Ενδεικτικό της κατάστασης είναι το γεγονός ότι οι δύο βασικοί ταμιευτήρες που υδροδοτούν την Αθήνα, ο Μόρνος και η Υλίκη, έχουν χάσει πάνω από το 40% των αποθεμάτων τους τα τελευταία χρόνια.
Παράγοντες της ΕΥΔΑΠ επισημαίνουν ότι οι βροχοπτώσεις των τελευταίων εβδομάδων προσέφεραν μια περιορισμένη ανάσα, χωρίς ωστόσο να ανατρέπουν το συνολικό υδατικό έλλειμμα. Τα αποθέματα των ταμιευτήρων παραμένουν μειωμένα κατά περίπου 200 εκατ. κυβικά μέτρα σε σύγκριση με πέρυσι. Όπως τονίζουν επιστήμονες και υδρολόγοι, οι χειμώνες με σταθερές και επαρκείς βροχοπτώσεις αποτελούν πλέον την εξαίρεση και όχι τον κανόνα. Υπό αυτό το πρίσμα, η διαχείριση των υδάτων δεν μπορεί να στηρίζεται αποκλειστικά στις καιρικές συνθήκες, αλλά απαιτεί μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και εναλλακτικές πηγές. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΥΔΑΠ έχει ήδη ενεργοποιήσει σειρά άμεσων παρεμβάσεων: αξιοποίηση των αποθεμάτων της Υλίκης, χρήση εφεδρικών γεωτρήσεων, συνεχής παρακολούθηση των υδατικών αποθεμάτων σε πραγματικό χρόνο και επιτάχυνση έργων στο δίκτυο για τον περιορισμό των απωλειών. Παράλληλα, βρίσκονται σε εξέλιξη έργα συντήρησης και αντικατάστασης παλαιών αγωγών, με στόχο τη μείωση των βλαβών και τη βελτίωση της αξιοπιστίας του συστήματος.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνει το έργο μεταφοράς νερού από την Ευρυτανία, το οποίο μπορεί να ενισχύσει ουσιαστικά το υδροδοτικό σύστημα της Αττικής. Ωστόσο, πρόκειται για λύση με ορίζοντα υλοποίησης αρκετών ετών και όχι για άμεση απάντηση στο πρόβλημα. Για τον λόγο αυτό εξετάζονται και εναλλακτικά σενάρια, όπως η ενεργοποίηση πρόσθετων γεωτρήσεων και η αφαλάτωση.
Το μήνυμα της ΕΥΔΑΠ προς τους πολίτες είναι σαφές: δεν υπάρχει λόγος πανικού, αλλά υπάρχει ανάγκη υπευθυνότητας. Η εξοικονόμηση νερού στην καθημερινότητα θεωρείται κρίσιμη για τη διατήρηση της ισορροπίας του συστήματος.
Επενδύσεις 2,5 δισ. ευρώ
Σε πιο μακροπρόθεσμο επίπεδο, η απάντηση της ΕΥΔΑΠ στη λειψυδρία αποτυπώνεται σε ένα εκτεταμένο επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 2,5 δισ. ευρώ. Το δεκαετές σχέδιο περιλαμβάνει 167 έργα που καλύπτουν το σύνολο της υδροδοτικής και αποχετευτικής υποδομής της Αττικής. Στον τομέα της ύδρευσης προβλέπονται έργα ύψους 730 εκατ. ευρώ, ενώ για την αποχέτευση 773 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, 193 εκατ. ευρώ κατευθύνονται σε κτιριακές παρεμβάσεις και έργα ψηφιακού μετασχηματισμού, ενώ 840 εκατ. ευρώ αφορούν την Ανατολική Αττική, η οποία αποκτά για πρώτη φορά ολοκληρωμένο σύγχρονο αποχετευτικό σύστημα. Συνολικά, 410.500 κάτοικοι και 75.000 ακίνητα θα συνδεθούν με νέες, περιβαλλοντικά ασφαλείς υποδομές.
Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται κατά 50% από ευρωπαϊκούς πόρους, ενώ η ΕΥΔΑΠ έχει εξασφαλίσει επιπλέον δανεισμό ύψους 250 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Ενδεικτική της επιτάχυνσης των έργων είναι η απορρόφηση επενδύσεων στο πρώτο εξάμηνο του 2025, η οποία ανήλθε σε 31 εκατ. ευρώ, αυξημένη κατά 38% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024.
Τιμολόγια και ανταποδοτικότητα
Στο μεταξύ, η ΕΥΔΑΠ έχει εισηγηθεί προς τη ΡΑΑΕΥ ήπια αναπροσαρμογή τιμολογίων, με στόχο τη διασφάλιση της ανταποδοτικότητας των μεγάλων επενδύσεων. Όπως επισημαίνουν στελέχη της εταιρείας, η Αθήνα εξακολουθεί να διαθέτει τις χαμηλότερες καθαρές χρεώσεις νερού μεταξύ των πρωτευουσών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η προτεινόμενη προσαρμογή στα πάγια τέλη από το 2026 δεν μεταβάλλει ουσιαστικά το κόστος για τους πολίτες, ενώ υπενθυμίζεται ότι η ΕΥΔΑΠ δεν έχει προχωρήσει σε ανατιμήσεις τα τελευταία 17 χρόνια, απορροφώντας τις πληθωριστικές πιέσεις. Όπως τονίζουν, η πρόκληση πλέον είναι η υλοποίηση ενός εκτεταμένου επενδυτικού προγράμματος που θα θωρακίσει την Αττική απέναντι στην παρατεταμένη λειψυδρία και τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
