Οπως παρατήρησαν στο πάνελ με θέμα «Property Investing in Greece» του 6ου συνεδρίου Θεσμικής Διαχείρισης της Ενωσης Θεσμικών Επενδυτών με συντονιστή τον κ. Αριστοτέλη Καρυτινό, CEO της Prodea Investments και Αντιπρόεδρο του Δ.Σ της ΕΘΕ μελλοντικά οι ΑΕΕΑΠ πρέπει να ενισχυθούν με νέα προϊόντα και να διευρυνθεί η συμμετοχή των εγχώριων θεσμικών επενδυτών.
Οι εταιρίες πρέπει να δώσουν έμφαση σε αναπτύξεις εξειδικευμένων περιουσιακών στοιχείων όπως οι φοιτητικές εστίες, τα Logistics - αποθήκες και τα εμπορικά ακίνητα.
Αυτό, λένε οι ίδιοι, θα γίνει μέσα από το redevelopment αλλά και την αναβάθμιση υφιστάμενων υποδομών. Κάτι που έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια να γίνεται κυρίως από το κέντρο των πόλεων (Αθήνα - Θεσσαλονίκη κ.ά.).
Ο κ. Ιωάννης Γκάνος, Δ/νων Σύμβουλος στην Alpha Astika Akinita ανέφερε ότι μετά από τη 10ετη κρίση, το real estate επιστρέφει δυναμικά και δεν αποτελεί πλέον μια "κακή κουβέντα". Η εταιρεία στοχεύει πλέον σε core ακίνητα και τοποθετείται σε γραφεία, καθώς όπως είπε ο ίδιος "λείπουν από την αγορά", αλλά και σε retail και logistics περιουσιακά στοιχεία. Αναφορικά με την πορεία της ελληνικής οικονομίας ο κ. Γκάνος τόνισε ότι "η μακροοικονομική σταθερότητα της Ελλάδας δημιουργεί ευκαιρίες για προσέλκυση ξένων επενδυτών, αλλά χρειάζεται και ενεργή συμμετοχή εγχώριων θεσμικών, όπως τα ασφαλιστικά ταμεία". Και συμπλήρωσε: "Πρέπει να μπορούμε να προσφέρουμε στους ξένους επενδυτές νέα προϊόντα όπως είναι τα REITs".
"Κλειδί" η διαφοροποίηση
Από την άλλη πλευρά ο κ. Κώστας Μαρκάζος, Δ/νων Σύμβουλος της PREMIA ΑΕΕΑΠ τόνισε ότι το "κλειδί" για το επόμενο διάστημα στον κλάδο των ακινήτων είναι η διαφοροποίηση του χαρτοφυλακίου των ΑΕΕΑΠ. Οπως είπε η Premia δραστηριοποιείται σε πολλαπλούς τομείς με έμφαση στον τουρισμό, τα logistics, τις φοιτητικές εστίες, καθώς και σε καινοτόμες επενδύσεις (όπως ο ανερχόμενος τομέας της οινοποιίας). Σχετικά με τα προβλήματα του κλάδου ο κ. Μαρκάζος δήλωσε πως "παρόλο που το θεσμικό πλαίσιο για τις ΑΕΕΑΠ έχει βελτιωθεί, το φορολογικό καθεστώς επιδεινώθηκε πρόσφατα, γεγονός που επιδρά αρνητικά στην επενδυτική προοπτική". "Θέλω να πιστεύω ότι στο μέλλον αυτό θα βελτιωθεί" τόνισε.
Για τους κλάδους στους οποίους εξειδικεύεται και μάλιστα έχει ηγετική θέση όπως τα εμπορικά κέντρα και τα Logistics μίλησε στο πάνελ της ΕΘΕ ο κ. Δημήτρης Παπούλης, Δ/νων Σύμβουλος της Trade Estates ΑΕΕΑΠ και Πρόεδρος Επενδυτικής Επιτροπής. Σύμφωνα με τον ίδιο η ΑΕΕΑΠ προβλέπει ισχυρή ανάπτυξη της αγοράς και στοχεύει ξεκάθαρα σε άνω του 1 δισ. επενδύσεις μέχρι το 2031. Μάλιστα, βλέπει περιθώριο απόδοσης για long-term επενδυτές.
Η κα. Δέσποινα Χαμηλάκη, Managing Partner της Grivalia, σημείωσε ότι «οι περισσότερες τράπεζες έχουν την ίδια λογική πλέον και αναζητούν assets που να έχουν νόημα για εμάς. Το επενδυτικό μας χαρτοφυλάκιο είναι πλέον στο 1,5 δισ.». Υπάρχει πλάνο για γραφεία με long term μισθώσεις και ενοίκια σε φυσιολογικά επίπεδα. Χρειάζεται και redevelopment το υφιστάμενο χαρτοφυλάκιο όπου και εκεί θα επενδυθούν περί τα 100 εκατ. Η απόδοση του χαρτοφυλακίου είναι λίγο υψηλότερη του 7%. Η ίδια επεσήμανε ότι «σχετικά με τους επενδυτές είμαι λίγο πιο απαισιόδοξη, καθώς έβλεπα μεγαλύτερη κινητικότητα το 2016 σε σχέση με τώρα. Το μόνο που βλέπω ότι ενδιαφέρει είναι τα εμπορικά κέντρα και φυσικά τα residentials και τα student houses.
Τέλος, ο κ. Γεώργιος Ελεκίδης, Managing Director της Bain Capital, ανέφερε ότι η Ελλάδα διαθέτει θετικό μακροοικονομικό περιβάλλον, αλλά υστερεί σε μέγεθος αγοράς. Η εταιρεία εντοπίζει ευκαιρίες σε δάνεια και real estate, με έμφαση στη μετατροπή ακινήτων σε core assets, ωστόσο, δεν έκρυψε τον προβληματισμό του για την αστάθεια στο ρυθμιστικό πλαίσιο, όπως οι συχνές αλλαγές στον ΝΟΚ, που αποθαρρύνουν προβλέψιμες επενδύσεις.
