Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του δήμου Παύλου Μελα η θεσμοθέτηση του σημαντικότερου πολεοδομικού εργαλείου για την περιοχή ολοκληρώθηκε μετά από 16 χρόνια καθώς η εκκίνηση της διαδικασίας τροποποίησης του Γ.Π.Σ. έγινε με την Απόφαση 121 της 30ης Μαρτίου του 2005 του Δ.Σ. Πολίχνης”
Η πολεοδομική οργάνωση της Δημοτικής Ενότητας Πολίχνης του Δήμου Παύλου Μελά γίνεται για προγραμματικό πληθυσμιακό μέγεθος 50.000 κατοίκων. Οι πολεοδομημένες και προς πολεοδόμηση περιοχές έχουν έκταση 5808,5 στρεμ. και οργανώνονται σε 21 Πολεοδομικές Ενότητες, από τις οποίες δεκαέξι είναι οι ενότητες του παλιού πλέον Γ.Π.Σ., έκτασης 3963 στρεμ. και οι πέντε είναι οι περιοχές που προτείνονται να πολεοδομηθούν, συνολικής έκτασης 1845,2 στρεμ..
Σύμφωνα με τα όσα προβλέπει το νέο ΓΠΣ (Φ.Ε.Κ. Δ’ 444/26.07.2021) η νέα χωρική οργάνωση της Δημοτικής Ενότητας Πολίχνης του Δήμου Παύλου Μελά έχει ως εξής:
• Ορίζεται ως Περιοχή Ειδικής Προστασίας το σύνολο της αναδασωτέας περιοχής που εκτείνεται στο ανατολικό τμήμα της Δημοτικής Ενότητας Πολίχνης (διευρυμένη όμως μέχρι τα όρια με τη Δημοτική Ενότητα Ευκαρπίας και τα όρια του τοπικού ρυμοτομικού του 424 Γενικού Στρατιωτικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης). Η περιοχή αυτή θα λειτουργήσει ως μια ζώνη προστασίας και οικο-ανάπτυξης, στην οποία οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης θα είναι περιορισμένες και ήπιου χαρακτήρα, ενώ το πλαίσιο ρύθμισής τους θα συντείνει προς την κατεύθυνση της προστασίας της περιοχής από επιζήμιες για το περιβάλλον παρεμβάσεις.
• Υποδεικνύονται ως Ζώνες Προστασίας Ρεμάτων-Παρόχθιων Οικοσυστημάτων όλα τα ρέματα που διατρέχουν την περιοχή μελέτης και προβλέπονται ζώνες προστασίας, πλάτους 20 μέτρων από τις όχθες των ρεμάτων και εκατέρωθεν αυτών, οι οποίες προτείνεται να αποτελέσουν περιοχές ειδικής προστασίας με πλήρη απαγόρευση κάθε είδους δόμησης με εξαίρεση έργα προστατευτικής και περιβαλλοντικής διευθέτησης.
• Καθορίζεται μια Ζώνη Υπηρεσιών Περίθαλψης Μητροπολιτικού Επιπέδου, που περιλαμβάνει το Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Παπαγεωργίου» και το 424 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, τα οποία διαθέτουν τοπικό ρυμοτομικό σχέδιο.
• Ορίζεται ως Μητροπολιτικό Πάρκο με εγκαταστάσεις κοινωφελών λειτουργιών υπερτοπικής σημασίας (ΠΕ21), η περιοχή του πρώην Στρατοπέδου Καρατάσιου, με σκοπό την αξιοποίηση ενός ζωτικού για τη ζωή και τις ανάγκες του ευρύτερου πολεοδομικού συγκροτήματος ανοικτού χώρου, ο οποίος μπορεί να προσφέρει στην αλλαγή του δημόσιου χαρακτήρα της πόλης, με τη χωροθέτηση δραστηριοτήτων προσαρμοσμένων στη διαδημοτική επιρροή του χώρου, ώστε η περιοχή να καταστεί πολύ-λειτουργική. Όσον αφορά στις εγκαταστάσεις κοινωφελών λειτουργιών υπερτοπικής σημασίας, εντός του μητροπολιτικού πάρκου προτείνονται χρήσεις αθλητισμού, πολιτισμού, μητροπολιτικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και δημόσιας υγείας. Επιπλέον, εντός του μητροπολιτικού πάρκου προβλέπεται ένας χώρος για την εξυπηρέτηση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και ένας πυροσβεστικός σταθμός. Επισημαίνεται ότι, η έκταση του πρασίνου πρέπει να υπερβαίνει το 75% της συνολικής έκτασης του μητροπολιτικού πάρκου.
• Προτείνεται Οικιστική Επέκταση (ΠΕ14), έκτασης 5,99 Ha, στο βορειοδυτικό τμήμα της Δημοτικής Ενότητας Πολίχνης και συγκεκριμένα στην περιοχή ανατολικά του εγκεκριμένου ορίου (δηλαδή ανατολικά της Π.Ε.14, στην οποία και εντάσσεται) μέχρι την οδό Θερμαϊκού, με σκοπό την εξασφάλιση των απαιτούμενων κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων για την εξυπηρέτηση του πληθυσμού τόσο της Π.Ε.14 της Πολίχνης όσο και των γειτονικών περιοχών των άλλων Δημοτικών Ενοτήτων (Ευκαρπία, Σταυρούπολη) του Δήμου Παύλου Μελά.
• Σχεδιάζεται Νέος Οικιστικός Υποδοχέας (ΠΕ17), έκτασης 58,11 Ha, στην περιοχή ανατολικά της Περιφερειακής Οδού με σκοπό την κάλυψη τυχόν αυξημένης μελλοντικής ζήτησης σε γη για κατοικία με υψηλές προδιαγραφές.
• Καθορίζονται δύο Ζώνες Υποδοχής Δραστηριοτήτων του Τριτογενούς τομέα (ΠΕ18-ΠΕ19), μία στην περιοχή βορείως του πρώην Στρατοπέδου Καρατάσιου, έκτασης 28,73 Ha και η άλλη στην περιοχή ανατολικά της Περιφερειακής Οδού, έκτασης 19,07 Ha, σε εγγύτητα με το 424 Γενικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο.
• Καθορίζεται ένας Χώρος Υποδοχής Επιχειρήσεων (ΠΕ21), έκτασης 8,96 Ha, με τη μορφή του οργανωμένου υποδοχέα εξυγίανσης τύπου Γ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ΚΥΑ 11508/18.2.2009 (ΦΕΚ 151ΑΑΠ/13.4.2009), στην περιοχή μεταξύ της οδού Λαγκαδά και της οδού Θερμαϊκού, με σκοπό την εξυγίανση υφιστάμενων άτυπων συγκεντρώσεων βιομηχανικών μονάδων, τη μείωση των περιβαλλοντικών πιέσεων που προέρχονται από αυτήν την περιοχή, την αναβάθμιση του περιβάλλοντος τόσο της συγκεκριμένης περιοχής όσο και της ευρύτερης περιοχής, αλλά ταυτόχρονα και τη δημιουργία ενός υποδοχέα με υψηλές προδιαγραφές, ο οποίος μπορεί να υποδεχθεί νέες παραγωγικές δραστηριότητες που θα συμβάλλουν στην τόνωση της οικονομίας τόσο της ίδιας της περιοχής όσο και του ΠΣΘ συνολικά.
• Επανεξετάζονται οι χρήσεις γης εντός του οικιστικού ιστού με σκοπό την ανάδειξη ενός σημαντικού κέντρου πόλης με πυρήνα το σημερινό πολεοδομικό κέντρο, διευρυμένο, όμως, προς ορισμένους βασικούς κεντρικούς οδικούς άξονες.
• Σε όλη την πολεοδομημένη έκταση επανασχεδιάζονται τα τοπικά κέντρα, προτείνονται νέες περιοχές κεντρικών λειτουργιών και ορίζεται ως κύρια χρήση η γενική κατοικία ώστε να δημιουργείται ένα πολεοδομικό περιβάλλον αειφόρων μικτών χρήσεων γης. Οι χρήσεις γης προσαρμοσμένες πλέον στο νέο θεσμικό πλαίσιο του ΠΔ 59/2018, αποτελούν έναν ευέλικτο συνδυασμό κεντρικών λειτουργιών και γενικής κατοικίας, εξασφαλίζοντας ευνοϊκές προϋποθέσεις για οικονομική ανάπτυξη και αναιρώντας τις αρνητικές επιπτώσεις των εκτεταμένων περιοχών αμιγούς κατοικίας του παλαιότερου σχεδιασμού που δεν εναρμονίζεται με το χαρακτήρα ενός από τους κεντρικότερους Δήμους του πολεοδομικού συγκροτήματος.
• Εντάσσεται στο σχέδιο πόλης ως χώρος πρασίνου με εμβέλεια το σύνολο της Δημοτικής Κοινότητας Πολίχνης, η εκτός σχεδίου έκταση στην περιοχή του πάρκου Ελπίδος.
• Για το σύνολο των οικιστικών υποδοχέων εξασφαλίζονται οι ανάγκες σε κοινωνική υποδομή σύμφωνα με τις βέλτιστες τιμές των σταθεροτύπων. Στις Πολεοδομικές Ενότητες του εγκεκριμένου σχεδίου, όπου είναι εφικτό, ανακατανέμονται χώροι κοινωνικής υποδομής για την καλύτερη κάλυψη των αναγκών και την εξασφάλιση των ακτινών εξυπηρέτησης.
• Οι μεγάλοι χαρακτηρισμένοι χώροι πρασίνου και κοινωνικών εξυπηρετήσεων εντάσσονται σε ένα συνολικά σχεδιασμένο δίκτυο κοινωφελών και κοινοχρήστων χώρων με τον σχεδιασμό πράσινων διαδρομών σύνδεσης και ενοποίησης, οι οποίοι λειτουργούν είτε ως ένα σύστημα βιώσιμων μετακινήσεων είτε ως διάδρομοι αύξησης της βιομάζας και σύνδεσης με πυρήνες πρασίνου, χωρίς κατ’ ανάγκη να αποδίδονται μόνον στην κίνηση πεζή.
• Σε περιοχές που χρήζουν πολεοδομικής διευθέτησης, προβλέπονται ζώνες ανάπλασης, στις οποίες μπορεί να γίνει εφαρμογή των διατάξεων της οικείας νομοθεσίας περί αναπλάσεων, με σκοπό τη βελτίωση του δομημένου περιβάλλοντος και την προστασία και ανάδειξη των πολιτιστικών, ιστορικών, μορφολογικών και αισθητικών στοιχείων και χαρακτηριστικών τους.
• Τέλος, επανεξετάζεται συνολικά το μεταφορικό δίκτυο με σκοπό τη
βελτίωση των συνθηκών μετακίνησης στην περιοχή, ιδιαίτερα με τη βελτίωση
των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και των ήπιων μέσων μετακίνησης και
λαμβάνοντας υπόψη τις μελλοντικές αλλαγές που θα προκύψουν από την
ολοκλήρωση των μεγάλων μεταφορικών δικτύων στην περιοχή. Επίσης,
σχεδιάζονται οι λοιπές τεχνικές υποδομές με σκοπό τη χωρική ολοκλήρωση
σε όλη την εδαφική περιφέρεια της Δημοτικής Ενότητας Πολίχνης.
