Πρώτα οι δασικοί χάρτες και μετά κτηματολόγιο λέει το ΣτΕ

Υπενθυμίζεται ότι το περασμένο έτος η αυξημένη - 7μελής- σύνθεση του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ, με πρόεδρο την Αγγελική Θεοφιλοπούλου (έχει συνταξιοδοτηθεί) και εισηγήτρια την τότε σύμβουλο Επικρατείας και  αντιπρόεδρο, Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, εξέδωσε μια σειρά αναβλητικών αποφάσεων (805-808/2016), με τις οποίες καλούσε τα συναρμόδια υπουργεία να απαντήσουν σε ερωτήματα, προκειμένου οι σύμβουλοι Επικρατείας να μορφώσουν γνώμη και να εκδώσουν οριστικές αποφάσεις για το κτηματολόγιο.

Συγκεκριμένα, το 2016 το Ε΄ Τμήμα έθεσε τρία ερωτήματα προκειμένου να παρασχεθούν τεκμηριωμένες διευκρινίσεις σχετικά με τους δασικούς χάρτες 107 περιοχών διαφόρων Δήμων.

Με τις αποφάσεις του 2016, το ΣτΕ είχε κρίνει ότι η διαδικασία κτηματογράφησης μπορούσε να ξεκινήσει χωρίς να είναι έτοιμοι οι δασικοί χάρτες (προκειμένου να επισπευσθεί η σχετική διαδικασία), σημειώνοντας ότι δεν μπορεί η κτηματογράφηση να περαιωθεί χωρίς να έχουν καταρτισθεί και κυρωθεί οι δασικοί χάρτες, ώστε τα οριστικά δεδομένα τους να λαμβάνονται υπόψη κατά την αποτύπωση των πρώτων εγγραφών στα αρμόδια κτηματολογικά βιβλία. Διαφορετικά η περαίωση της κτηματογράφησης θα είναι πλημμελής και συνεπώς θα μπορεί να ακυρωθεί.

Μετά τις απαντήσεις που έλαβε το ίδιο Τμήμα του ΣτΕ, (με 7μελή και πάλι σύνθεση) με πρόεδρο τον αντιπρόεδρο Αθανάσιο Ράντο και εισηγητή τον σύμβουλο Επικρατείας Χρήστο Ντουχάνη, εξέδωσε την υπ’ αριθμ. 1203/2017 απόφασή του επί της αιτήσεως του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης.

Επίσης, εκκρεμεί η έκδοση απόφασης επί της αίτησης του Γεωτεχνικού Επιμελητήριου Ελλάδος για το ίδιο θέμα, η οποία όμως θα έχει το ίδιο περιεχόμενο.

Στην υπ’ αριθμ. 1203/2017 απόφαση του ΣτΕ γίνεται κατ’ αρχάς αναφορά στην συνταγματική προστασία των δασών (άρθρο 24 του Συντάγματος), όπως επίσης γίνεται και μια αναδρομή στη νομοθεσία για την κατάρτιση των δασικών χαρτών και επισημαίνεται ότι μέσω αυτής (κατάρτισης) διασφαλίζονται τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα του Δημοσίου.

Ακόμα, η απόφαση επαναλαμβάνει ότι σε υπό κτηματογράφηση περιοχές, στερούμενες δασικού χάρτη, όπως είναι οι επίμαχες 107, ελλείπει ο νόμιμος τίτλος για τη δήλωση των δασικών περιοχών, επί των οποίων υφίσταται το τεκμήριο ιδιοκτησίας του Δημοσίου και υπογραμμίζεται ότι:

«Απαραίτητη, κατά νόμο, προϋπόθεση για την έγκυρη τελείωση του κτηματολογίου σε ορισμένη υποδιαίρεση του εθνικού χώρου, είναι η προηγούμενη ουσιαστική ολοκλήρωση του δασολογίου στην ίδια περιοχή, αφού μόνη αυτή μπορεί να εξασφαλίσει για το Δημόσιο αλλά, αντιστοίχως, και για τους ιδιώτες, νόμιμο τίτλο δήλωσης ιδιοκτησίας».

Έτσι, συνεχίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, «η κατάρτιση των δασικών χαρτών και του δασολογίου, που συνιστά και αυτοτελώς συνταγματική επιταγή, η συμμόρφωση προς την οποία έχει, μάλιστα, αδικαιολογήτως βραδύνει, οφείλει, πάντως, να προηγηθεί του κτηματολογίου, προκειμένου το τελευταίο να εξοπλιστεί με τη δυνατότητα να εγγυηθεί αποτελεσματικά την προστασία των στοιχείων της δημόσιας κτήσης που έχουν δασικό χαρακτήρα, επιτελώντας και αυτό τη συνταγματική αποστολή του».

Στην συνέχεια το ΣτΕ, εξέδωσε αναβλητική απόφαση με την οποία ζητεί από τους αρμόδιους δημόσιους φορείς να εκθέσουν με πληρότητα και σαφήνεια τις απόψεις τους επί 6 ερωτημάτων, υποβάλλοντας παράλληλα στο δικαστήριο και τα αντίστοιχα στοιχεία. Οι σύμβουλοι Επικρατείας, αφού λάβουν τις απαντήσεις, θα εκδώσουν οριστική απόφαση.

Συγκεκριμένα, τα 6 ερωτήματα στα οποία καλείται η διοίκηση να απαντήσει είναι:

1) Ποιός είναι ο εκτιμώμενος χρόνος ολοκλήρωσης και κύρωσης των δασικών χαρτών και, περαιτέρω, της κατάρτισης δασολογίου, ιδίως στις περιοχές που κηρύχθηκαν υπό κτηματογράφηση, αλλά και ευρύτερα, στο σύνολο του εθνικού χώρου.

2) Ποιός είναι, κατά τις τεκμηριωμένες βάσει διεξοδικού χρονοδιαγράμματος προβλέψεις της, ο εκτιμώμενος χρόνος ολοκλήρωσης των δασικών χαρτών στις περιοχές όπου το κτηματολόγιο έχει ήδη λειτουργήσει σε μη οριστική μορφή και έχουν γίνει οι πρώτες εγγραφές.

3) Ποιά μέτρα έχει ήδη λάβει και ποιά προτίθεται να λάβει η διοίκηση, προκειμένου οι δασικού χαρακτήρα εκτάσεις, επί των οποίων έχουν εγγραφεί δικαιώματα βάσει δηλώσεων τρίτων, να μην αποσυνδεθούν από τη δημόσια κτήση στις περιοχές που ήδη λειτουργεί σε μη οριστική μορφή κτηματολόγιο.

4) Ποιά μέτρα έχει ήδη λάβει και ποια προτίθεται να λάβει, προκειμένου οι δασικές εκτάσεις που δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις υπαγωγής στη δασική νομοθεσία βάσει των κριθεισών ως αντισυνταγματικών και καταργηθεισών (άρθρο 9 παρ. 1 ν. 3818/2010) διατάξεων του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 3208/2003, να συμπεριληφθούν στους δασικούς χάρτες, τούτο δε, πέραν των γενικού χαρακτήρα εκτιμήσεων που περιέχονται στο προαναφερόμενο 1308/27.10.2016 έγγραφο.

5) Σε πόσες από τις υπό κτηματογράφηση περιοχές προβλέπει ότι είναι δυνατή η ολοκλήρωση των δασικών χαρτών πριν από τη λειτουργία του κτηματολογίου.

6) Σε πόσες από τις υπό κτηματογράφηση περιοχές επίκειται η λειτουργία κτηματολογίου χωρίς να έχουν ολοκληρωθεί και κυρωθεί δασικοί χάρτες.