Τα SOS της ελληνικής αγοράς ακινήτων για το 2023

«Το 2023 μπορεί να θεωρηθεί ότι το αργότερο μετά τις επερχόμενες εκλογές της άνοιξης, η αγορά ακινήτων θα συνεχίσει να ανεβαίνει σημαντικά» υπογραμμίζει σε μήνυμά του για τη νέα χρονιά.

Όπως λέει η εταιρεία μια ματιά στην εξέλιξη της ελληνικής αγοράς ακινήτων προκαλεί αισιοδοξία. Η αγορά βρίσκεται σε αισθητά ανοδική πορεία και πάλι από το 2018. Οι τιμές έχουν αυξηθεί έντονα τα τελευταία χρόνια, κατά μέσο όρο, την τελευταία 4ετία, τα ακίνητα έχουν ανακτήσει περίπου το μισό της απώλειας αξίας 40% που προκλήθηκε από την παρατεταμένη οικονομική κρίση.

Σύμφωνα με την Engel & Volkers σε premium τοποθεσίες, οι τιμές έχουν αυξηθεί ακόμη πιο έντονα. Η οικονομική κρίση από το 2010 έως το 2018 οδήγησε επίσης σε πολύ χαμηλό επίπεδο κατασκευαστικής δραστηριότητας, η οποία, σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση, οδηγεί πλέον σε έλλειψη νέων/προνομιακών ακινήτων. Η Ελλάδα είναι για άλλη μια φορά πολύ δημοφιλής στους εθνικούς και διεθνείς επενδυτές και η στάση αναμονής - ειδικά στην αγορά της κύριας κατοικίας - δίνει σταδιακά τη θέση της στο μεγάλο ενδιαφέρον για ελκυστικές επενδύσεις.

"Οι τιμές των ακινήτων που παραμένουν συγκρατημένες σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες - τόσο στις μητροπολιτικές περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης όσο και στα νησιά, σε συνδυασμό με την καλή διαθεσιμότητα στοκ φαίνεται να κρατούν την αγορά σταθερή παρ' όλες τις αναταράξεις. Λόγω της δυναμικής της ελληνικής οικονομίας και της πραγματικής ζήτησης για ακίνητα, οι συμμετέχοντες στην αγορά είναι πιθανό να εγκαταλείψουν την τρέχουσα συγκράτηση τους επόμενους μήνες.

Το "πάγωμα" από πλευράς αγοραστών στην αγορά που προσωρινά προκλήθηκε από την πανδημική κρίση καθώς και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν επίσης αφήσει το στίγμα τους από πέρυσι. Οι συνέπειες περιελάμβαναν αύξηση του κόστους κατασκευής, αύξηση των επιτοκίων και αύξηση της πληθωριστικής πίεσης" λέει η εταιρεία.

Υπογραμμίζει δε ότι "στην πράξη, ωστόσο, η αύξηση των επιτοκίων είχε διαφορετικά αποτελέσματα: τα επιτόκια στεγαστικών δανείων επιβαρύνθηκαν από την άνοδο του Euribor, αυξάνοντας έτσι το κόστος για τον δανειολήπτη, αλλά από την άλλη πλευρά, η επιθυμία αντιστάθμισης του πληθωρισμού μέσω η περιουσία έχει γίνει μεγαλύτερη. Επί του παρόντος, περίπου το 25% των πωλήσεων πραγματοποιούνται μέσω ενός στεγαστικού δανείου. Για το 2023, εκτιμάται αύξηση των νέων στεγαστικών δανείων σε περίπου 30%, αν και η ζήτηση για νέα στεγαστικά δάνεια έχει μειωθεί τους τελευταίους μήνες λόγω της αύξησης των επιτοκίων". 

Τα έργα υποδομών

Σύμφωνα με την ανάλυση του κτηματομεσιτικού ομίλου η Ελλάδα έχει πολλά να προσφέρει και επίσης προκαλεί υπερπεριφερειακό ενδιαφέρον μέσω έκτακτων έργων. Ο Πύργος του Πειραιά, για παράδειγμα, είχε θετική ανταπόκριση. Το δεύτερο ψηλότερο κτίριο στην Ελλάδα έμεινε άδειο για αρκετές δεκαετίες, αλλά μετά από τα σχέδια για την θεαματική μετατροπή και ανακαίνισή του θα παραδοθεί ως σύγχρονο επιχειρηματικό κτίριο στο τέλος του χρόνου. Τέλος, το εντυπωσιακό έργο του Ελληνικού που βρίσκεται στη θέση του πρώην αεροδρομίου της Αθήνας θεωρείται πλέον το μεγαλύτερο αστικό κατασκευαστικό έργο στην Ευρώπη. Εδώ, στα περίχωρα της Αθήνας, χτίζεται μια αστική επέκταση με υποδομές για εμπόριο, στέγαση και τουρισμό σε συνολική έκταση 6,2 εκατομμυρίων τετραγωνικών μέτρων. Η ελληνική οικονομία αναμένει επίσης θετικά αποτελέσματα από αυτό το έργο, κυρίως μέσω διεθνών επενδυτών και περίπου 70.000 νέων θέσεων εργασίας.

Η πρώτη κατοικία 

Όπως έχει ήδη αναφέρει η εταιρεία, "οι Έλληνες είναι σήμερα διστακτικοί όσον αφορά στις επενδύσεις σε ακίνητα. Από τη μια πλευρά, οι τιμές έχουν αυξηθεί κατακόρυφα και, ταυτόχρονα, αυξήθηκαν και οι τιμές των κατασκευών - όπως στις περισσότερες χώρες. Επιπλέον, η αύξηση των επιτοκίων και το ενεργειακό ζήτημα που έχει προκύψει λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολίες χρηματοδότησης, ειδικά για τους αγοραστές μικρών κατοικιών. Η ελληνική κυβέρνηση καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες για να προστατεύσει τον εγχώριο πληθυσμό από το πρόσθετο κόστος ενέργειας που σχετίζεται με την κρίση μέσω εκτεταμένων προγραμμάτων στήριξης, αλλά δεν θα μπορέσει να απορροφήσει όλους τους αναμενόμενους αρνητικούς παράγοντες, λόγω του πληθωρισμού. Ένα από τα διάφορα προγράμματα στήριξης που τρέχουν αυτή τη στιγμή, είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση επιδοτεί δάνεια για 10.000 νέους σε ηλικία αγοραστές πρώτης κατοικίας, συμβάλλοντας έτσι στη στήριξη του ελληνικού real estate στο πλαίσιο του εθνικού προγράμματος ανάπτυξης". Ωστόσο όπως λέει η εταιρεία αρνητική είναι η εικόνα στον τομέα των ενοικίων. Η έλλειψη ακινήτων έχει διογκωθεί από την τουριστική χρήση πολλών κατοικιών σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης (π.χ. Airbnb) και ως εκ τούτου, έχει οδηγήσει σε έντονη αύξηση των ενοικίων στις εν λόγω περιοχές. Επιπλέον, η έλλειψη νέων κατασκευών που σημειώθηκε μεταξύ των ετών 2010 και 2017 στις μεγάλες πόλεις είχε επίσης αρνητικό αντίκτυπο στις τιμές των ενοικίων. "Επομένως, υπό αυτές τις συνθήκες, δεν αναμένεται ότι οι τιμές ενοικίασης θα αλλάξουν αισθητά το 2023".

Δευτερεύουσα κατοικία

Για τους ιδιώτες επενδυτές που αναζητούν εξοχική κατοικία, η Ελλάδα προσέλκυσε και πάλι πολλούς αγοραστές. Οι Γερμανοί, οι Αυστριακοί και οι Ελβετοί βρίσκονται στην κορυφή της λίστας, ενώ ακολουθούν οι επενδυτές από ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Ισπανία και Γαλλία. "Οι μειωμένες τιμές, σε συνδυασμό με τη διαθεσιμότητα ακινήτων είναι τα κύρια επιχειρήματα που κάνουν την Ελλάδα την πρώτη της επιλογή. Η μειωμένη προσφορά εξοχικών κατοικιών στα πιο δημοφιλή νησιά, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, οδήγησε το ενδιαφέρον των αγοραστών για νέες περιοχές όπως η Πάρος και τα μικρότερα νησιά, τα οποία επί του παρόντος ανακαλύπτονται και ιεραρχούνται από αυτές τις ομάδες-στόχους. Μπορεί να υποτεθεί ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί το 2023" λέει η Engel & Volkers Greece. 

Οι εκλογές επηρεάζουν το real estate 

Σύμφωνα με την ανάλυση της εταιρείας οι επερχόμενες εκλογές στην Ελλάδα αναμένεται να επηρεάσουν το εγχώριο real estate. Όσον αφορά στον χρόνο συναλλαγής που απαιτείται για μια πώληση ακινήτου, εκτιμάται ότι θα αυξηθεί και πάλι ο ρυθμός κατά την προεκλογική περίοδο από τις αρμόδιες αρχές, τα υποθηκοφυλακεία κλπ. "Σε αυτό το πλαίσιο, μένει επίσης να φανεί υπό ποιες προϋποθέσεις το ελληνικό κράτος θα συνεχίσει το πρόγραμμα Golden Visa το 2023" υπογραμμίζει η εταιρεία και συμπληρώνει: "έως τώρα, πολίτες εκτός ΕΕ στην Ελλάδα έπρεπε να επενδύσουν τουλάχιστον €250.000 σε ένα ακίνητο για να αποκτήσουν άδεια κατοικίας για τους ίδιους και την οικογένειά τους, η οποία τους δίνει επίσης το δικαίωμα να ταξιδέψουν σε όλα τα άλλα κράτη εντός Σένγκεν. Επί του παρόντος, έχει αποφασιστεί να προχωρήσουμε σε δύο κατηγορίες: Σε ορισμένες μητροπολιτικές περιοχές, απαιτούνται επενδύσεις €500.000 για την Χρυσή Βίζα, ενώ σε λιγότερο επισκέψιμες τοποθεσίες αρκούν μόνο €250.000 για τα οφέλη της θεώρησης". 

Τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό, λέει ο κτηματομεσιτικός όμιλος είναι το ανταγωνιστικό κόστος εργασίας και το καλά εκπαιδευμένο, πολύγλωσσο προσωπικό που καθιστούν την Ελλάδα μια πιθανή τοποθεσία κοντά στην ακτή. Οι μεταρρυθμίσεις των τελευταίων ετών μείωσαν τη γραφειοκρατία και, ως εκ τούτου, οδήγησαν επίσης σε ταχύτερη διεκπεραίωση των διαδικασιών έγκρισης. Επιπλέον, οι ξένοι που μεταφέρουν την κύρια κατοικία τους στην Ελλάδα θα συνεχίσουν να απολαμβάνουν φορολογικά πλεονεκτήματα και στο μέλλον.