δομικές αλλαγές.
Στο σχεδιασμό ενός κτιρίου που είναι βελτιστοποιημένο για παραγωγή ηλιακής ενέργειας, οι βασικοί παράγοντες περιλαμβάνουν:
- Σχεδιασμός που υποστηρίζει το επιπλέον βάρος των ηλιακών εγκαταστάσεων
- Κατάλληλος προσανατολισμός του κτιρίου
- Σχεδιασμός στέγης και όψεων
Πολυάριθμες χρήσεις και οφέλη της ηλιακής ενέργειας στα κτίρια
Η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από τα ηλιακά PV μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο κτίριο για φωτισμό, συσκευές, λειτουργία αντλίας θερμότητας και φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων, μεταξύ άλλων. Αν παράγεται περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από αυτή που απαιτείται σε μία δεδομένη στιγμή, μπορεί να:
- Αποθηκευτεί σε τοπικές μπαταρίες ή σε τοπική θερμική αποθήκευση
- Μοιραστεί με γείτονες
- Διοχετευθεί στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας και πωληθεί
Η θερμότητα που παράγεται από τα ηλιακά θερμικά πάνελ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θέρμανση του ζεστού νερού, για ντους και για τη θέρμανση του κτιρίου, και μάλιστα σε συνδυασμό με αντλία θερμότητας.
Ηλιακές εγκαταστάσεις – πού να τοποθετηθούν;
Οι ηλιακές εγκαταστάσεις, όπως τα ηλιακά πάνελ, μπορούν να τοποθετηθούν στη στέγη, την πρόσοψη, τα μπαλκόνια ή τις βεράντες ή σε κοντινές κατασκευές, όπως στεγασμένα πάρκινγκ.
Τα ηλιακά πάνελ μπορούν επίσης να ενσωματωθούν σε στοιχεία του κτιρίου, όπως κεραμίδια ή πρόσοψη ή σε ηλιακή σκίαση.
Ο νότιος προσανατολισμός μεγιστοποιεί την παραγωγή ενέργειας, εκμεταλλευόμενος τις ώρες αιχμής του ηλιακού φωτός. Ο ανατολικός ή δυτικός προσανατολισμός παρέχει διαφορετικό μοτίβο παραγωγής, με μεγαλύτερη παραγωγή εκτός των ωρών αιχμής, το πρωί ή το απόγευμα.
Εθνικά κριτήρια για την ανάπτυξη ηλιακών συστημάτων
Η οδηγία απαιτεί ηλιακές εγκαταστάσεις σε διάφορες κατηγορίες κτιρίων. Ωστόσο, δεν θα απαιτείται από όλα τα μεμονωμένα κτίρια αυτών των κατηγοριών να εξοπλιστούν με ηλιακές εγκαταστάσεις: οι χώρες της ΕΕ θα καθορίσουν εθνικά κριτήρια για την πρακτική εφαρμογή της απαίτησης, ιδίως σε σχέση με την καταλληλότητα συγκεκριμένων κτιρίων για ηλιακές εγκαταστάσεις. Θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη παράγοντες όπως το τεχνικό και οικονομικό δυναμικό των ηλιακών εγκαταστάσεων σε συγκεκριμένα κτίρια ή η δομική ικανότητα ενός κτιρίου να υποστηρίξει το επιπλέον βάρος.
Ηλιακή ενέργεια στις κατοικίες
Αν και τα υπάρχοντα οικιστικά κτίρια μπορούν να ωφεληθούν σε μεγάλο βαθμό από την προσθήκη ηλιακών εγκαταστάσεων, η οδηγία δεν απαιτεί ηλιακές εγκαταστάσεις σε τέτοια κτίρια. Οι χώρες της ΕΕ μπορεί να θέσουν εθνικές ή τοπικές απαιτήσεις για ηλιακές εγκαταστάσεις, π.χ., για να είναι επιλέξιμα για επιχορηγήσεις για ανακαινίσεις κτιρίων.
Η ηλιακή εγκατάσταση θα απαιτείται για τα νέα οικιστικά κτίρια, για τα οποία η αίτηση για οικοδομική άδεια υποβάλλεται από την 1η Ιανουαρίου 2030 και όπου τέτοιες εγκαταστάσεις είναι κατάλληλες και εφικτές.
Ηλιακή ενέργεια για επιχειρήσεις
Για τους επαγγελματικούς χώρους, η απαίτηση για εγκατάσταση ηλιακών πάνελ (όπου είναι κατάλληλο και εφικτό) ισχύει αν η αίτηση για την οικοδομική άδεια υποβληθεί από την 1η Ιανουαρίου 2027.
Μετά την 1η Ιανουαρίου 2028 απαίτηση για εγκατάσταση ηλιακών πάνελ (όπου είναι κατάλληλο και εφικτό) ισχύει και στην περίπτωση ανακαίνισης ή άλλου τύπου εργασίας που απαιτεί πολεοδομική άδεια, όπως εργασίες στη στέγη, σε κτίρια μεγαλύτερα από 500 m²
Ηλιακή ενέργεια για δημόσια κτίρια
Για υπάρχοντα σχολεία, διοικητικά κτίρια, νοσοκομεία κ.λπ., η απαίτηση για εγκατάσταση ηλιακών πάνελ (όπου είναι κατάλληλο και εφικτό) θα εφαρμοστεί σταδιακά, ξεκινώντας από τα μεγαλύτερα δημόσια κτίρια (άνω των 2000 m²) από την 1η Ιανουαρίου 2028 και τα κτίρια άνω των 750 m² από την 1η Ιανουαρίου 2029. Θα εφαρμοστεί σε μικρότερα δημόσια κτίρια (άνω των 250 m²) από την 1η Ιανουαρίου 2031.
