Βασικός στόχος του ΕΠΣ Θήρας είναι ο δραστικός περιορισμός της εκτός σχεδίου δόμησης, που συνδέεται άμεσα με την προστασία των σημαντικών αναπτυξιακών πόρων του Δήμου, όπως η γεωργική γη, το φυσικό περιβάλλον, οι αρχαιολογικοί χώροι και οι παραδοσιακοί οικισμοί. Η αρτιότητα ανεβαίνει στις περισσότερες περιοχές όπως και στην Μύκονο στα 8 στρεμ. για κατοικία και στα 40 στρ. για Τουριστικές εγκαταστάσεις ενώ υπάρχουν και περιοχές στις οποίες απαγορεύεται οποιαδήποτε δόμηση.
Συγκεκριμένα προτείνεται
- Ζώνες προστασίας της Καλντέρας → απαγόρευση δόμησης νέων κατασκευών.
- Οι αρχαιολογικοί χώροι επικαιροποιούνται με την ΥΠΠΟ 2016. Ζώνες Α (απολύτου προστασίας) στο Ακρωτήρι και την Αρχαία Θήρα.
- Ζώνη τουρισμού-αναψυχής στον Μονόλιθο (υποστηρικτική του νέου λιμένα).
- Δύο ζώνες ήπιας εκτός σχεδίου οικιστικής ανάπτυξης στην Περίσσα και στις Β-ΒΔ ακτές της Θήρας.
- Ζώνη παραγωγικών δραστηριοτήτων δυτικά του Αερολιμένα Θήρας, ενώ εκατέρωθεν της κυρίας οδικής πρόσβασης προς το αεροδρόμιο προβλέπεται ζώνη κεντρικών λειτουργιών.
- Ενιαία Ζώνη προστασίας των οικισμών που βρίσκονται στο κέντρο της Θήρας, όπου καταγράφονται έντονες πιέσεις για οικοδόμηση.
- Οι υπόλοιπες περιοχές, που αποτελούν και το μεγαλύτερο ποσοστό της εδαφικής έκτασης της Θήρας, διαφυλάσσονται ως περιοχές κατά προτεραιότητα γεωργικής δραστηριότητας.
Με την νέα πολεοδομική παρέμβαση επιδιώκεται η δημιουργία ευνοϊκών προϋποθέσεων ανάπτυξης του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα - όπου σήμερα το νησί υστερεί - και η διαφοροποίηση του ανεπτυγμένου τουριστικού τομέα με την ενίσχυση εναλλακτικών μορφών τουρισμού και την ομαλότερη κατανομή των τουριστικών ροών στο χώρο και στο χρόνο. Για να ικανοποιηθεί αυτός ο διπλός στόχος προστασίας και ανάπτυξης με όρους βιωσιμότητας, προτείνονται συγκεκριμένες ζώνες υποδοχής δραστηριοτήτων, με κατάλληλους πολεοδομικούς όρους και περιορισμούς, ώστε να μπορεί να υλοποιηθεί μια πολιτική μείωσης ή απαγόρευσης νέων δραστηριοτήτων εκτός των συγκεκριμένων περιοχών.
Σταδιακά θα προκύψει ένα περισσότερο ισορροπημένο πρότυπο χωρικής οργάνωσης και μια ευρύτερη οικονομική βάση επί της οποίας θα στηριχθεί η μελλοντική ανάπτυξη της Θήρας ως τουριστικού προορισμού υψηλού επιπέδου, αλλά και χώρου υποδειγματικής εφαρμογής ολοκληρωμένων πολιτικών προστασίας.
Αναπτυξιακές παρεμβάσεις
Σύμφωνα με τις προτάσεις του προκρινόμενου ΕΠΣ Θήρας: Το τοπίο διαρθρώνεται σε τοπιακές ενότητες, με ιδιαίτερα μορφολογικά χαρακτηριστικά και φυσιογνωμία, ως υποδοχείς ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού και γεωργικής δραστηριότητας. Καθορίζονται τρεις επιμέρους περιοχές τοπίου καλλιέργειας αμπελιών, με προοπτική να εξελιχθούν σε ΠΟΠ, και συμπληρώνονται με μια επιπλέον ζώνη γεωργικής δραστηριότητας και συμβατών χρήσεων στην ανατολική ακτή της Θήρας. Καθορίζονται ζώνες δραστηριοτήτων τουρισμού-αναψυχής σε συγκεκριμένες παραθαλάσσιες περιοχές που ήδη λειτουργούν ως τουριστικές (Περίσσα, Μονόλιθος) ή προσφέρονται για μια πιο μακροπρόθεσμη ανάπτυξη (βόρεια της Οίας).
Το αεροδρόμιο ως πύλη εισόδου, συμπληρώνει ο προγραμματιζόμενος νέος επιβατικός-εμπορικός λιμένας στον γειτονικό Μονόλιθο. Δημιουργούνται έτσι οι προϋποθέσεις για την βιώσιμη ανάπτυξη μιας ζώνης παραγωγικών δραστηριοτήτων, logistics και εμπορικών λειτουργιών, σε άμεση εξυπηρέτηση από τις μείζονες αυτές συγκοινωνιακές υποδομές του νησιού.
Οικισμοί: Οριοθετήσεις - Προστασία - Επεκτάσεις
Για την ανάδειξη και προστασία των οικισμών, καθώς και για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, προτείνεται από το ΕΠΣ η οριοθέτηση των προ του '23 παραδοσιακών οικισμών, Θόλος, Φοινικιά και Ημεροβίγλι, που δεν έχουν μέχρι σήμερα οριοθετηθεί και η επανέγκριση του ορίου των 18 οριοθετημένων οικισμών. Για το σύνολο των παραπάνω οικισμών (με εξαίρεση τον οριοθετημένο οικισμό της Περίσσας) προτείνεται ζωνοποίηση σύμφωνα με τις προβλέψεις του σχεδίου ΠΔ, που το ΥΠΕΝ έθεσε υπόψη των μελετητών. Επιπλέον, για τους οικισμούς που διαθέτουν Πολεοδομική Μελέτη, Θήρα (ΦΕΚ 852/Δ/1991) και Περίσσα (ΦΕΚ 428/Δ/1993) οι χρήσεις γης επικαιροποιούνται σύμφωνα με το ΠΔ 59/2018.
Τέλος, με βάση τις ανάγκες που έχουν προκύψει από την εκτίμηση της χωρητικότητας για το έτος 2040, σε συνδυασμό με τις προτεινόμενες πολιτικές του ΕΠΣ, προτάθηκαν επεκτάσεις στους οικισμούς Οία, Φηρά και στους νέους οριοθετημένους οικισμούς Θόλο και Ημεροβίγλι.
Από σήμερα Παρασκευή 15 Νοεμβρίου και για 5 ημέρες (ημερολογιακές) οι ενδιαφερόμενοι πολίτες / φορείς, θα μπορούν να παραθέτουν σχόλια / προτάσεις για το ΕΠΣ της Θήρας στην πλατφόρμα συμμετοχής που έχει δημιουργήσει η γενική γραμματεία Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στη διεύθυνση: https://polsxedia.ypen.gov.gr.
