Γιατί η αγορά κατοικίας στις ΗΠΑ έμεινε "στάσιμη" το 2024
Γιατί η αγορά κατοικίας στις ΗΠΑ έμεινε "στάσιμη" το 2024

Γιατί η αγορά κατοικίας στις ΗΠΑ έμεινε "στάσιμη" το 2024

Καθώς το 2024 πλησιάζει στο τέλος του, η πορεία των επιτοκίων φαίνεται αβέβαιη.
Share Copy Link
Ειρήνη Θεοφανίδου
23.12.2024

Οι αναλυτές της Wall Street ήλπιζαν ότι η αγορά κατοικίας θα έδινε σημάδια ζωής το 2024, αντίθετα όμως παρέμεινε στάσιμη.

Ο λόγος, όπως εξηγούν στο yahoo finance συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με την "ανώμαλη" πορεία των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων εφέτος, παράλληλα με τη χαμηλή προσφορά και τις τιμές ρεκόρ των κατοικιών. Συγκεκριμένα, τον Ιανουάριο, το μέσο σταθερό επιτόκιο στεγαστικών δανείων 30 ετών κυμαινόταν γύρω στο 6,6%, σύμφωνα με την Freddie Mac.

Τώρα, παρά τα σκαμπανεβάσματα, το ποσοστό κυμαίνεται γύρω στο ίδιο επίπεδο. Ήταν 6,72% την εβδομάδα έως την Τετάρτη, σε σύγκριση με 6,6% μια εβδομάδα νωρίτερα, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας. 

Δεδομένου ότι το κόστος δανεισμού δεν έχει γίνει φθηνότερο, δεν έχει προκαλέσει καμία σημαντική κίνηση στη δραστηριότητα αγορών και πωλήσεων στο real estate. Στην πραγματικότητα, οι πωλήσεις κατοικιών που ανήκουν στο παρελθόν πρόκειται να σημειώσουν το ρεκόρ για τη χειρότερη χρονιά από το 1995 για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά.

«Σκεφτόμουν ότι εφέτος θα βλέπαμε την αγορά κατοικίας να αρχίζει να ... κινείται και να βλέπουμε περισσότερη δραστηριότητα», δήλωσε στο Yahoo Finance ο Jeff Tucker βασικός οικονομολόγος της Windermere Real Estate και συμπλήρωσε «Δεν εξελίχθηκε όμως έτσι». 

Δύσκολη αρχή

Η αρχή, όπως λένε, είναι το ήμισυ του παντός με την οικιστική δραστηριότητα να ξεκινά δύσκολα το 2024. Τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων, τα οποία έπεφταν μέχρι το τέλος του 2023, σημείωσαν πτώση και στη συνέχεια άρχισαν να αυξάνονται ξανά τον Φεβρουάριο, με το μέσο επιτόκιο 30 ετών να φτάνει στο 6,77% στα μέσα του μήνα, όπως δείχνουν τα δεδομένα της Freddie Mac.

Η άνοδος των επιτοκίων ακολούθησε μια ισχυρότερη από την αναμενόμενη έκθεση για τις θέσεις εργασίας τον Ιανουάριο και τα σχόλια του προέδρου της Federal Reserve Jerome Powell στις αρχές Φεβρουαρίου ότι η Fed θα πρέπει να δει μεγαλύτερη πρόοδο στον πληθωρισμό πριν μειώσει το κόστος δανεισμού. Η Fed δεν ελέγχει τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων, αλλά οι ενέργειές της τα επηρεάζουν μέσω των κινήσεων στις αποδόσεις των ομολόγων. 

Η αύξηση των τιμών των κατοικιών επιδείνωσε περαιτέρω τις πιέσεις των αυξανόμενων επιτοκίων. Η μέση τιμή υφιστάμενων πωλήσεων κατοικιών εκτινάχθηκε 5,7% σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο του περασμένου έτους, σημειώνοντας τον όγδοο συνεχόμενο μήνα με κέρδη σε ετήσια βάση, σύμφωνα με την Εθνική Ένωση Μεσιτών (NAR).

Οι υψηλές τιμές των κατοικιών απομάκρυναν πολλούς αγοραστές από την αγορά ακινήτων. Οι εκκρεμείς πωλήσεις κατοικιών, ένας μακροπρόθεσμος δείκτης των πωλήσεων κατοικιών με βάση τις υπογραφές συμβολαίων, μειώθηκαν κατά 7% σε ετήσια βάση τον Φεβρουάριο. 

Ωστόσο, υπήρχαν λόγοι για αισιοδοξία. Τα στοιχεία από την Redfin έδειξαν ότι οι νέες καταχωρήσεις στην αγορά αυξήθηκαν κατά 10% σε ετήσια βάση κατά τη διάρκεια των τεσσάρων εβδομάδων που έληξαν στις 18 Φεβρουαρίου, τη μεγαλύτερη αύξηση σε δύο μήνες, καθώς οι ιδιοκτήτες κατοικιών εκμεταλλεύτηκαν την αύξηση των τιμών των κατοικιών. «Το απόθεμα βελτιώθηκε από τα χαμηλά, αλλά παρέμεινε περιορισμένο σε πολλές αγορές, η δραστηριότητα πωλήσεων ήταν αδύναμη και τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων παρουσίαζαν μεγάλη μεταβλητότητα», δήλωσε ο Ali Wolf, επικεφαλής οικονομολόγος στη Zonda, στο Yahoo Finance.

Καθώς πλησίαζε η άνοιξη, περισσότεροι αγοραστές σπιτιών εξερευνούσαν πιο ενεργά την αγορά και υπέβαλλαν αιτήσεις για στεγαστικά δάνεια.

Παρά το πρώιμο στάδιο της αγοραστικής δραστηριότητας, δεν οδήγησε σε αύξηση των πωλήσεων. Οι υφιστάμενες πωλήσεις κατοικιών μειώθηκαν κατά 4,3% τον Μάρτιο σε εποχικά προσαρμοσμένο ετήσιο ποσοστό 4,19 εκατομμυρίων, ανέφερε η NAR. Τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων παρέμειναν υψηλά κοντά στο 7%, συμβάλλοντας περαιτέρω στην επιβράδυνση. «Πολλοί άνθρωποι εξεπλάγησαν που οι τιμές των κατοικιών δεν μειώθηκαν καθώς τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων ανέβηκαν. Αυτό μας έδειξε ότι η ανισορροπία προσφοράς και ζήτησης ήταν πιο ισχυρή από το κόστος δανεισμού» συμπλήρωσε ο Wolf.

Μέχρι το καλοκαίρι, τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων άλλαξαν πορεία και άρχισαν να μειώνονται καθώς νέα στοιχεία έδειχναν ότι ο πληθωρισμός επιβραδύνεται. Τον Ιούνιο, η Fed διατήρησε τα επιτόκια σταθερά και προέβλεψε μια ενιαία μείωση επιτοκίων για το έτος. Αυτό ακόμα δεν ήταν αρκετό για να απωθήσει ορισμένους υποψήφιους αγοραστές κατοικιών, με το υψηλό κόστος να παραμένει σημαντικό εμπόδιο. Τα στοιχεία από την Εθνική Ένωση Μεσιτών έδειξαν ότι οι πωλήσεις υφιστάμενων κατοικιών μειώθηκαν κατά 5,4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος τον Ιούνιο, ενώ η μέση τιμή πώλησης έφτασε τα 426.900 δολάρια, σημειώνοντας υψηλό ρεκόρ για δεύτερο συνεχόμενο μήνα.

Αρχίζει το... παιχνίδι

Τον Σεπτέμβριο, τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων μειώθηκαν περισσότερο από μισή ποσοστιαία μονάδα σε μια περίοδο έξι εβδομάδων, καθώς οι επενδυτές τιμολόγησαν τις μειώσεις των επιτοκίων από τη Fed, ξεκινώντας κατά τη διάρκεια του μήνα και συνεχίζοντας μέχρι το 2025. 

Αλλά οι πωλήσεις δεν βελτιώθηκαν επειδή πολλοί υποψήφιοι αγοραστές και πωλητές που ήταν εγκλωβισμένοι σε ιστορικά χαμηλό κόστος δανεισμού επέλεξαν "στάση αναμονής". Οι υφιστάμενες πωλήσεις κατοικιών υποχώρησαν στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2010 κατά τον μήνα Σεπτέμβριο. 

Οι κυνηγοί "ευκαιριών" ήλπιζαν ότι τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων θα υποχωρούσαν περαιτέρω μόλις η Fed μείωσε τα επιτόκια. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ μείωσε το επιτόκιο αναφοράς της κατά μισή ποσοστιαία μονάδα στις 18 Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, πολλοί οικονομολόγοι προειδοποίησαν ότι τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων ήταν απίθανο να πέσουν πολύ περισσότερο.

Στην πραγματικότητα, τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων άρχισαν να αυξάνονται, πλησιάζοντας στο 6,5% τον Οκτώβριο, καθώς οι αγορές προσάρμοσαν τις προσδοκίες τους σχετικά με το εύρος και το χρονοδιάγραμμα των μελλοντικών περικοπών των επιτοκίων της Federal Reserve.

«Ιστορικά, τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων κινούνται παράλληλα με τις αλλαγές των επιτοκίων της Fed, εφέτος, ωστόσο,  πράγματι αυξήθηκαν μετά τη μείωση των επιτοκίων της Fed. Αυτό οφείλεται στο ότι οι επενδυτές οδηγούν τελικά τα επιτόκια στεγαστικών δανείων και λαμβάνουν άλλα οικονομικά δεδομένα και προτάσεις πολιτικής και κατανέμουν τα κεφάλαιά τους ανάλογα» είπε ο Wolf. 

Καθώς το 2024 πλησιάζει στο τέλος του, η πορεία των επιτοκίων φαίνεται αβέβαιη. 

Στη συνεδρίαση της πολιτικής της τον Δεκέμβριο, η Fed προέβλεψε δύο μειώσεις επιτοκίων για το επόμενο έτος, κάτω από την προηγούμενη πρόβλεψη τεσσάρων. Οι επενδυτές εξακολουθούν να ανησυχούν για τα σταθερά στοιχεία για τον πληθωρισμό και τον πιθανό αντίκτυπο των πολιτικών της επερχόμενης κυβέρνησης Τραμπ στις αυξήσεις των τιμών.