Το σχέδιο,
με τίτλο «Green Building Principles: The Action Plan for Net-Zero Carbon
Buildings», παρουσιάζει μια σειρά από αρχές, οι οποίες μπορούν να βοηθήσουν
τις εταιρείες του κλάδου του real estate να σχεδιάσουν τον
τρόπο με τον οποίο θα επιτύχουν το πολυσυζητημένο net-zero. Τελικός στόχος είναι η δημιουργία
ακινήτων, που θα είναι προσιτά στο χρήστη, βιώσιμα, ανθεκτικά και οικονομικά.
Το Σχέδιο Δράσης
του World Economic Forum καλεί τον τομέα των ακινήτων σε άμεση ανταπόκριση και υπερτονίζει τη
σοβαρότητα της κατάστασης, ενώ οι Αρχές που προτείνονται αφορούν το σύνολο ενός
χαρτοφυλακίου και όχι μεμονωμένα κτίρια.
Υπολογισμός του αποτυπώματος άνθρακα κατά τη λειτουργία του χαρτοφυλακίου
Ο υπολογισμός πρέπει να πραγματοποιηθεί με βάση το πιο πρόσφατο
αντιπροσωπευτικό έτος, υπό την έννοια ότι θα πρέπει να αποκλείονται έτη, κατά
τα οποία ένα κτίριο ήταν κενό, είχε μικρό ποσοστό πληρότητας ή είχε
περιορισμένη κινητικότητα για άλλους λόγους, όπως η τρέχουσα πανδημία του COVID19.
Στηριζόμενη στο έτος βάσης, μια εταιρεία μπορεί να προβλέψει τη μελλοντική
πορεία προς την επίτευξη ενός net-zero χαρτοφυλακίου. Κατά
τη διαδικασία αυτή, πρέπει να ληφθούν υπόψη μια σειρά από παράγοντες, όπως οι
αλλαγές στο ενεργειακό μείγμα του παρόχου ενέργειας, βελτιώσεις στην ενεργειακή
αποδοτικότητα, αύξηση της παροχής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, εξαγορές ή
σημαντικές ανακαινίσεις.
Θέση χρονικού ορίζοντα για την επίτευξη καθαρού μηδενικού άνθρακα
Σύμφωνα με το “Race to Zero” που τέθηκε από τον ΟΗΕ, όλα τα μέρη της Συμφωνίας των Παρισίων πρέπει να
έχουν πετύχει καθαρές μηδενικές εκπομπές μέχρι το 2050.
Εντούτοις, η κατάρτιση ενός μεσοπρόθεσμου στόχου, για τη μείωση των
εκπομπών τουλάχιστον κατά 50% έως το 2030, είναι εξίσου σημαντική, ώστε να
είναι εφικτή η επίτευξη του τελικού στόχου της διατήρησης της ανόδου της
θερμοκρασίας κάτω από 1.5οC.
Η επίτευξη του net-zero θα είναι ανούσια, αν η μείωση των
εκπομπών δεν ξεκινήσει σταδιακά το συντομότερο δυνατό, ενώ οι καθυστερήσεις
μπορεί να έχουν ιδιαίτερα αρνητικό αντίκτυπο στη δράση για το κλίμα
Υπολογισμός του ενσωματωμένου άνθρακα σε νέες κατασκευές και σημαντικές ανακαινίσεις
Ο ενσωματωμένος άνθρακας αφορά τις εκπομπές που παράγονται πριν τεθεί σε
λειτουργία ένα κτίριο και κατά τον παροπλισμό του. Η συμβολή του αποτελεί το
10% των παγκόσμιων εκπομπών άνθρακα, ενώ εκτιμάται ότι θα αντιπροσωπεύει σχεδόν
το 50% του συνολικού αποτυπώματος άνθρακα των νέων κατασκευών από σήμερα μέχρι
το 2050.
Μείωση του ενσωματωμένου άνθρακα
Λόγω της αυξημένης συμβολής του ενσωματωμένου άνθρακα, η μείωσή του σε νέες
κατασκευές και μεγάλες ανακαινίσεις είναι αναπόσπαστο κομμάτι της επίτευξης
καθαρού μηδενικού άνθρακα σε ένα χαρτοφυλάκιο.
Το πρώτο βήμα είναι η κατανόηση των διαφορετικών στοιχείων ενός κτιρίου και
της τυπικής διάρκειας ζωής του. Για παράδειγμα, στοιχεία όπως τα θεμέλια και η
πρόσοψη θα διαρκέσουν πολύ περισσότερο από το εσωτερικό ενός κτιρίου. Σε αυτή
την περίπτωση, μια εταιρεία μπορεί να βασίσει μελλοντικές κατασκευές και
ανακαινίσεις στη λογική της κυκλικής οικονομίας ή να επιλέξει υλικά, τα οποία
έχουν εξαρχής χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα.
Βελτιστοποίηση της ενεργειακής κατανάλωσης
Η ενεργειακή βελτιστοποίηση αφορά την εφαρμογή σχεδιαστικών και
λειτουργικών μέτρων, για να διασφαλιστεί ότι ένα κτίριο χρησιμοποιεί την
ελάχιστη ενέργεια που απαιτείται για τις λειτουργίες που χρειάζεται για να εκτελέσει.
Επομένως, αποτελεί τις μεθόδου που θα επιλέξει μια εταιρεία για τη μείωσης του
αποτυπώματος άνθρακα του χαρτοφυλακίου της.
Μεγιστοποίηση της επιτόπου παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας
Οποιαδήποτε ανανεώσιμη πηγή ενέργειας μπορεί να παραχθεί εντός των κτιρίων
μιας εταιρείας είναι ευπρόσδεκτη, ώστε να εξασφαλιστεί το μεγαλύτερο δυνατό
ποσοστό κάλυψης των αναγκών του χαρτοφυλακίου.
Αγορά ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, για την κάλυψη των υπόλοιπων ενεργειακών αναγκών
Παρόλα αυτά, για τις περισσότερες εταιρείες, δε θα είναι εφικτό να καλύψουν
το 100% των αναγκών τους, μέσω επιτόπου παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας. Είναι,
ωστόσο, σημαντικό να διασφαλίσουν ότι ο πάροχος ενέργειας που θα επιλέξουν,
προμηθεύει τα κτίρια του χαρτοφυλακίου της με ανανεώσιμη ενέργειας.
Εδραίωση συνεργειών με συνεργαζόμενους φορείς για τη μείωση των εκπομπών Πεδίου 3.
Οι εκπομπές του Πεδίου 3 είναι το αποτέλεσμα δραστηριοτήτων από περιουσιακά
στοιχεία που δεν ανήκουν ή δεν ελέγχονται από την εταιρεία, αλλά που η εταιρεία
επηρεάζει έμμεσα στην αλυσίδα αξίας της. Θεωρείται γενικά σκόπιμο μια εταιρεία
να παρακινεί τους συνεργάτες της, με στόχο τη μείωση του συνόλου των εκπομπών της
αλυσίδας αξίας της.
Προμήθεια αντισταθμίσεων άνθρακα υψηλής ποιότητας για τις υπολειπόμενες εκπομπές
Πρόκειται για τη δυνατότητα αντιστάθμισης των εκπομπών μιας εταιρείας, μέσω
της οικονομικής υποστήριξης ενός άλλου έργου, που να αποτρέπει ή να αφαιρεί την
ισοδύναμη ποσότητα άνθρακα από την ατμόσφαιρα.
Γενικά, η αντιστάθμιση άνθρακα, αν και αποδεκτή, θεωρείται ως έσχατη λύση
για την επίτευξη του net-zero, ενώ συχνά σχετίζεται, δικαίως ή αδίκως,
με το greenwashing.
Συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους για τη δίκαιη κατανομή κόστους και ωφελειών των παρεμβάσεων.
Ασχέτως
από την προστιθέμενη αξία των πράσινων κτιρίων, η επίτευξη καθαρού μηδενικού
άνθρακα παραμένει μια οικονομική δέσμευση. Επομένως, μέρος της συζήτησης είναι
και το ποιος θα επιβαρυνθεί με το οικονομικό κόστος αυτών των σχεδίων. Είναι ο
ιδιοκτήτης, ο διαχειριστής ή ο ένοικος αυτός που επωφελείται από ένα πράσινο
κτίριο; Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση και ο διαμοιρασμός του κόστους μπορεί
να προκύψει κατόπιν συνεννόησης μεταξύ των ενδιαφερόμενων.
Οι ανωτέρω Αρχές αντικατοπτρίζουν
την ανάγκη άμεσης ανταπόκρισης του τομέα του real estate στη μάχη
κατά της κλιματικής αλλαγής και ευθυγραμμίζουν το χρονικό τους ορίζοντα με το Race to zero, με τελικό έτος το 2050. Παράλληλα, δρουν
συμπληρωματικά με υφιστάμενους στόχους και δεσμεύσεις, συμβάλλοντας στη
διασφάλιση μιας ολιστικής προσέγγισης, ενώ παρέχουν ένα μονοπάτι για την επίτευξη
του net-zero, στα πλαίσια ενός χαρτοφυλακίου ακινήτων.