Αν και η παγκόσμια οικονομία έχει επιδείξει ανθεκτικότητα απέναντι σε διαδοχικά σοκ, όπως οι αυστηρότερες νομισματικές πολιτικές, οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα, οι προσδοκίες για το 2025 παραμένουν συγκρατημένες.
Στις ανεπτυγμένες οικονομίες, η ανάκαμψη βασίζεται κυρίως στην τεχνολογική καινοτομία και στο ανθρώπινο κεφάλαιο. Οι επικεφαλής οικονομολόγοι που συμμετείχαν στην έρευνα του WEF επισημαίνουν ότι οι πρωτοποριακές τεχνολογίες, και ειδικότερα η γενετική τεχνητή νοημοσύνη (AI), είναι βασικοί μοχλοί παραγωγικότητας και μελλοντικής ανταγωνιστικότητας. Αντίθετα, οι αναπτυσσόμενες οικονομίες εξακολουθούν να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την πρόσβαση σε κεφάλαια και φυσικούς πόρους, παρόλο που η τεχνολογία και η εκπαίδευση παραμένουν σημαντικές για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξή τους.
Το 69% των οικονομολόγων αξιολογεί τις τεχνολογικές προκλήσεις ως υψηλού ή πολύ υψηλού επιπέδου, ενώ πάνω από τα δύο τρίτα προβλέπουν ότι η AI θα αποκτήσει εμπορικά ανατρεπτικό ρόλο μέσα στον επόμενο χρόνο. Η τεχνολογία αυτή μεταμορφώνει την έρευνα και ανάπτυξη, ενισχύει τη δυνατότητα επίλυσης σύνθετων προβλημάτων και προκαλεί έναν άνευ προηγουμένου πόλεμο ταλέντων.
Οι επενδύσεις ακολουθούν την τάση: πάνω από 100 νέες “μονόκεροι” εταιρείες δημιουργήθηκαν τα τελευταία δύο χρόνια, με την εμφάνιση ακόμη και μονοπρόσωπων start-ups υψηλής αξίας.
Παρά το τεχνολογικό άλμα, η μακροοικονομική εικόνα παραμένει εύθραυστη.
Η ανάπτυξη στην Ευρώπη επιβραδύνεται: το ΑΕΠ στην ΕΕ αυξήθηκε μόλις κατά 0,2% και στην ευρωζώνη κατά 0,1% το δεύτερο τρίμηνο του 2025, έναντι 0,5% και 0,6% το πρώτο τρίμηνο. Αντίθετα, οι ΗΠΑ κατέγραψαν ανάπτυξη 0,7% το ίδιο διάστημα (ή 3,3% σε ετήσια βάση).
Ο πληθωρισμός παραμένει υποτονικός, με το ΔΤΚ της ευρωζώνης στο 2,1% τον Αύγουστο 2025, οδηγώντας την ΕΚΤ να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια. Το 56% των οικονομολόγων προβλέπει σταθερή νομισματική πολιτική, ενώ 44% αναμένει μειώσεις επιτοκίων.
Αντιθέτως, η δημοσιονομική πολιτική αναμένεται να γίνει πιο επεκτατική, με 74% να προβλέπει αυξημένες δημόσιες δαπάνες, λόγω διαφορετικών εθνικών στρατηγικών – με τη Γερμανία να προχωρά σε ένα ιστορικό πακέτο δαπανών και τη Γαλλία να δυσκολεύεται να ελέγξει το έλλειμμά της.
Σε γεωπολιτικό επίπεδο, οι ΗΠΑ βρίσκονται στο επίκεντρο της αναταραχής, με αυξημένους δασμούς και νέες επενδυτικές απαιτήσεις να αναδιαμορφώνουν τις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες. Παρά την πτώση των άμεσων ξένων επενδύσεων (FDI) στα 52,8 δισ. δολάρια το πρώτο τρίμηνο του 2025, οι ανακοινώσεις greenfield επενδύσεων έφτασαν σε ιστορικό υψηλό των 183 δισ. δολαρίων.
Την ίδια ώρα, 72% των οικονομολόγων βλέπει σημαντικές προκλήσεις για τους παγκόσμιους θεσμούς, με τον ΟΗΕ να αναδιοργανώνεται ριζικά και τον ΠΟΕ να χάνει επιρροή λόγω της αύξησης του προστατευτισμού.
Συνολικά, η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε φάση μετασχηματισμού, με τις ανεπτυγμένες οικονομίες να επενδύουν σε τεχνολογία και ανθρώπινο δυναμικό, ενώ οι αναπτυσσόμενες επιδιώκουν πρόσβαση σε κεφάλαια και πόρους.
Σύμφωνα με τους αναλυτές η οικονομική αναδιάρθρωση είναι πλέον αναπόφευκτη.
