Οι εν λόγω επενδύσεις άρχισαν να μειώνονται το δεύτερο τρίμηνο του 2022 και κατέγραψαν σωρευτική πτώση περίπου 4% έως το τέταρτο τρίμηνο του 2022 ενώ οι προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (Μάρτιος 2023) αναφέρουν «παρατεταμένη και ουσιαστική» μείωση των επενδύσεων σε στέγαση στη ζώνη του ευρώ για φέτος και για το επόμενο έτος.
Οι δυσοίωνες προβλέπεις βασίζονται στα στοιχεία του δείκτη Bayesian Vector Autoregression (BVAR) που παρακολουθεί τη ζώνη του ευρώ όσο και για τις Ηνωμένες Πολιτείες από το πρώτο τρίμηνο του 1995. Το μοντέλο καταχωρεί στοιχεία από την πραγματική ιδιωτική κατανάλωση, τις επενδύσεις σε κατοικίες, την πραγματικές τιμές κατοικιών τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια, καθώς και τα επιτόκια των στεγαστικών δανείων.
Έχουν εντοπιστεί τρεις διαρθρωτικούς παράγοντες που επηρεάζουν τις επενδύσεις σε κατοικίες: η νομισματική πολιτική, το επιτόκιο των στεγαστικών δανείων και τα σοκ της ζήτησης κατοικιών.
Σύμφωνα με το δείκτη μία απότομη αλλαγή της νομισματικής πολιτικής που αυξάνει το βραχυπρόθεσμο επιτόκιο κατά 1 ποσοστιαία μονάδα οδηγεί, σε μείωση των επενδύσεων σε στέγαση στη ζώνη του ευρώ κατά περίπου 5% μετά από περίπου τρία χρόνια.
Υπενθυμίζεται ότι η ΕΚΤ αύξησε τα επιτόκια συνολικά κατά 375 μονάδες βάσης από τον περασμένο Ιούλιο, ενώ περαιτέρω αυξήσεις επιτοκίων είναι πιθανές, δεδομένου του υψηλού πληθωρισμού και του κινδύνου ο πληθωρισμός να παραμείνει πάνω από τον στόχο του 2% που έχει θέσει η ΕΚΤ.