Οπως είπε ο πρωθυπουργός διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον από την αγορά για την δημιουργία ενός Κέντρου Καινοτομίας (Πολιτεία Καινοτομίας) όπου θα αποτελούσε -σύμφωνα με τα αρχικά σχέδια- έναν φυσικό χώρο στον οποίο μεγάλες επιχειρήσεις, ακαδημαϊκά ιδρύματα, νεοφυείς επιχειρήσεις (startups) και startup incubator/accelerators θα φιλοξενούνταν και θα συνεργάζονταν ενισχύοντας την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα.
Ετσι, λοιπόν, το project ΧΡΩΠΕΙ θα μετατραπεί σε ένα μεγάλο έργο κοινωνικής κατοικίας. Πρόκειται για το πρώτο έργο "κοινωνικής αντιπαροχής", όπως είπε ο κ. Μητσοτάκης σύμφωνα με την οποία θα βγει μια προκήρυξη θα αναφέρει πόσα διαμερίσματα μπορούν να κατασκευαστούν, θα κρατήσει κάποια εξ αυτών ο κατασκευαστής και τα υπόλοιπα θα περάσουν στο δημόσιο για να μπορούν να ενοικιαστούν με χαμηλότερο ενοίκιο.
Το ακίνητο επί της οδού Πειραιώς, εξάλλου, αποτελεί σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς ιδανική περίπτωση για έργο προσιτής στέγασης διότι εξασφαλίζει εύκολη πρόσβαση όχι μόνο από το κέντρο του Πειραιά, αλλά και από το κέντρο της Αθήνας.
Το ναυάγιο για το κέντρο καινοτομίας
Αρχικά ο διαγωνισμός (2020) αφορούσε στη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία και συντήρηση των κτιριακών εγκαταστάσεων του Κέντρου Καινοτομίας στην Αθήνα στο πλαίσιο μιας Σύμπραξης Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα. Κατά την α' φάση του αρχικού διαγωνισμού μη δεσμευτικές προσφορές είχαν καταθέσει "μεγάλα ονόματα" του εγχώριου κατασκευαστικού κλάδου όπως η κοινοπραξία Dimand – Μυτιληναίου, η ΓΕΚ Τέρνα, η Άκτωρ και η Intrakat, με τη συμμετοχή φορέων καινοτομίας, το Τεχνολογικό Πάρκο Βαρκελώνης, τη Mantis – Foundation, το Επιστημονικό Πάρκο Πατρών και τη Factory International με έδρα το Λουξεμβούργο.
Ο διαγωνισμός στην συνέχεια ματαιώθηκε, και επαναπροκηρύχθηκε στην αρχή του 2023 για να γίνει μέσω συμβάσης παραχώρησης, με δυνατότητα αξιοποίησης πόρων και από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας,
Το μέχρι πρότινος εγκαταλελειμμένο κτηριακό συγκρότημα της «ΧΡΩΠΕΙ», με τα δύο διατηρητέα τοπόσημα (Υδατόπυργος και Φουγάρο) είναι ιδιοκτησίας του Ν.Π.Δ.Δ. «Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων» (Ε.Ο.Φ.) Το ακίνητο του οποίου η έκταση αγγίζει σε εμβαδόν τα 17.900 τετραγωνικά μέτρα, επί της Λεωφόρου Πειραιώς 62, αρχικά προοριζόταν για την ανέγερση των δικαστηρίων του Πειραιά αποχαρακτηρίστηκε από χώρος του «Δικαστικού Μεγάρου Πειραιώς» και παραχωρήθηκε στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων για 49 έτη, για τη δημιουργία του Κέντρου Καινοτομίας Πρότυπου Πάρκου Έρευνας και Τεχνολογίας.
Βάσει της συμφωνίας παραχώρησης σαν αντάλλαγμα ο ΕΟΦ σε περίπτωση που προκύψουν έσοδα για το Ελληνικό Δημόσιο από την εκμετάλλευση του εν λόγω ακινήτου, θα ελάμβανε ποσοστό ύψους 5%.
Για την περιοχή έχει εκπονηθεί Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο για το οποίο έχει εγκριθεί η ΣΜΠΕ (ΕΠΣ) για την δημιουργία όμως «Κέντρου Καινοτομίας Πρότυπου Πάρκου Έρευνας και Τεχνολογίας» με μέγιστο ΣΔ: 2,6 , μέγιστο επιτρεπόμενο ποσοστό κάλυψης: 60% και μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος κτιρίων στα 21,00 μ.
Το πρόγραμμα της Κοινωνικής αντιπαροχής
Το πρόγραμμα της Κοινωνικής αντιπαροχής θεσπίστηκε με το νόμο 5006/2022 και είναι η σύμβαση κατά την οποία ο ανάδοχος κατασκευάζει με δικές του δαπάνες κτίριο επί ακινήτου φορέα του δημοσίου με αντάλλαγμά την εκμετάλλευση για ορισμένο χρονικό διάστημα του ακινήτου ενώ παράλληλα υποχρεώνεται να μισθώνει μέρος του σε δικαιούχους έναντι προκαθορισμένου μισθώματος. Μετά από το πέρας του χρόνου εκμετάλλευσης, ο ανάδοχος παραδίδει το ακίνητο στον ιδιοκτήτη φορέα.
Η σύμβαση κοινωνικής αντιπαροχής μπορεί να αφορά και δομημένα ακίνητα. Στην περίπτωση αυτή το αντικείμενο της σύμβασης περιλαμβάνει και την κατεδάφιση των κτισμάτων, η οποία γίνεται με δαπάνες του αναδόχου.
Οι δικαιούχοι μισθωτές σε προγράμματα κοινωνικής αντιπαροχής επιλέγονται από τον φορέα, στον οποίο ανήκει το ακίνητο, με βάση αντικειμενικά κοινωνικά κριτήρια, και ιδίως το εισόδημα, την οικογενειακή τους κατάσταση και την ηλικία των παιδιών.
Στα κτίρια που ανεγείρονται κατόπιν σύμβασης κοινωνικής αντιπαροχής επιτρέπεται η σύναψη συμβάσεων μίσθωσης με δικαίωμα προαίρεσης για την εξαγορά της οριζόντιας ιδιοκτησίας (rent to own) από τους δικαιούχους
